2011 ലെ സ്വാതന്ത്ര്യദിനത്തിൽ, ലുധിയാന ആസ്ഥാനമായുള്ള രജിത് പെയിന്റ്സ് ഗ്രൂപ്പിന്റെ ഉടമ രാകേഷ് മെഹ്റ ഉത്തരാഖണ്ഡിലെ ചമോലി വരെ തന്റെ മിനി-ഹൈഡൽ പദ്ധതിയുടെ ഒരു യൂണിറ്റ് ട്രയൽ റൺ ഉദ്ഘാടനം ചെയ്തു. പ്രോജക്റ്റ് സൈറ്റിൽ ഒരു പാറക്കല്ല് മുകളിലേക്ക് തെറിച്ച് രാകേഷിന്റെ മേൽ വീണു .
അന്ന് നടന്നത് പ്രതീക്ഷച്ചത് ആയിരുന്നോ ?അതോ അബദ്ധമോ .അതൊരു മുന്നറിയിപ്പാണോ ?ഇത്തരത്തിൽ നിരവധി ചോദ്യം ഉണ്ടായിരുന്നു .2006 ൽ സ്ഥല കച്ചവടക്കാരൻ കമൽ സുരാന മെഹ്റയ്ക്ക് വൈദ്യുതി പദ്ധതി വിറ്റു.2013 -ലെ പ്രളയത്തിൽ ഋഷി ഗംഗ മിനി ഹൈഡൽ പദ്ധതിക്ക് ധാരാളം നാശനഷ്ടങ്ങൾ ഉണ്ടായി .2019 -ൽ പ്രാദേശിക പ്രദേശം വ്യാപകമായ സ്ഫോടനം, നദീതീരത്തിനടുത്തുള്ള ചവറുകൾ അശ്രദ്ധമായി വലിച്ചെറിയൽ, മരങ്ങൾ വെട്ടിമാറ്റുക എന്നിവയ്ക്കായി ജുഡീഷ്യൽ വിധിയെ സമീപിച്ചു .ഇത് 2020 വരെ തുടർന്നു .
““ഞാൻ സ്ഥലം വാങ്ങി യുപിയിലെ മായാവതി സർക്കാരിൽ നിന്നും കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്നും എല്ലാ അനുമതികളും നേടി. ഉത്തരാഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനം വരുന്നതിനു മുമ്പായിരുന്നു അത്” സുരാന ഓർത്തെടുത്തു .പ്രോജക്റ്റ് സൈറ്റ് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ഉയർന്ന ഉയരത്തിലുള്ള ലാൻഡ്സ്കേപ്പുകളിലേക്കും യുനെസ്കോയുടെ ലോക പൈതൃക സൈറ്റിനും വളരെ അടുത്തായിരുന്നു.
എന്നാൽ പദ്ധതി പല വർഷത്തോളം നടന്നില്ല “പദ്ധതിക്കായി എനിക്ക് വായ്പ അനുവദിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ ബിസിനസ്സുകളിലും ജീവിതത്തിലും തിരിച്ചടികൾ സംഭവിക്കുന്നു. അതിനാൽ ഞാൻ അത് ലുധിയാനയിലെ മെഹ്റാസിലേക്ക് കൈമാറി”സുരാന പറഞ്ഞു .
സുരാനയെപ്പോലെ, രജിത് പെയിന്റ്സിന്റെ മെഹ്റയ്ക്കും പവർ പ്ലാന്റ് വികസനത്തെ കുറിച്ച് അറിവില്ലായിരുന്നു . 2008 ഓടെ പഞ്ചാബ് നാഷണൽ ബാങ്കിൽ നിന്ന് 39 കോടി രൂപ വായ്പയെടുത്ത് അദ്ദേഹം പദ്ധതി ആരംഭിച്ചു.”തുടക്കത്തിൽ ഇത് 8.25 മെഗാവാട്ട് പദ്ധതിയായിരുന്നു. എന്നാൽ മെഹ്റ 21 വർഷത്തേക്ക് 13.2 മെഗാവാട്ട് ശേഷി വർദ്ധിപ്പിച്ചു.
2011 ൽ മെഹ്റ മരിച്ചപ്പോൾ പ്ലാന്റ് ഏറെക്കുറെ തയ്യാറായിരുന്നു. അപ്പോൾ കമ്പനി പ്രശ്നത്തിലായി. ”കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ചട്ടക്കൂട് കൺവെൻഷന്റെ ശുദ്ധമായ വികസന സംവിധാനത്തിന് കീഴിൽ സർട്ടിഫൈഡ് എമിഷൻ റിഡക്ഷൻ ക്രെഡിറ്റുകൾക്കായി പ്ലാന്റിൽ സർവേ നടത്തിയ ജിതേന്ദ്ര സിംഗ് പറയുന്നു.
മെഹ്റയുടെ മരണം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബിസിനസുകളുടെ നിയന്ത്രണത്തെച്ചൊല്ലി അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബത്തിൽ ഒരു തർക്കത്തിന് കാരണമായി. 2013 ആയപ്പോഴേക്കും പിഎൻബിയുടെ കുടിശ്ശിക 66 കോടി രൂപയായി.
2016 ഫെബ്രുവരിയിൽ ബാങ്ക് ഇതിനെ എൻപിഎ എന്ന് തരംതിരിച്ചു. മാസങ്ങൾക്കുശേഷം, കടുത്ത മേഘം പൊട്ടിത്തെറിച്ച് പ്ലാന്റിൽ തട്ടി.ഇത് പ്ലാന്റിന്റെ സാധ്യത കുറച്ചു . ഇക്കാര്യം നാഷണൽ കമ്പനി ലോ ട്രിബ്യൂണലിലേക്ക് (എൻസിഎൽടി) നീക്കി, ദില്ലി ആസ്ഥാനമായുള്ള കുണ്ടൻ ഗ്രൂപ്പ് 2018 ഡിസംബറിൽ പദ്ധതി ഏറ്റെടുത്തു.
പണി പുനരാരംഭിച്ചതോടെ, 1970 കളിൽ ചിപ്പ്കോ പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഏറ്റവും അടുത്ത വാസസ്ഥലവുമായ റെയ്നി ഗ്രാമവാസികൾ അശ്രദ്ധമായ നിർമ്മാണ രീതികളെക്കുറിച്ച് പരാതിപ്പെട്ടു. പൊതുതാൽപര്യ ഹർജി കേട്ട ഉത്തരാഖണ്ഡ് ഹൈക്കോടതി 2019 മെയ് മാസത്തിൽ കേന്ദ്ര-സംസ്ഥാന സർക്കാരുകൾക്ക് നോട്ടീസ് നൽകി.
“ഞങ്ങൾ ദേശീയ ഹരിത ട്രൈബ്യൂണലിലേക്ക് പോയി, പക്ഷേ ഒരു ആശ്വാസവും ലഭിച്ചില്ല. ഞങ്ങളുടെ ദുരവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് നിസ്സംഗത പുലർത്തുന്ന അതേ പ്രാദേശിക ഉദ്യോഗസ്ഥരുമായി അവർ കമ്മിറ്റികൾ രൂപീകരിച്ചു. ഈ കമ്മിറ്റികൾ പരിശോധനയ്ക്കായി വന്നപ്പോൾ അവർ ഞങ്ങളെ വിളിച്ചില്ല. 2020 പകുതി വരെ കമ്പനി പതിവായി സ്ഫോടനം തുടർന്നു, ”റെയ്നിയുടെ മുൻ സർപഞ്ച് സംഗ്രാം സിംഗ് റാവത്ത് പറയുന്നു.
അതേസമയം, പല കാര്യങ്ങളും കമ്പനി നിഷേധിച്ചു . “വ്യവഹാരത്തിന് പിന്നിൽ നിക്ഷിപ്ത താൽപ്പര്യങ്ങളുണ്ട്. സ്ഫോടനം മുതലായവയിൽ ഞങ്ങൾ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നില്ല, കാരണം വെള്ളപ്പൊക്കം മൂലമുണ്ടായ നാശനഷ്ടങ്ങളുടെ വലിയ അറ്റകുറ്റപ്പണികൾ മാത്രമാണ് ഞങ്ങൾ നടത്തിയത. ” കുണ്ടൻ ഗ്രൂപ്പിന്റെ വക്താവ് പറഞ്ഞു .
പദ്ധതിക്ക് ഇപ്പോൾ 125-150 കോടി രൂപയുടെ നാശനഷ്ടമുണ്ടായതായും മരിച്ചവരുടെ അല്ലെങ്കിൽ കാണാതായ പ്ലാന്റ് തൊഴിലാളികളുടെ കുട്ടികൾക്ക് കമ്പനി വിദ്യാഭ്യാസം നൽകുമെന്നും വക്താവ് പറഞ്ഞു.പുനർനിർമ്മിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ഇതുവരെ ഒരു സൂചനയുമില്ല .