അസോസിയേറ്റഡ് പ്രസിന്റെ (എപി) ഫ്രീലാൻസ് വീഡിയോ ജേണലിസ്റ്റിനെ എത്യോപ്യൻ പോലീസ് അറസ്റ്റ് ചെയ്തതായി യുണൈറ്റഡ് സ്റ്റേറ്റ്സ് വാർത്താ ഏജൻസിയും സ്റ്റേറ്റ് മീഡിയയും അറിയിച്ചു. അമീർ അമൻ കിയാരോ എന്ന റിപ്പോർട്ടറെയാണ് ഒരു റിപ്പോർട്ടിംഗ് യാത്ര കഴിഞ്ഞ് മടങ്ങിയെത്തിയ ശേഷം നവംബർ 28 ന് തലസ്ഥാനമായ അഡിസ് അബാബയിൽ വെച്ച് അറസ്റ്റ് ചെയ്തത്. അമീർ അമൻ കിയാരോയെ ഉടൻ മോചിപ്പിക്കണമെന്ന് ബുധനാഴ്ച എപി ആവശ്യപ്പെട്ടു.
പ്രാദേശിക പത്രപ്രവർത്തകരായ തോമസ് എൻഗിഡ, അഡിസു മുൽനെ എന്നിവരും അറസ്റ്റിലായതായി സംസ്ഥാന മാധ്യമങ്ങൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു. മൂന്ന് മാധ്യമപ്രവർത്തകരുടെ ചിത്രങ്ങളും അവരുടെ ഐഡി കാർഡുകളും അവരുടെ അറസ്റ്റിനെക്കുറിച്ചുള്ള വീഡിയോ റിപ്പോർട്ടിൽ സംസ്ഥാന മാധ്യമങ്ങൾ സംപ്രേക്ഷണം ചെയ്തു.
ടിപിഎൽഎഫിനെക്കുറിച്ചും (ടിഗ്രേ പീപ്പിൾസ് ലിബറേഷൻ ഫ്രണ്ട്) അതിന്റെ സഖ്യകക്ഷിയായ ഒറോമോ ലിബറേഷൻ ആർമിക്കും അനുകൂലമായ പ്രചാരണം നടത്തിയെന്നാണ് മൂന്ന് മാധ്യമപ്രവർത്തകർക്കും മേൽ ആരോപിക്കുന്ന കുറ്റം. അടിയന്തര നിയമങ്ങൾ ലംഘിച്ചതായി എത്യോപ്യൻ പോലീസ് ഇൻസ്പെക്ടർ ടെസ്ഫെ ഒലാനി ആരോപിച്ചു. അവരുടെ പ്രവൃത്തികൾക്ക് ഏഴ് മുതൽ 15 വർഷം വരെ തടവ് ശിക്ഷ ലഭിക്കുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
എപി ഫ്രീലാൻസർ അമീർ അമൻ കിയാരോയെ എത്യോപ്യൻ സർക്കാർ തടവിലാക്കിയതിൽ അസോസിയേറ്റഡ് പ്രസ് അതീവ ആശങ്കാകുലരാണെന്ന് എപി സീനിയർ വൈസ് പ്രസിഡന്റും എക്സിക്യൂട്ടീവ് എഡിറ്ററുമായ ജൂലി പേസ് പ്രസ്താവനയിൽ പറഞ്ഞു.
“ഇവ അടിസ്ഥാനരഹിതമായ ആരോപണങ്ങളാണ്. എത്യോപ്യയിൽ സംഘർഷത്തിന്റെ എല്ലാ വശങ്ങളിലും സുപ്രധാന പ്രവർത്തനങ്ങൾ നടത്തിയ ഒരു സ്വതന്ത്ര പത്രപ്രവർത്തകനാണ് കിയാരോ. കിയാരോയെ ഉടൻ മോചിപ്പിക്കാൻ ഞങ്ങൾ എത്യോപ്യൻ സർക്കാരിനോട് ആവശ്യപ്പെടുന്നു.
തടങ്കലിൽ വച്ചിരിക്കുന്ന മറ്റ് നാല് പ്രാദേശിക പത്രപ്രവർത്തകരുടെ സ്ഥിതി നിരീക്ഷിക്കുകയാണെന്ന് സംസ്ഥാന-അഫിലിയേറ്റഡ് എത്യോപ്യൻ മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷൻ ബുധനാഴ്ച പറഞ്ഞു, രണ്ട് പേർ എവിടെയാണെന്ന് അജ്ഞാതമാണ്. രണ്ട് തടവുകാരുടെയും താമസസ്ഥലം അവരുടെ കുടുംബാംഗങ്ങളോടും നിയമോപദേശകരോടും ഉടൻ വെളിപ്പെടുത്തണമെന്നും അവരുടെ സന്ദർശന അവകാശം ഉറപ്പ് നൽകണമെന്നും ട്വിറ്ററിലെ പ്രസ്താവനയിൽ ആവശ്യപ്പെട്ടു.
“മനുഷ്യാവകാശ തത്വങ്ങൾ കർശനമായി പാലിക്കുന്ന തരത്തിലാണ് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപനം നടപ്പിലാക്കുന്നതെന്ന് ബന്ധപ്പെട്ട അധികാരികൾ സൂക്ഷ്മമായി നിരീക്ഷിക്കണമെന്നും കമ്മീഷൻ ആവർത്തിക്കുന്നു.”
എത്യോപ്യയിൽ ജോലി ചെയ്യുന്ന മാധ്യമപ്രവർത്തകർ കഴിഞ്ഞ മാസം സർക്കാർ പ്രഖ്യാപിച്ച രാജ്യവ്യാപകമായ അടിയന്തരാവസ്ഥയ്ക്ക് കീഴിൽ കടുത്ത നിയന്ത്രണങ്ങളിലാണ്. അടിയന്തരാവസ്ഥ നിലനിൽക്കുന്നിടത്തോളം കാലം സംശയിക്കുന്നവരെ വിചാരണ കൂടാതെ തടങ്കലിൽ വയ്ക്കാനും വാറന്റില്ലാതെ വീടുതോറുമുള്ള തിരച്ചിൽ നടത്താനും സർക്കാരിന് സാധിക്കും. നിലവിലെ അടിയന്തിരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപനത്തിന് ആറ് മാസത്തെ സാധുതയാണുള്ളത്.
സൈനിക നീക്കങ്ങളെയും യുദ്ധക്കളത്തിലെ ഫലങ്ങളെയും കുറിച്ചുള്ള അനൗദ്യോഗിക വിവരങ്ങൾ പങ്കിടുന്നത് അടിയന്തര നിയമങ്ങൾ നിരോധിച്ചു. ആക്രമം നടത്തുന്ന ഭീകരസംഘത്തെ നേരിട്ടോ അല്ലാതെയോ പിന്തുണയ്ക്കുന്നതിന് വിവിധ തരം മീഡിയ പ്ലാറ്റ്ഫോമുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്നതിൽ നിന്നും താമസക്കാരെയും വിലക്കിയിട്ടുണ്ട് – സർക്കാർ സേനയോട് ഏറ്റുമുട്ടുന്ന ടിഗ്രേ പീപ്പിൾസ് ലിബറേഷൻ ഫ്രണ്ട് (TPLF) പറയുന്നു.
വടക്കൻ എത്യോപ്യയിലെ സംഘർഷ ബാധിത മേഖലകളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ആശയവിനിമയം തടസ്സപ്പെട്ടിരിക്കുകയാണ്, മാധ്യമപ്രവർത്തകർക്കുള്ള പ്രവേശനം കനത്ത നിയന്ത്രണത്തിലാണ്.
ലോകത്താകെ മാധ്യമപ്രവർത്തകർക്ക് നേരെ വേട്ട
വ്യാഴാഴ്ചത്തെ ഒരു പുതിയ റിപ്പോർട്ടിൽ, റിപ്പോർട്ടേഴ്സ് വിത്തൗട്ട് ബോർഡേഴ്സ് (ആർഎസ്എഫ്) ലോകമെമ്പാടും 488 മാധ്യമ പ്രവർത്തകരെ തടവിലാക്കിയിട്ടുണ്ടെന്ന് വ്യക്തമാക്കി. എൻജിഒ കണക്കെടുക്കാൻ തുടങ്ങിയ 25 വർഷങ്ങൾക്ക് ഇടയിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന നിരക്കാണിത്.
1995-ൽ ആർഎസ്എഫ് വാർഷിക റൗണ്ട്-അപ്പ് പ്രസിദ്ധീകരിക്കാൻ തുടങ്ങിയതിന് ശേഷം അവരുടെ പ്രവർത്തനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് തടവിലാക്കപ്പെട്ട മാധ്യമപ്രവർത്തകരുടെ എണ്ണം ഇത്രയും ഉയർന്നിട്ടില്ലെന്ന് മാധ്യമസ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് വേണ്ടി പോരാടുന്ന എൻജിഒ പ്രസ്താവനയിൽ പറഞ്ഞു.
കൊല്ലപ്പെട്ട മാധ്യമപ്രവർത്തകരുടെ എണ്ണം 46 ആയി കുറഞ്ഞു, എന്നാൽ മാധ്യമ പ്രവർത്തകരെ തടവിലാക്കുന്നതിൽ 20 ശതമാനം വർദ്ധനവ് ഉണ്ടായി. ഹോങ്കോംഗ്, ബെലാറസ്, മ്യാൻമർ എന്നിവിടങ്ങളിലെ സർക്കാർ അടിച്ചമർത്തലുകൾ മൂലമാണ് ഏറ്റവും കൂടുതൽ മാധ്യമ വേട്ട നടക്കുന്നത്.
ഇത്രയധികം വനിതാ മാധ്യമപ്രവർത്തകരെ തടങ്കലിൽ വച്ചിരിക്കുന്നത് ഇതുവരെ കണ്ടിട്ടില്ലെന്ന് ആർഎസ്എഫ് പറഞ്ഞു. മൊത്തത്തിലുള്ള 60 എണ്ണം 2020-നേക്കാൾ മൂന്നിലൊന്ന് കൂടുതലാണ്.
ന്യൂയോർക്ക് ആസ്ഥാനമായുള്ള കമ്മറ്റി ടു പ്രൊട്ടക്റ്റ് ജേണലിസ്റ്റ്സ് (സിപിജെ) നടത്തിയ അവലോകനത്തെ തുടർന്നാണ് റിപ്പോർട്ട്. ഡിസംബർ രണ്ടിന് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിച്ചതിന് ശേഷം എത്യോപ്യ 14 മാധ്യമപ്രവർത്തകരെ ജയിലിലടച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് സിപിജെ പറയുന്നു.
“എത്യോപ്യൻ ഗവൺമെന്റ് അവരുടെ ജോലിയുടെ പേരിൽ തടവിലാക്കിയ എല്ലാ പത്രപ്രവർത്തകരെയും മോചിപ്പിക്കുകയും ആവിഷ്കാര സ്വാതന്ത്ര്യത്തെ ഹനിക്കാൻ അടിയന്തരാവസ്ഥ ഉപയോഗിക്കുന്നത് അവസാനിപ്പിക്കുകയും വേണം,” സിപിജെയുടെ സബ്-സഹാറൻ ആഫ്രിക്കൻ പ്രതിനിധി മുത്തോക്കി മുമോ പറഞ്ഞു.