മേജര് ഓപ്പറേഷനുകള്ക്ക് വിധേയരാക്കുന്ന രോഗികളെ മയക്കുന്നതിനും, വേദന ഇല്ലാതാക്കുന്നതിനുമാണ് ആരോഗ്യ മേഖലയില് പ്രധാനമായും അനസ്തേഷ്യ നല്കുന്നത്. പണ്ടുകാലം മുതലേ ശസ്ത്രക്രിയ എന്നത് മനുഷ്യന് ഏറ്റവും പേടിയുള്ള ചികില്സാമുറയാണ്. ആ പേടിയുടെ മുഖ്യ കാരണം വേദനയാണ്. ശസ്ത്രക്രിയയുടെ പിതാവ് സുശ്രുതന് ബി.സി മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടില് കഞ്ചാവ് പുകയും മദ്യവും ചേര്ത്ത് മയക്കി ശസ്ത്രക്രിയകളെ വേദനാരഹിതമാക്കിയതായി സുശ്രുത സംഹിതയില് പറയുന്നുണ്ട്. ശസ്ത്രക്രിയ, ചില പ്രത്യേകതരം പരിശോധന തുടങ്ങിയവ വേണ്ടിവരുമ്പോള് രോഗി സ്വബോധത്തോടെ ഇരിക്കുന്നത് ചികില്സക്ക് പ്രയാസമുണ്ടാക്കും. രോഗിയെ വേദനയില്ലാതെ ഉറക്കിയാല് ചികില്സ സുഗമമാകുമെന്ന തിരിച്ചറിവാണ് അനസ്തേഷ്യയെന്ന ചികില്സാ ശാസ്ത്രത്തിന് വഴിയൊരുക്കിയത്.
ആദ്യകാലത്ത് മയക്കുമരുന്നുകള് നല്കി ഉറക്കുന്ന രീതിയായിരുന്നു. അത് പൂര്ണമായും മാറ്റി ഇപ്പോള് നൂതന മരുന്നുകള് ഉപയോഗിച്ചാണ് അനസ്തേഷ്യ നടത്തുന്നത്. ഏത് തരത്തിലുള്ള നടപടിക്രമമാണ് നടത്തുന്നത് എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ച് മെഡിക്കല് പ്രൊഫഷണലുകള് ഉപയോഗിക്കുന്ന നാല് തരം മെഡിക്കല് അനസ്തെറ്റിക്സ് ഉണ്ട്. ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് വിധേയരാകുമ്പോള് വേദന കുറയ്ക്കുന്നതിനോ ഉറങ്ങാന് സഹായിക്കുന്നതിനോ വേദനയോ അസ്വസ്ഥതയോ ഉണ്ടാക്കുന്ന മറ്റ് കൂടുതല് ആക്രമണാത്മക മെഡിക്കല് നടപടിക്രമങ്ങള്ക്കോ അനസ്തേഷ്യ ഉപയോഗിക്കുന്നു. നാല് പ്രധാന തരം അനസ്തേഷ്യയെക്കുറിച്ചും ഓരോ തരത്തിലുള്ള അനസ്തേഷ്യയ്ക്കും എന്ത് അപകടസാധ്യതകള് ഉണ്ടെന്നും അറിയുക
അനസ്തേഷ്യയുടെ തരങ്ങള് എന്തൊക്കെയാണ്?
1) പ്രാദേശിക അനസ്തേഷ്യ
2) ജനറല് അനസ്തേഷ്യ
3) IV/നിരീക്ഷിച്ച മയക്കം
4) ലോക്കല് അനസ്തേഷ്യ
- പ്രാദേശിക അനസ്തേഷ്യ
നാഡി ബ്ലോക്കുകള് ഒരു പ്രത്യേക നാഡിയെ ലക്ഷ്യം വയ്ക്കുകയും നാഡി സംവേദനം ഉണ്ടാക്കുന്ന സ്ഥലത്ത് വേദന നിര്ത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. നിങ്ങളുടെ കഴുത്തിന് താഴെയുള്ള വേദനയും സംവേദനവും കുറയ്ക്കുന്നതിന് നിങ്ങളുടെ കശേരുക്കള്ക്കിടയില് ഒരു അനസ്തെറ്റിക് നേരിട്ട് നട്ടെല്ലിലേക്ക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നു, ഇതോടൊപ്പം നിങ്ങളെ ഉണര്ന്നിരിക്കാനും അനുവദിക്കുന്നു. എപ്പിഡ്യൂറല്സ് ട്രസ്റ്റഡ് സോഴ്സില് നിങ്ങളുടെ ശരീരത്തിന്റെ താഴത്തെ പകുതിയിലെ വേദനയും സംവേദനങ്ങളും കുറയ്ക്കുന്നതിന് നിങ്ങളുടെ സുഷുമ്നാ നാഡിയിലേക്ക് ഒരു അനസ്തെറ്റിക് കുത്തിവയ്ക്കുന്നത് ഉള്പ്പെടുന്നു. സിസേറിയനും വേദനാരഹിത പ്രസവത്തിനും ഇത്തരം അനസ്തേഷ്യ നല്കിവരുന്നുണ്ട്. തിമിരശസ്ത്രക്രിയക്കും മറ്റ് സങ്കീര്ണ ശസ്ത്രക്രിയകള്ക്കും റീജനല് അനസ്തേഷ്യ ചെയ്യുന്നു. സുഷുമ്നാ നാഡിയിലെ സെറിബ്രോ സ്പൈനല് ദ്രവത്തില് മരുന്ന് നല്കി നെഞ്ചിനുതാഴെയുള്ള ശരീരഭാഗങ്ങള്ക്ക് സംവേദനശേഷി ഇല്ലാതാക്കുന്ന റീജനല് അനസ്തേഷ്യയുടെ ഭാഗമായുള്ള അനസ്തേഷ്യയാണ് സ്പൈനല് അനസ്തേഷ്യ.
- ജനറല് അനസ്തേഷ്യ
നിങ്ങളുടെ കേന്ദ്ര നാഡീവ്യൂഹത്തിന്റെയും മസ്തിഷ്കത്തിന്റെയും പ്രവര്ത്തനം കുറയ്ക്കുന്നതിന് ഇന്ട്രാവണസ് (IV) ലൈന്, മുഖംമൂടി അല്ലെങ്കില് ശ്വസന ട്യൂബ് എന്നിവയിലൂടെ നിങ്ങള്ക്ക് അനസ്തേഷ്യ നല്കിക്കൊണ്ടാണ് ജനറല് അനസ്തേഷ്യ നടത്തുന്നത്. ഇത്തരത്തിലുള്ള അനസ്തേഷ്യ നിങ്ങളെ അബോധാവസ്ഥയിലാക്കുന്നു. അതിനാല് നിങ്ങള്ക്ക് വേദന അനുഭവപ്പെടില്ല. ചെയ്യുന്ന പ്രക്രിയയോ ശസ്ത്രക്രിയയോ ഓര്ക്കുന്നില്ല. ജനറല് അനസ്തേഷ്യ സാധാരണയായി പരിശീലനം ലഭിച്ച അനസ്തേഷ്യോളജിസ്റ്റാണ് നിങ്ങള്ക്ക് നല്കുന്നത്. ഇത് കൂടുതല് അപകടസാധ്യതകളുമായും പാര്ശ്വഫലങ്ങളുമായും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
അതിനാല് ഇത് പ്രധാന ശസ്ത്രക്രിയകളിലോ നടപടിക്രമങ്ങളിലോ മാത്രമേ നല്കൂ. ശാസ്ത്രക്രിയയുടെ അവസാനഘട്ടംവരെ രോഗി അബോധാവസ്ഥയിലായിക്കും. ഈ സമയം രോഗിയുടെ ശാരീരിക മാറ്റങ്ങള് അനസ്തറ്റിസ്റ്റ് നിരീക്ഷിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കും. ജീവനും മരണത്തിനും ഇടയിലുള്ള ഈ നിമിഷങ്ങളില് അനസ്തറ്റിസ്റ്റ് രോഗിയുടെ ജീവന് കാവല്നില്ക്കും. സിരകളിലൂടെ മരുന്ന് നല്കുന്ന രീതി കുട്ടികളില് മിക്കപ്പോഴും സാധിക്കാതെവരും. ശസ്ത്രക്രിയയെ തന്നെ കുട്ടികള്ക്ക് വലിയ ഭയമായിരിക്കും. അപ്പോള് മരുന്ന് കുത്തിവെക്കാന് ചെന്നാല് വലിയ ബഹളമായിരിക്കും. ശരീരം അത്രമാത്രം ആയാസപ്പെട്ടാല് ചിലപ്പോള് രോഗിക്ക് അപകടങ്ങള് വന്നേക്കാം. അത്തരം അവസരങ്ങളില് രക്ഷിതാക്കളുടെ മുന്നില്വെച്ച് മൂക്കില്കൂടി ശ്വസിക്കുന്ന മരുന്ന് നല്കി ജനറല് അനസ്തേഷ്യക്ക് വിധേയമാക്കാം.
- IV/നിരീക്ഷിച്ച മയക്കം
ഇന്ട്രാവണസ് (IV) മയക്കം – ചിലപ്പോള് മോണിറ്റര് ചെയ്ത അനസ്തേഷ്യ കെയര് (MAC), ബോധപൂര്വമായ മയക്കം, അതുമല്ലെങ്കില് സന്ധ്യ ഉറക്കം എന്ന് വിളിക്കാം. ഒരു നടപടിക്രമത്തിനിടയില് ശാന്തവും വിശ്രമവും ഉറക്കവും നിലനിര്ത്തുന്നു. IV മയക്കം ലഭിക്കുമ്പോള് നിങ്ങള് പൂര്ണ്ണമായും അബോധാവസ്ഥയിലല്ല. എന്നാല് നിങ്ങളുടെ വേദനയും ബോധവും കുറയുന്നു. IV മയക്കം നല്കുന്നത്, ഇത്തരം ആരോഗ്യ മേഖലയിലെ രോഗങ്ങള്ക്കുള്ള പരിചരണത്തിനാണ്.
* എന്ഡോസ്കോപ്പി
* നീണ്ടു നില്ക്കുന്ന ഡെന്റല് ജോലി
* ബ്രോങ്കോസ്കോപ്പി
* കണ്ണുകളിലെ ശസ്ത്രക്രിയ
* മൂക്കിലോ തൊണ്ടയിലോ ശസ്ത്രക്രിയ
* ചെറിയ ഹൃദയ ശസ്ത്രക്രിയകള്
* മസ്തിഷ്ക ശസ്ത്രക്രിയ
IV മയക്കവും ജനറല് അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് സമാനമായി പ്രവര്ത്തിക്കുന്നു. എന്നാല് ഇതിന് അപകടസാധ്യതകള് കുറവാണ്. ഒരു സര്ജറി അല്ലെങ്കില് നടപടിക്രമം കഴിഞ്ഞ് വേഗത്തില് വീട്ടിലേക്ക് പോകാന് ഇത് സഹായിക്കും.
- ലോക്കല് അനസ്തേഷ്യ
മുറിവില് തുന്നല് ഇടുന്നതിനും ചര്മഭാഗത്ത് ചെറിയ ശസ്ത്രക്രിയ നടത്തുന്നതിനും ഉപയോഗിക്കുന്ന രീതിയാണ് ലോക്കല് അനസ്തേഷ്യ. ശസ്ത്രക്രിയ വേണ്ട ഭാഗത്ത് മരുന്ന് കുത്തിവെച്ച് മരവിപ്പിക്കുന്ന ലളിതമായ രീതി. ഈ അവസരത്തില് രോഗിക്ക് പൂര്ണബോധം ഉണ്ടായിരിക്കും. എന്നാല്, വേദന അനുഭവപ്പെടുന്നില്ലെന്നു മാത്രം.
അനസ്തേഷ്യയുടെ അപകടസാധ്യതകള് എന്തൊക്കെയാണ്?
ലോക്കല് അനസ്തേഷ്യ പോലെയുള്ള അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് കുറച്ച് അപകടസാധ്യതകളുണ്ട്. ഒരു നടപടിക്രമത്തിനു ശേഷം ലോക്കല് അനസ്തേഷ്യയുടെ ഫലങ്ങള് പെട്ടെന്ന് ഇല്ലാതാകും. എന്നാല്, എല്ലാ തരത്തിലുള്ള അനസ്തേഷ്യയിലും ജനറല് അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് ഏറ്റവും കൂടുതല് അപകട സാധ്യതയുണ്ട്.
* ഓക്കാനം
* ഛര്ദ്ദി
* വരണ്ട വായ
* ഒരു ശ്വസന ട്യൂബില് നിന്ന് തൊണ്ടവേദന
* ശരീരവേദന
* ചൊറിച്ചില്
* ശരീരം തണുക്കുക
* ശരീരം വിറയ്ക്കുക
* ചിന്തകള്, ആശയക്കുഴപ്പം
* ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നതില് പ്രശ്നം
* മൂത്രമൊഴിക്കാന് ബുദ്ധിമുട്ട്
* തലകറക്കം
* ദീര്ഘകാല മെമ്മറി പ്രശ്നങ്ങള് അല്ലെങ്കില് മെമ്മറി നഷ്ടം
എല്ലാ തരത്തിലുമുള്ള അനസ്തേഷ്യയുടെ വളരെ അപൂര്വമായ പാര്ശ്വഫലങ്ങളില് ഇതുണ്ടാകാം
* സ്ട്രോക്ക്
* ഹൃദയാഘാതം
* ജീവന് അപകടപ്പെടുത്തുന്ന അലര്ജി പ്രതികരണങ്ങള്
ഏറ്റവും സാധാരണമായ അനസ്തേഷ്യ എന്താണ്?
പ്രധാന ശസ്ത്രക്രിയകള്ക്കോ നടപടിക്രമങ്ങള്ക്കോ ഉപയോഗിക്കുന്ന ഏറ്റവും സാധാരണമായ അനസ്തേഷ്യയാണ് ജനറല് അനസ്തേഷ്യ. പ്രൊപ്പോഫോള് (ഡിപ്രിവന്) ഒരു പ്രധാന നടപടിക്രമത്തിനിടയില് മയക്കാന് ഉപയോഗിക്കുന്ന ഏറ്റവും സാധാരണമായത്. ഡെന്റല് ജോലികളിലും ചെറിയ ഔട്ട്പേഷ്യന്റ് നടപടിക്രമങ്ങളിലും ലോക്കല് അനസ്തേഷ്യ വളരെ സാധാരണമാണ്.
ഏത് തരത്തിലുള്ള അനസ്തേഷ്യയാണ് പൊതു ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്നത്?
ജനറല് അനസ്തേഷ്യ പലപ്പോഴും പൊതു ശസ്ത്രക്രിയയ്ക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്നു. എന്ഡോസ്കോപ്പി പോലുള്ള ദൈര്ഘ്യമേറിയതോ അധികം വേദനയില്ലാത്തോ ആയ ശസ്ത്രക്രിയകള്ക്കോ നടപടിക്രമങ്ങള്ക്കോ സര്ജന് ഒരു IV സെഡേറ്റീവ് ഉപയോഗിച്ചേക്കാം.
ആരാണ് അനസ്തേഷ്യ നല്കുന്നത്?
പരിശീലനം ലഭിച്ച അനസ്തേഷ്യോളജിസ്റ്റുകള് സാധാരണയായി നടപടിക്രമങ്ങള്ക്ക് മുമ്പും സമയത്തും ജനറല് അനസ്തേഷ്യയോ IV മയക്കമോ നല്കുന്നു. നഴ്സുമാര് അല്ലെങ്കില് ഡെന്റല് ഹൈജീനിസ്റ്റുകള് ഉള്പ്പെടെയുള്ള പ്രാദേശിക അനസ്തേഷ്യയോ ലോക്കല് അനസ്തേഷ്യയോ ഉപയോഗിക്കാന് എല്ലാ തരത്തിലുമുള്ള പരിശീലനം ലഭിച്ച മെഡിക്കല് പ്രൊഫഷണലുകള്ക്ക് പരിശീലനം നല്കാം.
അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് നിങ്ങള് എങ്ങനെയാണ് തയ്യാറെടുക്കുന്നത്?
ലോക്കല് അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് ഒരു തയ്യാറെടുപ്പും ഇല്ല. ചില സന്ദര്ഭങ്ങളില്, അനസ്തേഷ്യ നല്കുന്നതിന് മുമ്പ് പ്രദേശം വൃത്തിയാക്കാന് ഒരു മെഡിക്കല് പ്രൊഫഷണല് മദ്യമോ മറ്റൊരു വന്ധ്യംകരണ രീതിയോ ഉപയോഗിച്ചേക്കാം.
ജനറല് അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് കൂടുതല് തയ്യാറെടുപ്പ് ആവശ്യമാണ്
* എന്താണ് പ്രതീക്ഷിക്കേണ്ടതെന്ന് അറിയാന് നിങ്ങളുടെ ഡോക്ടറുമായോ സര്ജനുമായോ കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തുക
* അനസ്തേഷ്യ ലഭിക്കുന്നതിന് 6-8 മണിക്കൂര് മുമ്പ് മദ്യം കഴിക്കുകയോ കുടിക്കുകയോ ചെയ്യരുത്
* പുകവലി നിര്ത്തുക (നിങ്ങള് പുകവലിക്കുകയാണെങ്കില്)
* നല്ല ആരോഗ്യവാനാണെന്ന് ഉറപ്പാക്കുന്നു
* ജനന നിയന്ത്രണം എടുക്കുകയാണോ, ഗര്ഭിണിയാണോ, മുലയൂട്ടുന്നുണ്ടോ എന്ന് മെഡിക്കല് ടീമിനെ അറിയിക്കുക
അനസ്തേഷ്യ എത്രത്തോളം നീണ്ടുനില്ക്കും?
ശസ്ത്രക്രിയയോ നടപടിക്രമമോ ചെയ്യുന്നതുവരെ ജനറല് അനസ്തേഷ്യ ഏതാനും മണിക്കൂറുകള് നീണ്ടുനില്ക്കും. ഒരു അനസ്തേഷ്യോളജിസ്റ്റ് ഇത് നല്കുന്നത് നിര്ത്തിയതിന് ശേഷം കുറച്ച് മിനിറ്റുകള്ക്കുള്ളില് അത് ക്ഷീണിക്കുന്നു, എന്നാല് ജനറല് അനസ്തേഷ്യ ക്ഷീണിച്ചുതുടങ്ങിയതിന് ശേഷം പൂര്ണ്ണമായി ഉണര്ന്നിരിക്കാന് നിങ്ങള്ക്ക് 1 മുതല് 2 മണിക്കൂര് വരെ എടുത്തേക്കാം. മറ്റ് തരത്തിലുള്ള അനസ്തേഷ്യയും സാധാരണയായി കുറച്ച് മണിക്കൂറുകള്ക്ക് ശേഷം ഇല്ലാതാകും. വിട്ടുമാറാത്ത വേദന ഒഴിവാക്കാന് ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നതിനാല്, നല്കിയിരിക്കുന്ന തരം അനുസരിച്ച് റീജിയണല് അനസ്തേഷ്യ നിരവധി ദിവസങ്ങള് നീണ്ടുനില്ക്കും. വ്യത്യസ്ത തരം അനസ്തേഷ്യയ്ക്ക് വ്യത്യസ്ത ഉദ്ദേശ്യങ്ങളുണ്ട്. ആരോഗ്യം, ഏത് രീതിയാണ് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമെന്ന് തീരുമാനിക്കാന് മെഡിക്കല് ടീമിനെ സഹായിച്ചേക്കാം. ഏത് നടപടിക്രമമാണ് സ്വീകരിക്കുന്നത് എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ച് അനസ്തേഷ്യയിലും മാറ്റം വരാം. ഒരു നടപടിക്രമത്തിന് മുമ്പും ശേഷവും എന്താണ് പ്രതീക്ഷിക്കേണ്ടതെന്ന് മനസിലാക്കാന് നിങ്ങളെ സഹായിക്കുന്നതിന് അനസ്തേഷ്യ സ്വീകരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഒരു മെഡിക്കല് പ്രൊഫഷണലുമായി സംസാരിക്കുക.
ശസ്ത്രക്രിയ കഴിഞ്ഞാല്
ബോധം വീണ്ടെടുത്തുകഴിഞ്ഞാലും രോഗിക്ക് ചെറിയതോതില് മയക്കം അനുഭവപ്പെടാം. ക്ഷീണം, ശരീരവേദന, തലവേദന, തൊണ്ടവേദന എന്നിവ ഉണ്ടാകാം.
2. അനസ്തേഷ്യയും ശസ്ത്രക്രിയയും ചെറുതാണെങ്കില് പോലും കുറഞ്ഞത് 24 മണിക്കൂര് വിശ്രമിക്കുക.
3. രോഗികള്ക്കൊപ്പം നിര്ബന്ധമായും ആരോഗ്യവാനായ ഒരാള് ഉണ്ടാകണം.
4. യന്ത്രങ്ങള് പ്രവര്ത്തിപ്പിക്കുന്നതും വാഹനം ഓടിക്കുന്നതും 24 മണിക്കൂറെങ്കിലും ഒഴിവാക്കണം.
സിസേറിയനും നടുവ് വേദനയും
സിസേറിയന് സമയത്ത് നട്ടെല്ലിനിടയിലൂടെ സുഷുമ്നയില് എടുക്കുന്ന അനസ്തേഷ്യ ഇന്ജക്ഷന് ഭാവിയില് നടുവേദനക്ക് കാരണമാകുമെന്ന ധാരണ വ്യാപകമാണ്. ഇത് ഒരു അടിസ്ഥാനവമില്ലാത്തതാണ്.
സ്വാഭാവികമായും ഉണ്ടാകുന്ന നടുവേദനയെ പഴയകാലത്ത് എടുത്ത ഇന്ജക്ഷന്റെ തലയില് കെട്ടിവെക്കുന്നു എന്നല്ലാതെ ഇത് അടിസ്ഥാനരഹിതമായ ആശങ്കയാണ്. സ്പൈനല് അനസ്തേഷ്യക്കുശേഷം 0.8 ശതമാനം ആളുകളില് വളരെ അപൂര്വമായി നടുവേദന കാണപ്പെടാറുണ്ട്. എന്നാല്, അത്തരം പ്രശ്നങ്ങള് ചികില്സകൊണ്ട് മാറുന്നവയാണ്.
CONTENT HIGHLIGHTS;Do you know what anesthesia is?: How many types are there?