വഡോദരയുടെ ഹൃദയഭാഗത്തായാണ് ലക്ഷ്മി വിലാസ് കൊട്ടാരം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. പുരാതനകാലത്ത് ഗെയ്ക്വാദുകളുടെ വസതിയായിരുന്നു ഇവിടം. ഇന്തോ-സാരസെനിക്, ഹിന്ദു, ഗോതിക് വാസ്തുവിദ്യാ തുടങ്ങി മനോഹരമായൊരു കാഴ്ചയാണ് ലക്ഷ്മി വില്കാസം കൊട്ടാരം യാത്രികർക്കായി തുറന്നു നൽകുന്നത് . പഴയ ആർക്കിടെക്ക്ച്ചറുകളിൽ കമ്പമുള്ളവർ തീർച്ചയായും കണ്ടിരിക്കേണ്ട സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണിത്. ഇന്ത്യയിൽ ഇത് വരെ നിർമ്മിച്ചിട്ടുള്ളതിൽ ഏറ്റവും വലിയ സ്വകാര്യ വസതിയാണ് ലക്ഷ്മി വിലാസ് കൊട്ടാരം.
ചരിത്രത്തിലൂടെ
1890-ൽ മഹാരാജ സയാജിറാവു ഗെയ്ക്വാദ് മൂന്നാമനാണ് ഈ കൊട്ടാരം കമ്മീഷൻ ചെയ്തത്. 700 ഏക്കറിൽ പരന്നുകിടക്കുന്ന ഈ കൊട്ടാരത്തിന്റെ നിർമ്മാണം 1896-ൽ പൂർത്തിയായി. ബ്രിട്ടീഷ് വാസ്തുശില്പിയായ ചാൾസ് മാന്റാണ് ഈ വാസ്തുവിദ്യാ വിസ്മയം രൂപകൽപന ചെയ്തത്.
വാസ്തുവിദ്യ
ലക്ഷ്മി വിലാസ് കൊട്ടാരത്തിന് ഒരു കേന്ദ്ര താഴികക്കുടം ഉൾക്കൊള്ളുന്ന മനോഹരമായ ഒരു മുഖമുണ്ട്. 160 അടിയിലധികം ഉയരത്തിലാണിത് . സങ്കീർണ്ണമായ കൊത്തുപണികൾ, കമാനങ്ങൾ, കൊട്ടാരത്തിന്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള വിന്യാസം എന്നിവയിൽ ഇന്തോ-സാരസെനിക് വാസ്തുവിദ്യാ ശൈലി കാണാവുന്നതാണ്. സമൃദ്ധമായ പൂന്തോട്ടങ്ങൾ, അലങ്കരിച്ച ജലധാരകൾ, വലിയ മുറ്റങ്ങൾ എന്നിവയാൽ ചുറ്റപ്പെട്ടതാണ് പരിസരം . ഇവിടെയുള്ള ദർബാർ ഹാൾ കൊട്ടാരത്തിന്റെ മറ്റൊരു ആകർഷണീയതയാണ്.വെനീഷ്യൻ മൊസൈക്ക് തറ, ബെൽജിയം സ്റ്റെയിൻഡ് ഗ്ലാസ് ജാലകങ്ങൾ,സൺ ഗോഡ് ഷോകേസിന്റെ വിവിധ രൂപങ്ങളുള്ള മൊസൈക്ക് കൊണ്ട് മനോഹരമായി തീർത്ത സീലിംഗ് എന്നിവ ഇവിടുത്തെ ആകര്ഷങ്ങളാണ്.
കൊട്ടാര സമുച്ചയത്തിനുള്ളിലെ മഹാരാജ ഫത്തേ സിംഗ് മ്യൂസിയമാണ് കൊട്ടാരത്തിന്റെ മറ്റൊരു പ്രധാന സവിശേഷത.കലാസൃഷ്ടികൾ,ശിൽപങ്ങൾ,പുരാവസ്തുക്കൾ എന്നിവയുടെ ശ്രദ്ധേയമായ ശേഖരം ഇവിടെ സൂക്ഷിക്കുന്നു.
ലക്ഷ്മി വിലാസ് പാലസ് ഇന്ന് ഗുജറാത്തിന്റെ സാംസ്കാരിക ഇടമാണ്. നിരവധി പരിപാടികളും പ്രദർശനങ്ങളും കച്ചേരികളും ഇവിടെ നടത്താറുണ്ട്.മൈതാനം പലപ്പോഴും വലിയ ഉത്സവങ്ങൾക്ക് സാക്ഷ്യം വഹിക്കുന്നു, ഇത് സാംസ്കാരിക വിനിമയത്തിന്റെ ഉദാത്ത മാതൃകയാണ്. ഈ പ്രദേശത്തിന്റെ ചരിത്രപരതയും,പൈതൃകവും വഹിക്കുന്നത് ഈ കൊട്ടാരമാണ് .
കൊട്ടാരം സന്ദർശിക്കുന്നവർക്ക് സമൃദ്ധമായ ഇന്റീരിയറുകൾ പര്യവേക്ഷണം ചെയ്യാനും, നന്നായി അലങ്കരിച്ച പൂന്തോട്ടങ്ങളിലൂടെ നടക്കാനും സ്ഥലത്തിന്റെ എല്ലാ കോണുകളും സന്ദർശിക്കുവാനും കഴിയും . ഗൈഡഡ്,ടൂറുകളും ലഭ്യമാണ്. ഗെയ്ക്വാദുകളുടെയും കൊട്ടാരത്തിന്റെയും ചരിത്രം അനുഭവിച്ചറിയാൻ താൽപ്പര്യമുള്ളവർക്ക് പുസ്തകങ്ങളുടെയും, കൈയെഴുത്തു പ്രതികളുടെയും വിപുലമായ ശേഖരമുള്ള ഒരു ലൈബ്രറിയും കൊട്ടാരത്തിൽ ഉണ്ട്.ഇന്ത്യയുടെ രാജകീയ ഭൂതകാലത്തെക്കുറിച്ച് മനസിലാക്കാൻ ഒരു യാത്ര ആഗ്രഹിക്കുന്ന ചരിത്ര പ്രേമികൾക്ക് അനുയോജ്യമായ സ്ഥലമാണ് ലക്ഷ്മി വിലാസ് കൊട്ടാരം.