ഭൂമിയ്ക്ക് ഒഴിച്ച് കൂടാനാകാത്ത ഉപഗ്രഹമാണ് ചന്ദ്രൻ. ഭൂമിയിലെ ജീവജാലങ്ങളെ ഏറെ സ്വാധീനിക്കുന്ന സ്വാഭാവിക ഉപഗ്രഹം. മറ്റൊരു ഉപഗ്രഹവും ഭൂമിയെ ഇത്രയും സ്വാധീനിച്ചിട്ടില്ല എന്ന് തന്നെ പറയാം. എന്നാൽ ഈ ധാരണകളെ എല്ലാം മാറ്റിമറിക്കുന്ന ഒരു കണ്ടെത്തലാണ് ഇപ്പോൾ ശാസ്ത്ര ലോകം നടത്തിയിരിക്കുന്നത്. ഭൂമി സൂര്യനെ വലയം വയ്ക്കുന്ന അതേ പാതയില് സമാന്തരമായി മറ്റൊരു ഛിന്നഗ്രഹം വലം വയ്ക്കുന്നുവെന്ന് കണ്ടെത്തല്. 2023 FW13 എന്ന് പേരിട്ടിരിക്കുന്ന ഈ ഛിന്നഗ്രഹത്തെ ‘അർദ്ധ ചന്ദ്രൻ’ അല്ലെങ്കില് ‘അർദ്ധ-ഉപഗ്രഹം’ എന്നാണ് ശാസ്ത്രലോകം വിശേഷിപ്പിച്ചത്.ഏകദേശം 50 അടി (15 മീറ്റർ) വ്യാസമുള്ള ഛിന്നഗ്രഹം ഭൂമിയില് നിന്ന് ഏകദേശം ഒൻപത് ദശലക്ഷം മൈല് അതായത് 14 ദശലക്ഷം കിലോമീറ്റർ അകലെയാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്.
Pan-STARRS സർവേ ദൂരദർശിനി ഉപയോഗിച്ചാണ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ ഛിന്നഗ്രഹത്തെ കണ്ടെത്തിയത്. ഹവായിയൻ ദ്വീപായ മൗയിയിലെ നിർജീവമായ അഗ്നിപർവതമായ ഹലേകാലയുടെ മുകളിലാണ് ദൂരദർശിനി സ്ഥാപിച്ചത്. 1,500 വർഷത്തോളമായി ഈ ഛിന്നഗ്രഹം ഭൂമിക്കടുത്ത് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നുവെന്നാണ് ശാസ്ത്രജ്ഞർ പറയുന്നത്. ബിസി 100 മുതല് ഇത് ഭൂമിയോട് ചേർന്ന് ഭ്രമണം ചെയ്യുന്നുണ്ടായിരുന്നു. എന്നാല് ഇത് ഭൂമിയെ കൂട്ടിയിടിക്കുന്നില്ലെന്നതും ശ്രദ്ധേയമാണ്. ഭൂമിയുടെ സമാനമായ സമയപരിധിയിലാണ് ഈ ഛിന്നഗ്രഹവും സൂര്യനെ വലം വയ്ക്കുന്നത്. ഭൂമിയുടെ ഗുരുത്വാകർഷണം ഛിന്നഗ്രഹത്തെ സ്വാധീനിക്കുന്നുണ്ട്. ഇൻ്റർനാഷണല് അസ്ട്രോണമിക്കല് യൂണിയനിലെ മൈനർ പ്ലാനറ്റ് സെൻ്റർ ഈ ഛിന്നഗ്രഹത്തെ ഔദ്യോഗികമായി പട്ടികപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.
ഛിന്നഗ്രഹം എന്നത് ഒരു ചെറിയ ഗ്രഹമാണ് – ഒരു യഥാർത്ഥ ഗ്രഹമോ തിരിച്ചറിയപ്പെട്ട ധൂമകേതുവോ അല്ലാത്ത ഒരു വസ്തു – അത് സൗരയൂഥത്തിനുള്ളിൽ പരിക്രമണം ചെയ്യുന്നു . അവ അന്തരീക്ഷമില്ലാത്ത പാറകളോ ലോഹങ്ങളോ മഞ്ഞുമൂടിയതോ ആയ ശരീരങ്ങളാണ്. ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളുടെ വലുപ്പവും രൂപവും ഗണ്യമായി വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, ഒരു കിലോമീറ്ററിൽ താഴെയുള്ള ചെറിയ അവശിഷ്ടങ്ങൾ മുതൽ ഉൽക്കാശിലകളേക്കാൾ വലുത് , ഏകദേശം 1000 കിലോമീറ്റർ വ്യാസമുള്ള കുള്ളൻ ഗ്രഹമായ സെറസ് വരെ .
അറിയപ്പെടുന്ന ഒരു ദശലക്ഷത്തോളം ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളിൽ, ഏറ്റവും വലിയ സംഖ്യ ചൊവ്വയുടെയും വ്യാഴത്തിൻ്റെയും ഭ്രമണപഥങ്ങൾക്കിടയിൽ സ്ഥിതിചെയ്യുന്നു , സൂര്യനിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 2 മുതൽ 4 വരെ AU അകലെ , പ്രധാന ഛിന്നഗ്രഹ വലയം എന്നറിയപ്പെടുന്ന പ്രദേശത്താണ് . ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളെ പൊതുവെ മൂന്ന് തരത്തിലാണ് തരംതിരിച്ചിരിക്കുന്നത്: സി-ടൈപ്പ് , എം-ടൈപ്പ് , എസ്-ടൈപ്പ് . ഇവ യഥാക്രമം കാർബണേഷ്യസ് , മെറ്റാലിക് , സിലിക്കേസിയസ് കോമ്പോസിഷനുകളുള്ള ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളെ വിവരിക്കുന്നു . ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളുടെ വലിപ്പം വളരെ വ്യത്യസ്തമാണ്; ഏറ്റവും വലിയ, സീറസ്, ഏതാണ്ട് 1,000 കി.മീ (600 മൈൽ) കുറുകെയുള്ളതും കുള്ളൻ ഗ്രഹമായി യോഗ്യത നേടിയതുമാണ് . എല്ലാ ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളുടെയും ആകെ പിണ്ഡം ഭൂമിയുടെ ചന്ദ്രൻ്റെ 3% മാത്രമാണ്. പ്രധാന ബെൽറ്റ് ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ചെറുതായി ദീർഘവൃത്താകൃതിയിലുള്ളതും സ്ഥിരതയുള്ളതുമായ ഭ്രമണപഥങ്ങൾ പിന്തുടരുന്നു, ഭൂമിയുടെ അതേ ദിശയിൽ കറങ്ങുകയും സൂര്യൻ്റെ ഒരു പൂർണ്ണ സർക്യൂട്ട് പൂർത്തിയാക്കാൻ മൂന്ന് മുതൽ ആറ് വർഷം വരെ എടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾ ഭൂമിയിൽ നിന്ന് ചരിത്രപരമായി നിരീക്ഷിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഗലീലിയോ ബഹിരാകാശ പേടകമാണ് ആദ്യമായി ഒരു ഛിന്നഗ്രഹത്തിൻ്റെ അടുത്ത് നിന്ന് നിരീക്ഷണം നടത്തിയത് . ഛിന്നഗ്രഹങ്ങൾക്കായുള്ള നിരവധി സമർപ്പിത ദൗത്യങ്ങൾ പിന്നീട് നാസയും ജാക്സയും വിക്ഷേപിച്ചു , മറ്റ് ദൗത്യങ്ങൾക്കുള്ള പദ്ധതികൾ പുരോഗമിക്കുന്നു. നാസയുടെ അടുത്ത ഷൂമേക്കർ ഇറോസിനെയും ഡോൺ വെസ്റ്റയെയും സീറസിനെയും നിരീക്ഷിച്ചു . ജാക്സയുടെ ദൗത്യങ്ങളായ ഹയബൂസ , ഹയബുസ 2 എന്നിവ യഥാക്രമം ഇറ്റോകാവ , റുഗു എന്നിവയുടെ സാമ്പിളുകൾ പഠിക്കുകയും തിരികെ നൽകുകയും ചെയ്തു . OSIRIS-REx ബെന്നുവിനെ പഠിച്ചു , 2020-ൽ ഒരു സാമ്പിൾ ശേഖരിച്ചു, അത് 2023-ൽ ഭൂമിയിലേക്ക് തിരികെ എത്തിച്ചു. 2021-ൽ വിക്ഷേപിച്ച നാസയുടെ ലൂസി , പത്ത് വ്യത്യസ്ത ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളെ പഠിക്കാൻ ചുമതലപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു, രണ്ട് പ്രധാന വലയത്തിൽ നിന്നും എട്ട് വ്യാഴം ട്രോജനുകൾ . 2023 ഒക്ടോബറിൽ വിക്ഷേപിച്ച സൈക്കി , അതേ പേരിലുള്ള ഒരു ലോഹ ഛിന്നഗ്രഹത്തെ പഠിക്കാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു .