റിയോ ഡി ജനീറോയില് നടക്കുന്ന ജി20 ഉച്ചകോടിക്കിടെ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി എസ് ജയശങ്കര് ചൈനീസ് വിദേശകാര്യ മന്ത്രി വാങ് യിയുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തി. ഒക്ടോബറില് ഇന്ത്യയും ചൈനയും അതിര്ത്തി വേര്പിരിയല് കരാറില് ഒപ്പുവെച്ചതിന് ശേഷമുള്ള അവരുടെ ആദ്യ കൂടിക്കാഴ്ചയാണിത്. ഇന്ത്യ-ചൈന അതിര്ത്തിയിലെ വേര്പിരിയല് ഉള്പ്പെടെയുള്ള ആഗോള പ്രശ്നങ്ങള് ഇരു നേതാക്കളും ചര്ച്ച ചെയ്തു. യഥാര്ത്ഥ നിയന്ത്രണ രേഖയില് (എല്എസി) ആസൂത്രണം ചെയ്ത പ്രകാരം അതിര്ത്തി ഉടമ്പടിയുടെ ഗ്രൗണ്ട് നടപ്പാക്കല് പുരോഗമിച്ചതായി യോഗത്തില് അഭിപ്രായപ്പെട്ട ജയശങ്കര് പറഞ്ഞു.
ഒക്ടോബറില് കസാനില് നടന്ന ബ്രിക്സ് ഉച്ചകോടിക്കിടെ, പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയും ചൈനീസ് പ്രസിഡന്റ് ഷി ജിന്പിംഗും കൂടിക്കാഴ്ചയ്ക്ക് ശേഷം, വിദേശകാര്യ മന്ത്രിതല യോഗം എത്രയും വേഗം നടക്കുമെന്ന് ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. ‘കസാനില്, ഞങ്ങളുടെ നേതാക്കള് ഞങ്ങളുടെ ബന്ധങ്ങളില് അടുത്ത ചുവടുകള് എടുക്കുന്നതില് സമവായത്തിലെത്തി, ഒക്ടോബര് 21-ലെ (അതിര്ത്തി) ധാരണ മനസ്സില് വച്ചു. ആ ധാരണയുടെ ഓണ്-ഗ്രൗണ്ട് നടപ്പാക്കല് ആസൂത്രണം ചെയ്തതുപോലെ നടന്നുവെന്നതില് എനിക്ക് സന്തോഷമുണ്ട്,’ ജയശങ്കര് പറഞ്ഞു.
‘ഇന്ത്യ-ചൈന അതിര്ത്തി പ്രദേശങ്ങളിലെ സമീപകാല വിച്ഛേദനത്തിലെ പുരോഗതി ഞങ്ങള് ശ്രദ്ധിച്ചു. ഞങ്ങളുടെ ഉഭയകക്ഷി ബന്ധത്തിലെ അടുത്ത ഘട്ടങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള കാഴ്ചപ്പാടുകള് കൈമാറി. ആഗോള സാഹചര്യവും ഞങ്ങള് ചര്ച്ച ചെയ്തു,’ മന്ത്രി കൂട്ടിച്ചേര്ത്തു.
ജി 20, ബ്രിക്സ് പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളിലേക്കുള്ള ഇരു രാജ്യങ്ങളുടെയും സംഭാവനകള് അന്താരാഷ്ട്ര രാഷ്ട്രീയത്തില് രാജ്യങ്ങളുടെ പ്രാധാന്യം എടുത്തുകാണിക്കുന്നതായും ഉഭയകക്ഷി ബന്ധത്തിന്റെ പ്രാധാന്യം അടിവരയിടുന്നതായും അദ്ദേഹം അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.
ജയ്ശങ്കര്-വാങ് യി കൂടിക്കാഴ്ചയ്ക്ക് മുന്നോടിയായി, പ്രധാനമന്ത്രി മോദിയും ചൈനീസ് പ്രസിഡന്റ് ഷിയും തമ്മിലുള്ള സുപ്രധാന പൊതുധാരണകള് നടപ്പിലാക്കാന് രാജ്യം തയ്യാറാണെന്ന് ചൈനീസ് വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയ വക്താവ് പറഞ്ഞു.
‘ഇരു രാജ്യങ്ങളിലെയും നേതാക്കള് തമ്മിലുള്ള സുപ്രധാന പൊതുധാരണകള് നല്കുന്നതിനും ആശയവിനിമയവും സഹകരണവും വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും തന്ത്രപരമായ പരസ്പര വിശ്വാസം വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനും ഇന്ത്യയുമായി ചേര്ന്ന് പ്രവര്ത്തിക്കാന് ചൈന തയ്യാറാണ്,’ വക്താവ് പറഞ്ഞു.
ഒക്ടോബര് 21 ന്, ചൈനയുമായി അതിര്ത്തി ഉടമ്പടിയിലെത്തുന്നതില് ഇന്ത്യ ഒരു പ്രധാന വഴിത്തിരിവ് പ്രഖ്യാപിച്ചു, ഈ സമയത്ത് ഇരു സൈന്യങ്ങളും സൈനികരെയും സൈനിക അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളും താല്ക്കാലിക പോസ്റ്റുകളും ഓരോ വശത്തും ശേഖരിച്ചു.
അടുത്ത ദിവസം കരാര് സ്ഥിരീകരിച്ച ബെയ്ജിംഗ്, പ്രസക്തമായ കാര്യങ്ങളില് ഒരു പ്രമേയം എത്തിയിട്ടുണ്ടെന്നും കരാറിലെ വ്യവസ്ഥകള് നടപ്പിലാക്കാന് ന്യൂഡല്ഹിയുമായി ചേര്ന്ന് പ്രവര്ത്തിക്കുമെന്നും പ്രസ്താവിച്ചു. ഇതിനെത്തുടര്ന്ന്, ഇരു സൈന്യങ്ങളും വേര്പിരിയല് ആരംഭിച്ചു, അവര് സ്ഥാപിച്ച ഘടനകള് പൊളിച്ചു, ഡെപ്സാങ്ങിലെയും ഡെംചോക്കിലെയും സംഘര്ഷ പോയിന്റുകളില് നിന്ന് ആരംഭിച്ച്, ഏറ്റുമുട്ടലിന് മുമ്പ് ഉണ്ടായിരുന്ന സ്ഥാനങ്ങളിലേക്ക് ഉദ്യോഗസ്ഥരെ പിന്വലിച്ചു. ലഡാക്ക് മേഖലയില് നടപടി തുടരുകയാണ്.