അന്വേഷണം വാർത്തകൾ ലഭിക്കാന്‍ വാട്സാപ്പ് ഗ്രൂപ്പില്‍ ചേരൂ.വ്യാപകമായ റെയ്ഡുകളുടെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ലിബിയയിൽ നിന്ന് ഒഴിപ്പിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെട്ട് ആയിരക്കണക്കിന് അഭയാർഥികളും കുടിയേറ്റക്കാരും മൂന്നാഴ്ചയായി ട്രിപ്പോളിയിലെ യുണൈറ്റഡ് നേഷൻസ് സെന്ററിന് മുന്നിൽ ക്യാമ്പ് ചെയ്യുകയാണ്. ആയിരക്കണക്കിന് പേരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്ത ലിബിയയിലെ സാഹചര്യത്തിൽ നിന്നും രക്ഷപ്പെടുത്തി മെച്ചപ്പെട്ട ഒരു രാജ്യത്ത് എത്തിച്ച് തരണമെന്നാണ് ജനങ്ങളുടെ ആവശ്യം.
“വൈദ്യ ചികിത്സ ഇല്ല. ഭക്ഷണമില്ല. വെള്ളമില്ല. വലിയ പ്രശ്നം ടോയ്‌ലറ്റാണ്, ”സൈറ്റിൽ സമയം ചെലവഴിക്കുകയും പേര് വെളിപ്പെടുത്താൻ ആഗ്രഹിക്കാത്ത ഒരു എറിട്രിയൻ വ്യക്തി പറയുന്നു. “യുഎൻഎച്ച്സിആർ ഞങ്ങളെ ഒരു സുരക്ഷിത രാജ്യത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോകുമെന്ന് ഞങ്ങൾ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, അല്ലാത്തപക്ഷം നമ്മൾ എന്ത് ചെയ്താലും ആരും ഞങ്ങളെ ശ്രദ്ധിക്കില്ല.” – അയാൾ കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
യുണൈറ്റഡ് കിംഗ്ഡം, സ്വീഡൻ, ഇറ്റലി, കാനഡ തുടങ്ങി നിരവധി രാജ്യങ്ങളിൽ ഐക്യദാർഢ്യ പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ നടന്നിട്ടുണ്ട്. “എന്നാൽ അവർക്ക് ഒരു പരിഹാരവും വരുന്നില്ല,” സ്വീഡന്റെ തലസ്ഥാനമായ സ്റ്റോക്ക്ഹോമിലെ ഒരു വ്യക്തി പറയുന്നു. രണ്ട് വർഷം മുമ്പ് ലിബിയയിൽ നിന്ന് ഒഴിപ്പിച്ചു. “ഇപ്പോഴും, അവർക്ക് വൈദ്യസഹായവും അഭയവും ലഭിച്ചില്ല.”
ഏറ്റവും പുതിയ അടിച്ചമർത്തലിനെ തുടർന്ന് ലിബിയൻ തലസ്ഥാനത്ത് ജോലി നിർത്തിവച്ചതായി യുഎന്നിന്റെ അഭയാർത്ഥി ഏജൻസി (യുഎൻഎച്ച്സിആർ) അറിയിച്ചിരിക്കെയാണ് സിറ്റിങ്ങിൽ പുതുക്കിയ അപ്പീലുകൾ വന്നത്. ഒക്ടോബർ 1 മുതൽ 5000 ത്തിലധികം ആളുകളെ സുരക്ഷാ സേന വളഞ്ഞിട്ട് അനിശ്ചിതകാല തടങ്കലിൽ പാർപ്പിച്ചിരിക്കുകയാണ്. യുഎൻ കണക്കുകൾ പ്രകാരം അവരിൽ 540 സ്ത്രീകളും ഉൾപ്പെടുന്നു, അവരിൽ കുറഞ്ഞത് 30 പേർ ഗർഭിണികളായിരുന്നു. പലരും ഇതിനകം സർക്കാരുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തടങ്കൽ കേന്ദ്രങ്ങൾക്കും കള്ളക്കടത്തുകാർക്കുമിടയിൽ വർഷങ്ങൾ ചെലവഴിക്കുകയും പീഡനങ്ങളും മറ്റ് ദുരുപയോഗങ്ങളും അതിജീവിക്കുകയും ചെയ്‌ത്‌ വരുന്നവരാണ്. ഒരു മനുഷ്യായുസ്സ് മുഴുവൻ ദുരിതങ്ങൾക്ക് നടുവിൽ ജീവിക്കുന്നവരാണ് അവർ.
ഒക്ടോബർ 8 ന്, ആയിരക്കണക്കിന് തടവുകാർ ഘോട്ട് ഷാൽ അഥവാ അൽ-മബാനി എന്നറിയപ്പെടുന്ന തിരക്കേറിയ തടങ്കൽ കേന്ദ്രം ഉപേക്ഷിച്ചു. എന്നാൽ ഇക്കാരണത്താൽ കുറഞ്ഞത് ആറ് പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
നാല് ദിവസങ്ങൾക്ക് ശേഷം, റെയ്ഡുകളിൽ പിടിച്ച് തടങ്കൽ കേന്ദ്രത്തിലാക്കുകയും പിന്നീട് അവിടെ നിന്ന് വീണ്ടും പുറത്തിറങ്ങുകയും ചെയ്ത 25-കാരനായ സുഡാനിയെ വെടിവെച്ച് കൊന്ന സംഭവവും ഉണ്ടായി. മുഖം മൂടിയ സായുധ സംഘമാണ് ഇയാളെ കൊലപ്പെടുത്തിയത്. എന്നാൽ കൊലപ്പെടുത്തിയത് ലിബിയൻ സുരക്ഷാ സേനയാണ് എന്ന് ദൃക്‌സാക്ഷികൾ പറയുന്നു.
“ഞങ്ങൾക്ക് ഭയമാണ്, ഞങ്ങൾക്ക് പുറത്ത് പോകാൻ കഴിയില്ല,” റെയ്ഡുകൾ ആരംഭിച്ചതുമുതൽ കുടുംബത്തോടൊപ്പം ഒളിച്ചിരുന്ന ഒരു എറിട്രിയൻ ട്രിപ്പോളിയിൽ നിന്നുള്ള ഒരു ഫോൺ കോളിൽ ‘അൽജസീറ’യോട് പറഞ്ഞു. “ഞങ്ങളെക്കുറിച്ച് എഴുതുക. യുദ്ധമായിരുന്നപ്പോൾ, ഇപ്പോഴത്തേതിനേക്കാൾ മികച്ചതായിരുന്നു ഞങ്ങളുടെ ജീവിതം. ഇപ്പോൾ ഞങ്ങൾ കൂടുതൽ ഭയപ്പെടുന്നു. ജയിലിൽ പോകാൻ ഞങ്ങൾ ഭയപ്പെടുന്നു. ഞങ്ങൾക്ക് കുട്ടികളുണ്ട്, ജയിലിലെ ജീവിതം ഞങ്ങൾക്കറിയാം.”- അയാൾ തുടർന്നു.
മെഡിറ്ററേനിയൻ കടൽ വഴി ഇറ്റലിയിലേക്കോ മാൾട്ടയിലേക്കോ എത്താനുള്ള ശ്രമത്തിന് കടത്തുകാർ നിലവിൽ 1500 ഡോളർ മുതൽ 2,000 ഡോളർ വരെ ഈടാക്കുന്നുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. “നമ്മളിൽ പലരും കടൽ കടക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നു,” യുഎൻ‌എച്ച്‌സി‌ആറിലും സുരക്ഷിതത്വത്തിലേക്കുള്ള നിയമപരമായ വഴികളിലും അവർക്ക് വിശ്വാസം നഷ്ടപ്പെട്ടുവെന്നും അദ്ദേഹം വ്യക്തമാക്കി.
സുരക്ഷാ സേന നടത്തിയ റെയ്ഡിൽ നിന്ന് തന്റെ രണ്ട് സുഹൃത്തുക്കൾ രക്ഷപ്പെട്ടെങ്കിലും ചാട്ടവാറുകളിൽ നിന്ന് പരിക്കേറ്റതായി അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. “പല ആളുകളും, അവർ എവിടെ പോയി എന്ന് ഞങ്ങൾക്ക് അറിയില്ല, അവർ പോലീസിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ ശ്രമിച്ചു,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. “ഞങ്ങൾ ഇവിടെ പുറത്ത് പോകില്ല, കാരണം ധാരാളം ആളുകൾ ഇവിടെ മരിച്ചു, പക്ഷേ എന്തുചെയ്യണമെന്ന് ഞങ്ങൾക്ക് അറിയില്ല. അവർ തെരുവിലേക്കിറങ്ങിയാൽ നിങ്ങളെ തട്ടിക്കൊണ്ടുപോയി പണം നൽകാൻ ആവശ്യപ്പെടും – അയാൾ വ്യക്തമാക്കി.
യുഎൻഎച്ച്‌സിആറിന്റെ കമ്മ്യൂണിറ്റി ഡേ സെന്ററിന് പുറത്ത് മൂവായിരത്തോളം ആളുകൾ കാത്തിരിക്കുകയാണെന്ന് വക്താവ് താരിക് അർഗാസ് പറഞ്ഞു, എന്നാൽ “സുരക്ഷാ” കാരണങ്ങളാൽ റെയ്ഡുകൾക്ക് ശേഷം ഏജൻസി അവിടെ ജോലി നിർത്തിവച്ചു. യുഎൻഎച്ച്സിആർ ജീവനക്കാർ ഇപ്പോഴും അഭയാർഥികളുമായി ചില സഹായങ്ങൾ വിതരണം ചെയ്യുന്നതുൾപ്പെടെ മറ്റ് വഴികളിൽ ഏർപ്പെടുന്നുണ്ടെന്ന് അർഗാസ് പറഞ്ഞു.
“അവരുടെ സ്ഥിതി അനിശ്ചിതമാണ്, ഞങ്ങൾ അവരെക്കുറിച്ച് അങ്ങേയറ്റം ആശങ്കാകുലരാണ്,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. “റെയ്ഡുകളും അവരുടെ വീടുകൾ പൊളിക്കുന്നതും ഭയാനകമായ സാഹചര്യങ്ങളിൽ തടങ്കലിൽ വെക്കുന്നതും പലരെയും ബാധിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഒഴിപ്പിക്കുമെന്ന പ്രതീക്ഷയിൽ മറ്റുള്ളവർ ചേർന്നു. സുരക്ഷിതമല്ലാത്ത അന്തരീക്ഷത്തിൽ പലരും ഇപ്പോൾ തണുപ്പിൽ ഉറങ്ങുകയാണ്. ”
അഭയാർത്ഥികളും അഭയാർത്ഥികളും യൂറോപ്പിലോ വടക്കേ അമേരിക്കയിലോ സുരക്ഷിത രാജ്യങ്ങളിലേക്ക് പലായനം ചെയ്യുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, എന്നിരുന്നാലും സംസ്ഥാനങ്ങൾ വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന സ്ഥലങ്ങളുടെ എണ്ണം ആവശ്യകതയേക്കാൾ വളരെ കുറവാണ്. ഈ വർഷം, വെറും 345 പേർ ഒഴിപ്പിക്കൽ ഫ്ലൈറ്റുകളിലൂടെ രാജ്യം വിട്ടു. 2020 ൽ 811 പേർ മാത്രമാണ് ആ വഴിയിൽ നിന്ന് പോയത്.
സമീപ മാസങ്ങളിൽ, ലിബിയൻ അധികൃതർ ഒഴിപ്പിക്കൽ വിമാനങ്ങൾ പറന്നുയരുന്നത് തടഞ്ഞിരുന്നു. “ഇത് ആയിരത്തിലധികം ദുർബലരായ അഭയാർത്ഥികൾക്കും അഭയാർഥികൾക്കും കാരണമായി, നിലവിൽ മാനുഷിക ഫ്ലൈറ്റുകൾക്ക് മുൻഗണന നൽകുന്നു, സുരക്ഷയിൽ എത്തിച്ചേരാനാകുന്നില്ല,” അർഗാസ് പറഞ്ഞു.
ഒഴിപ്പിക്കൽ വിമാനങ്ങൾ ഉടൻ പുനരാരംഭിക്കാമെന്ന് കഴിഞ്ഞയാഴ്ച യുഎൻഎച്ച്സിആറിന് ഒരു “വാക്കാലുള്ള സ്ഥിരീകരണം” ലഭിച്ചു. രേഖാമൂലമുള്ള സ്ഥിരീകരണം ഇല്ലെങ്കിലും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു. “ഞങ്ങളുടെ ടീമുകൾ ഇതിനകം തന്നെ ഒഴിപ്പിക്കലുകൾ എത്രയും വേഗം പുനരാരംഭിക്കുന്നതിന് ആവശ്യമായ എല്ലാ ലോജിസ്റ്റിക്സും തയ്യാറാക്കിയിട്ടുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, സുരക്ഷാ പ്രവർത്തനങ്ങൾ കാരണം ഫ്ലൈറ്റുകൾക്ക് മുൻഗണന നൽകിയവരിൽ ചിലർ നിലവിൽ തടങ്കലിൽ ആയതിനാൽ ഇതിന് കുറച്ച് സമയമെടുത്തേക്കാം. മറ്റുള്ളവരുടെ വീടുകൾ പൊളിച്ചുമാറ്റുകയും സാധനങ്ങൾ [ഫോണുകൾ] എടുക്കുകയും ചെയ്തതിനാൽ മറ്റുള്ളവരെ ബന്ധപ്പെടാനാകില്ല, ”അർഗാസ് പറഞ്ഞു.
ലിബിയ വളരെക്കാലമായി ആഫ്രിക്കയിലുടനീളമുള്ള അഭയാർത്ഥികളുടെയും കുടിയേറ്റക്കാരുടെയും ഇടത്താവളമാണ്. യുദ്ധങ്ങൾ കൊണ്ടും സ്വേച്ഛാധിപത്യ ഭരണം കൊണ്ടും, ദാരിദ്രം കാരണവും വിവിധ ആഫ്രിക്കൻ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്ന് ലിബിയയിൽ എത്തുന്നവരുടെ ഉദ്ദേശം ഇവിടെ നിന്ന് യൂറോപ്പിലേക്ക് വേഗത്തിൽ എത്താൻ ആകുമെന്ന പ്രതീക്ഷയിലാണ്. മെഡിറ്ററേനിയൻ കടക്കാനായാൽ യൂറോപ്പ് അവർക്ക് അഭയമൊരുക്കുമെന്നാണ് അവരുടെ വിശ്വാസം. എന്നാൽ, 2017 ൽ, യൂറോപ്യൻ യൂണിയൻ അഭയാർത്ഥികളെയും കുടിയേറ്റക്കാരെയും ഈ യാത്രയിൽ നിന്ന് തടയുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ, തീരത്ത് തടസ്സങ്ങൾ നടത്താൻ ലിബിയൻ കോസ്റ്റ്ഗാർഡിനെ പരിശീലിപ്പിക്കുന്നതിനും സജ്ജമാക്കുന്നതിനും ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഡോളർ വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. അതിനുശേഷം 82,000 ത്തിലധികം പുരുഷന്മാരും സ്ത്രീകളും കുട്ടികളും കടലിൽ പിടിക്കപ്പെടുകയും ലിബിയയിലേക്ക് തിരിച്ചെത്തുകയും ചെയ്തു. മറ്റുള്ളവരെ റെയ്ഡ് നടത്തി അനിശ്ചിതകാല തടങ്കലിൽ പാർപ്പിക്കുകയാണ് ചെയ്യുന്നത്.
