അഫ്ഗാനിസ്ഥാനില് താലിബാന്റെ മനുഷ്യാവകാശലംഘനം ന്യായീകരണം അര്ഹികാത്ത ഒന്നാണ്. അഫ്ഗാനിലെ മാനുഷിക പ്രതിസന്ധി, സ്ത്രീകളും പെൺകുട്ടികളും ഉൾപ്പെടുന്ന സമൂഹത്തിലെ അടിസ്ഥാന അവകാശങ്ങളെ എങ്ങനെ ബാധിക്കുന്നുവെന്ന് യുഎൻ മനുഷ്യാവകാശ ഡെപ്യൂട്ടി ഹൈക്കമ്മീഷണർ നദ അൽ-നാഷിഫ് നല്കുന്ന വിശദീകരണം.
“രാജ്യത്തെ കടുത്ത സാമ്പത്തികവും മാനുഷികവുമായ പ്രതിസന്ധികളെ യഥാർത്ഥ അധികാരികളും അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹവും എങ്ങനെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നു എന്നത്, അഫ്ഗാനികളുടെ മനുഷ്യാവകാശങ്ങളുടെ വര്ത്തമാനവും ഭാവിയും നിർണ്ണയിക്കും,” അവർ പറഞ്ഞു.
“അഭിമാനത്തിന്റെയും ക്ഷേമത്തിന്റെയും സാധ്യതയുള്ള ജീവിതങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള വ്യത്യാസം അവർ അടയാളപ്പെടുത്തും – അല്ലെങ്കിൽ ദാരിദ്ര്യവും അനീതിയും ദാരുണമായ ജീവിതനഷ്ടവും ത്വരിതപ്പെടുത്തുന്നു.”
അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ വലിയ തോതിൽ സ്തംഭിക്കുകയും ദാരിദ്ര്യവും പട്ടിണിയും വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന സ്ഥലങ്ങളില് യുഎൻ മനുഷ്യാവകാശ ഓഫീസായ OHCHR-ൽ നിന്നുള്ള ജീവനക്കാർ പ്രവര്ത്തിക്കുന്നുണ്ട്.
അടിസ്ഥാന ആവശ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റാൻ അഫ്ഗാനികൾ പാടുപെടുമ്പോൾ, ബാലവേലയും ശൈശവ വിവാഹവും ഉൾപ്പെടെയുള്ള നിരാശാജനകമായ നടപടികളിലേക്ക് അവരെ പ്രേരിപ്പിക്കുകയാണെന്നും മിസ് അൽ-നാഷിഫ് പറഞ്ഞു. കുട്ടികളെ വിൽക്കുന്ന വാർത്തകളും പുറത്തുവന്നിട്ടുണ്ട്.
ജീവിതവും മരണവും
ഉപരോധത്തിന്റെ ആഘാതവും സംസ്ഥാന സ്വത്തുക്കൾ മരവിപ്പിക്കുന്നതും സ്ഥിതിഗതികൾ കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമാക്കുന്നു.
“സാമ്പത്തിക തകർച്ച ഒഴിവാക്കുന്നതിന് ഈ നിർണായക ഘട്ടത്തിൽ അംഗരാജ്യങ്ങൾ എടുക്കുന്ന ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള നയപരമായ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകൾ അക്ഷരാർത്ഥത്തിൽ ജീവിതവും മരണവുമാണ്. ഭാവിയിലേക്കുള്ള അഫ്ഗാനിസ്ഥാന്റെ പാത അവർ നിർവചിക്കും, ”നാഷിഫ് പറഞ്ഞു.
താലിബാൻ അധികാരം ഏറ്റെടുത്തനു ശേഷം പോരാട്ടം പിൻവലിച്ചെങ്കിലും, ഇസ്ലാമിക് സ്റ്റേറ്റ് ഖൊറാസാൻ പ്രവിശ്യയും (ISIL-KP) മറ്റ് സായുധ ഗ്രൂപ്പുകളും ഇപ്പോഴും മാരകമായ ആക്രമണങ്ങൾ നടത്തുന്നതിനാൽ, അഫ്ഗാൻ സിവിലിയന്മാർ സംഘർഷ സാധ്യതയിൽ തുടരുന്നുവെന്ന് മിസ് അൽ-നാഷിഫ് റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്നു.
നിയമവിരുദ്ധമായ കൊലപാതകങ്ങൾ
താലിബാൻ ഓഗസ്റ്റിൽ പൊതുമാപ്പ് പ്രഖ്യാപിച്ചെങ്കിലും, മുൻ അഫ്ഗാൻ ദേശീയ സുരക്ഷാ സേനയുടെയും മുൻ സർക്കാരുമായി ബന്ധമുള്ളവരുമായ നൂറിലധികം പേര് കൊല്ലപെട്ടതായാണ് റിപ്പോര്ട്ട്. കുറഞ്ഞത് 72 കൊലപാതകങ്ങളെങ്കിലും താലിബാൻ കാരണമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. പല കേസുകളിലും മൃതദേഹങ്ങൾ പരസ്യമായി പ്രദർശിപ്പിച്ചു. തൂക്കിക്കൊല്ലൽ, ശിരഛേദം, മൃതദേഹങ്ങൾ പൊതുദർശനം എന്നിവ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ക്രൂരമായ കൊലപാതക രീതികൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.
സ്ത്രീകൾക്കും കുട്ടികൾക്കും ആശങ്ക
ഐഎസ്ഐഎൽ-കെപിയും മറ്റ് അധികാരികളും ആൺകുട്ടികളെ സംഘടനയിലേക്ക് റിക്രൂട്ട് ചെയ്യുന്നത് ഭീതിജനകമായ ഒന്നാണ്. ബോംബ് സ്ഫോടനങ്ങളിലും ആയുധങ്ങളാൽ കൊല്ലപ്പെടുകയും പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്യുന്ന ഭൂരിഭാഗം സിവിലിയന്മാരിലും കുട്ടികള് ഉൾപ്പെടുന്നു.
വിദ്യാഭ്യാസം, ഉപജീവനമാർഗം, പങ്കാളിത്തം തുടങ്ങിയ അവകാശങ്ങളെ മാനിക്കുന്ന കാര്യത്തിൽ സ്ത്രീകളും പെൺകുട്ടികളും വലിയ അനിശ്ചിതത്വത്തെയാണ് അഭിമുഖീകരിക്കുന്നു. ഏകദേശം 4.2 ദശലക്ഷം അഫ്ഗാനികളെ ഇതിനകം സ്കൂളിന് പുറത്താക്കി. അതില് 60 ശതമാനവും പെൺകുട്ടികളാണ്.
ഗേൾസ് സെക്കൻഡറി സ്കൂളിൽ ഹാജരാകുന്നതിൽ കുറവു വന്നിട്ടുണ്ട്. പെണ്കുട്ടികള്ക്ക് സ്കൂളിൽ പോകാൻ അധികാരികൾ അനുവാദം നൽകിയിട്ടുള്ള പ്രവിശ്യകളിൽ പോലും ഹാജരില് കുറവുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. സ്ത്രീ അദ്ധ്യാപകരുടെ അഭാവമാണ് ഇതിന് പ്രധാന കാരണം. ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ പെൺകുട്ടികളെ സ്ത്രീകൾക്ക് മാത്രമേ പഠിപ്പിക്കാൻ അനുവാദമുള്ളൂ.
സ്ത്രീകളുടെ അവകാശങ്ങൾ സംബന്ധിച്ച ഡിസംബർ 3 ലെ ഉത്തരവില് നിരവധി ചോദ്യങ്ങൾക്ക് ഉത്തരമില്ല. വിവാഹത്തിനുള്ള കുറഞ്ഞ പ്രായം വ്യക്തമാക്കുന്നില്ല, അല്ലെങ്കിൽ വിദ്യാഭ്യാസം, ജോലി, സഞ്ചാര സ്വാതന്ത്ര്യം തുടങ്ങിയ അവകാശങ്ങളെ കുറിച്ച് പരാമർശിക്കുന്നില്ല.
കൂടാതെ, ചില അധ്യാപകർ, ആരോഗ്യ പ്രവർത്തകർ, എൻജിഒ ജീവനക്കാർ എന്നിവരൊഴികെ സ്ത്രീകൾക്ക് ജോലി ചെയ്യുന്നതിൽ നിന്ന് വലിയതോതിൽ വിലക്കുണ്ട്. പ്രാദേശിക അധികാരികൾ സ്ത്രീകൾ പ്രവർത്തിപ്പിക്കുന്ന ചന്തകൾ അടച്ചതിനാൽ അവർക്ക് ഉൽപ്പന്നങ്ങൾ വിപണിയിലേക്ക് കൊണ്ടുപോകാനും കഴിയില്ല.
സ്ത്രീകളെ ജോലിയിൽ നിന്ന് പരിമിതപ്പെടുത്തുന്നത് 1 ബില്യൺ ഡോളർ വരെ ഉടനടി സാമ്പത്തിക നഷ്ടത്തിന് കാരണമാകുമെന്ന് യുഎൻ പങ്കാളികൾ കണക്കാക്കുന്നു.
സിവിൽ സമൂഹം ആക്രമിക്കപ്പെടുന്നു
കഴിഞ്ഞ മാസങ്ങളിൽ അഫ്ഗാൻ പൗരസമൂഹവും ആക്രമണത്തിനിരയായി. ഓഗസ്റ്റ് മുതൽ, കുറഞ്ഞത് എട്ട് ആക്ടിവിസ്റ്റുകളും രണ്ട് പത്രപ്രവർത്തകരും അജ്ഞാതരായ ആയുധധാരികളാൽ കൊല്ലപ്പെടുകയും മറ്റുള്ളവർക്ക് പരിക്കേൽക്കുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.
അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ സ്വതന്ത്ര മനുഷ്യാവകാശ കമ്മീഷനിലെ പ്രവർത്തകർ, പത്രപ്രവർത്തകർ, ഉദ്യോഗസ്ഥർ എന്നിവരുടെ ഏകപക്ഷീയമായ തടങ്കലുകളും മർദനങ്ങളും ഭീഷണികളും യുഎൻ ദൗത്യമായ UNAMA രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
സെപ്റ്റംബറിൽ സ്ത്രീകളുടെ സമാധാനപരമായ പ്രതിഷേധങ്ങൾക്ക് നേരെയുണ്ടായ അക്രമാസക്തമായ അടിച്ചമർത്തൽ മുതൽ പ്രതികാര നടപടികളുടെ ഭയം വ്യാപകമാണ്. നിരവധി സിവിൽ സൊസൈറ്റി ഗ്രൂപ്പുകൾ പോലെ പല മാധ്യമങ്ങളും അടച്ചുപൂട്ടി.
അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ ഇൻഡിപെൻഡന്റ് ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്സ് കമ്മീഷൻ ഓഗസ്റ്റ് മുതൽ പ്രവർത്തനമല്ല. അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ ഇൻഡിപെൻഡന്റ് ബാർ അസോസിയേഷന് അതിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യം നഷ്ടപ്പെട്ടു. അധികാരികൾ ഇപ്പോൾ അതിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ യഥാർത്ഥ നീതിന്യായ മന്ത്രാലയത്തിന് കീഴിലാണ് നടത്തുന്നത്. അഫ്ഗാൻ ജഡ്ജിമാരുടെയും പ്രോസിക്യൂട്ടർമാരുടെയും അഭിഭാഷകരുടെയും പ്രത്യേകിച്ച് വനിതാ നിയമ പ്രൊഫഷണലുകളുടെയും സുരക്ഷ ആശങ്കാജനകമാണ്.
രാജ്യം ഭക്ഷ്യ ക്ഷാമത്തിലേക്ക്
താലിബാന് കീഴില് രാജ്യം വലിയ ഭക്ഷ്യ ക്ഷാമത്തിലേക്ക് നീങ്ങുന്നുവെന്നാണ് റിപ്പോര്ട്ട്. പണത്തിന്റെ അഭാവവും ഭക്ഷ്യ ഉല്പന്നങ്ങളുടെ വില ക്രമാതീതമായി വര്ധിക്കുന്നതും കാരണം, നിലനില്പിനായി മാതാപിതാക്കള് കുഞ്ഞുങ്ങളെ വില്ക്കുന്നതായാണ് ഏറ്റവും പുതിയ റിപ്പോര്ട്ടുകള് പറയുന്നത്. കാനഡ കേന്ദ്രീകരിച്ച് പ്രവര്ത്തിക്കുന്ന ഇന്റര്നാഷനല് ഫോറം ഫോര് റൈറ്റ്സ് ആന്ഡ് സെക്യൂരിറ്റി പുറത്തുവിട്ട റിപ്പോര്ട്ടിലാണ് ഇക്കാര്യമുള്ളത്.
കഠിനമായ പട്ടിണി നേരിടുന്ന 23 ദശലക്ഷത്തിലധികം അഫ്ഗാനികൾക്ക് ഭക്ഷണവും പണ സഹായവും നൽകുന്നതിനുള്ള പ്രവർത്തനങ്ങൾ വേഗത്തിലാക്കുന്നതിനാൽ 2022-ൽ യുഎൻ ഏജൻസിക്ക് പ്രതിമാസം 220 മില്യൺ ഡോളർ അടിയന്തിരമായി ആവശ്യമാണ്.
ഈ വർഷം ഇതുവരെ രാജ്യത്തെ 34 പ്രവിശ്യകളിലുമായി 15 ദശലക്ഷം ആളുകളെ WFP സഹായിച്ചിട്ടുണ്ട്, ഇത് നവംബറിൽ മാത്രം ഏഴ് ദശലക്ഷത്തിലെത്തി, സെപ്റ്റംബറിൽ നാല് ദശലക്ഷത്തിൽ നിന്ന് ഉയർന്നു.
WFP-യുടെ ഏറ്റവും പുതിയ ഫോൺ സർവേയിൽ 98 ശതമാനം അഫ്ഗാനികളും ആവശ്യത്തിന് ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്നില്ലെന്ന് കണ്ടെത്തി, ഓഗസ്റ്റിനു ശേഷമുള്ള 17 ശതമാനം വർദ്ധനവ് ആശങ്കാജനകമാണ്.
കോവിഡ് മഹാമാരി, വരള്ച്ച, രാജ്യത്തുണ്ടായ ആഭ്യന്തര പ്രശ്നങ്ങള്, സാമ്പത്തിക മാന്ദ്യം എന്നിവയാണ് നിലവിലുള്ള പ്രതിസന്ധിക്ക് കാരണമായി പറയുന്നത്. പുതിയ താലിബാന് സര്ക്കാരിന് രാജ്യത്തെ ഭക്ഷ്യസുരക്ഷക്ക് വേണ്ട ഫണ്ട് കണ്ടെത്താന് സാധിക്കാത്തതും പ്രധാന പ്രശ്നമായി ചൂണ്ടിക്കാട്ടപ്പെടുന്നു. യുഎൻ വേള്ഡ് ഫുഡ് പ്രോഗ്രാമിന്റെ സഹകരണത്തോടെ ഫുഡ് സെക്യൂരിറ്റി ആന്ഡ് അഗ്രികള്ച്ചറല് ക്ളസ്റ്റര് ഓഫ് അഫ്ഗാനിസ്ഥാന് പുറത്തുവിട്ട റിപ്പോര്ട്ടിലും സമാന കണ്ടെത്തലുകളാണ് ഉള്ളത്.