ആര്‍സിബിയുടെ വിക്ടറി പരേഡിനെത്തുടര്‍ന്നുണ്ടായ അപകടം വരുത്തിവെച്ച വിനയോ? സര്‍ക്കാരോ, പോലീസോ, കര്‍ണാടക ക്രിക്കറ്റ് അസോസിയേഷനോ, ആര്‍സിബി മാനേജ്‌മെന്റോ ആരാണ് ഉത്തരവാദി?

ആര്‍സിബിയുടെ വിക്ടറി പരേഡില്‍ സംഭവിച്ച ദുരന്തത്തില്‍ നിന്നും ഇതുവരെ നഗരവാസികള്‍ മുക്തരായിട്ടില്ല. പരിക്കു പറ്റിയ നിരവധി പേരാണ് വിവിധ ആശുപത്രികളില്‍ ഇപ്പോഴും ചികിത്സയില്‍ കഴിയുന്നത്. സത്യത്തില്‍ ബെംഗളൂരുവില്‍ നടന്നത് സര്‍ക്കാര്‍, പോലീസ്, ക്രിക്കറ്റ് ഭരണകൂടം എന്നിവയില്‍ ഉള്‍പ്പെട്ട നിരവധി അധികാര കേന്ദ്രങ്ങളുടെ പരാജയം മൂലം ഉണ്ടായ മഹാ ദുരന്തം തന്നെയാണ്. ഒരു ക്രിക്കറ്റ് മത്സരത്തിന് എത്തുന്നതിനെക്കാള്‍ ആളുകള്‍ ചിന്നസ്വാമി സ്‌റ്റേഡിയത്തിന്റെ പരിസരത്ത എത്തിയിരുന്നു. അതോടെ ഒരു ക്രിക്കറ്റ് മത്സരവുമായി ഉണ്ടായ ഏറ്റവും വലിയ തിക്കിലും തിരക്കിലും ബെംഗളൂരു നഗരം സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു.

ഈ സംഭവത്തിന്റെ പല വശങ്ങളും ഭരണകൂടത്തെയും അതിന്റെ തീരുമാനങ്ങളെയും കുറിച്ച് ഗുരുതരമായ ചോദ്യങ്ങള്‍ ഉയര്‍ത്തിയിട്ടുണ്ട്. എന്നാല്‍ ഈ ചോദ്യങ്ങള്‍ക്കെല്ലാം ഉത്തരങ്ങള്‍ ഇപ്പോഴും ചില വസ്തുതകളിലും ഊഹാപോഹങ്ങളിലും മാത്രമായി ഒതുങ്ങുന്നു. 18 വര്‍ഷങ്ങള്‍ക്ക് ശേഷം റോയല്‍ ചലഞ്ചേഴ്‌സ് ബാംഗ്ലൂര്‍ ഇന്ത്യന്‍ പ്രീമിയര്‍ ലീഗ് (ഐപിഎല്‍) ടൂര്‍ണമെന്റില്‍ വിജയിച്ചതിന്റെ സന്തോഷം ഇന്ത്യയുടെ ഐടി തലസ്ഥാനത്ത് വളരെയധികം ആയിരുന്നു, അത് ഭ്രാന്തിന്റെ തലത്തിലെത്തിയെന്നാണ് വിവിധ മാധ്യമങ്ങള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യുന്നത്. ചൊവ്വാഴ്ചയും ബുധനാഴ്ചയും ഇടയിലുള്ള രാത്രിയില്‍ തുടങ്ങി പുലര്‍ച്ചവരെ പടക്കം പൊട്ടിച്ചാണ് വിജയം ആഘോഷിച്ചത്. പുലര്‍ച്ചെ 3 മണി വരെ സിറ്റി പോലീസ് പല പ്രദേശങ്ങളിലും ജാഗ്രത പാലിച്ചിരുന്നത് എല്ലാവര്‍ക്കും വ്യക്തമായി കാണാമായിരുന്നു.

എന്നാല്‍ ആര്‍സിബിയുടെ ഔദ്യോഗിക എക്‌സ് ഹാന്‍ഡില്‍ രാവിലെ 7.01 ന് വിധാന്‍ സഭയില്‍ നിന്ന് സ്‌റ്റേഡിയത്തിലേക്ക് വിജയ പരേഡ് നടക്കുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിച്ചു. സൗജന്യ പാസുകള്‍ അവരുടെ പോര്‍ട്ടലില്‍ നിന്ന് ഡൗണ്‍ലോഡ് ചെയ്യാമെന്നും പ്രഖ്യാപിച്ചു. സ്ത്യത്തില്‍ ഇതു വലിയ പ്രശ്‌നങ്ങളിലേക്കാണ് നയിച്ചതെന്ന് വ്യക്തമാക്കുന്നതായിരുന്നു നഗരം സാക്ഷ്യം വഹിച്ച ദുരന്തം.

ഇപ്പോഴും എന്തൊക്കെ ചോദ്യങ്ങളാണ് അവശേഷിക്കുന്നത്?

ആര്‍സിബിക്ക് പുലര്‍ച്ചെ വിജയ പരേഡ് നടത്താന്‍ ഏത് അധികാരിയാണ് അനുമതി നല്‍കിയത് എന്ന ചോദ്യത്തിനുള്ള ഉത്തരം ഇപ്പോഴും കാത്തിരിക്കുന്നു. അവസാന ഓവര്‍ വരെ ആര് ട്രോഫി നേടുമെന്ന് ഞങ്ങള്‍ക്ക് അറിയില്ലായിരുന്നു. ജൂണ്‍ 4 ന് ടീം ബെംഗളൂരുവിലേക്ക് പുറപ്പെട്ടു. ഈ സാഹചര്യത്തില്‍, സിറ്റി പോലീസിന് വേണ്ട ക്രമീകരണങ്ങള്‍ ചെയ്യാന്‍ സമയമുണ്ടായിരുന്നോ? ഇത് എളുപ്പമുള്ള കാര്യമല്ല എന്നത് ശ്രദ്ധിക്കേണ്ടതാണ്,’ കര്‍ണാടക മുന്‍ ഡിജിപി എസ്.ടി. രമേശ് മാധ്യമങ്ങളോട് പറഞ്ഞു. ക്രമീകരണങ്ങള്‍ നടക്കുമ്പോള്‍, ആര് എവിടെ നിന്ന് വരും, ആര് എവിടേക്ക് പോകും, ??ആ സമയത്ത് ജനക്കൂട്ടത്തെ എങ്ങനെ നിയന്ത്രിക്കുമെന്ന് കണ്ടറിയണം. അതേസമയം, കുറ്റകൃത്യങ്ങള്‍ നടക്കുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കേണ്ടതുണ്ട്. ഇത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തില്‍, ഒരു വലിയ ജനക്കൂട്ടം ഒത്തുകൂടുമ്പോള്‍, സ്ത്രീകളോട് മോശമായി പെരുമാറാന്‍ സാധ്യതയുള്ള അത്തരം വ്യക്തികളെ നിരീക്ഷിക്കേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്. വിന്യസിക്കേണ്ട സുരക്ഷാ സേനയുടെ എണ്ണവും ചര്‍ച്ച ചെയ്യുകയും ഇക്കാര്യത്തില്‍ തീരുമാനമെടുക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. ക്രമസമാധാനപാലനത്തിന്റെ കാര്യവും ഇവിടെയുണ്ട്. അപ്പോള്‍ പോലീസിന് ഇത് ആസൂത്രണം ചെയ്യാന്‍ സമയമുണ്ടായിരുന്നോ? ഇത്രയും കുറഞ്ഞ സമയത്തിനുള്ളില്‍ പോലീസ് സേനയെ സജ്ജമാക്കുക എന്നതിനര്‍ത്ഥം അയല്‍ ജില്ലകളില്‍ നിന്നും പോലീസ് സേനയെ സജ്ജമാക്കേണ്ടി വന്നേക്കാം എന്നാണ്. ഇതെല്ലാം ചെയ്യാന്‍ സിറ്റി പോലീസിന് സമയമുണ്ടായിരുന്നോ? ആര്‍ക്കും ഒന്നും അറിയില്ലെന്ന് രമേശ് പറയുന്നു.

ബെംഗളൂരു സിറ്റി പോലീസ് ഔദ്യോഗികമായി പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നത് അനുമോദന ചടങ്ങ് വൈകുന്നേരം 5 മണിക്ക് സ്‌റ്റേഡിയത്തില്‍ നടക്കുമെന്നാണ്. ഇതോടൊപ്പം, ഗതാഗത നിയന്ത്രണങ്ങള്‍ പ്രഖ്യാപിച്ചുകൊണ്ടുള്ള ഒരു പത്രക്കുറിപ്പ് ഉച്ചകഴിഞ്ഞ് 3.28 ന് സോഷ്യല്‍ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമില്‍ പ്രസിദ്ധീകരിച്ചു. റോഡ് ഷോയാണോ അതോ തുറന്ന ബസ് പരേഡാണോ എന്ന് പരാമര്‍ശിച്ചിരുന്നില്ല. ഈ സമയത്ത്, നിയമസഭയില്‍ നിന്ന് ചിന്നസ്വാമി സ്‌റ്റേഡിയത്തിലേക്ക് വിജയാഘോഷം നടത്താന്‍ ആര്‍സിബിക്ക് അനുമതി നല്‍കിയിട്ടില്ലെന്ന് ഒരു സോഷ്യല്‍ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമിലും പോലീസിന്റെ ഭാഗത്ത് നിന്ന് ഒരു സന്ദേശവും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല.

ബുധനാഴ്ച ഉച്ചകഴിഞ്ഞ് ആഭ്യന്തരമന്ത്രി ജി. പരമേശ്വരയുടെ അധ്യക്ഷതയില്‍ ചേര്‍ന്ന യോഗത്തില്‍, ഇത്രയും കുറഞ്ഞ സമയത്തിനുള്ളില്‍ വിജയ പരേഡ് നടത്താന്‍ കഴിയില്ലെന്ന് സിറ്റി പോലീസിനോട് പറയുന്നതില്‍ നിന്ന് എന്താണ് തടസ്സമായത്? സര്‍ക്കാര്‍, രാഷ്ട്രീയ വൃത്തങ്ങളില്‍ ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ ചോദിക്കുന്ന ചോദ്യമാണിത്. ഇത് സാധ്യമല്ലെന്ന് പോലീസ് അധികാരികളോട് പറയണമായിരുന്നു, നല്ലത്. ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ കര്‍ണാടക സ്‌റ്റേറ്റ് ക്രിക്കറ്റ് അസോസിയേഷനുമായും (കെഎസ്‌സിഎ) ആര്‍സിബിയുമായും ഏകോപിപ്പിച്ച് അതില്‍ ഉള്‍പ്പെട്ടിരിക്കുന്ന ബുദ്ധിമുട്ടുകള്‍ വിശദീകരിക്കണമായിരുന്നു. ഏകദേശം രണ്ട് പതിറ്റാണ്ടുകള്‍ക്ക് മുമ്പ് ഇത് സാധ്യമായിരുന്നെങ്കിലും, ഇന്ന് രാജ്യമെമ്പാടും, ഒരു പ്രത്യേക കാര്യം സാധ്യമല്ലെന്ന് മുഖ്യമന്ത്രിയോടോ ആഭ്യന്തരമന്ത്രിയോടോ വ്യക്തമായി പറയുന്നത് മിക്കവാറും അസാധ്യമാണെന്ന് എനിക്ക് ആത്മവിശ്വാസത്തോടെ പറയാന്‍ കഴിയുമെന്ന് രമേശ് പറഞ്ഞു.

രമേശ് പറഞ്ഞതിന് സമാനമായി, പേര് വെളിപ്പെടുത്തരുതെന്ന നിബന്ധനയോടെ ഒരു പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥന്‍ പറഞ്ഞു, ‘അതൊരു രാഷ്ട്രീയ തീരുമാനമായിരുന്നു. (ചടങ്ങ് അനുവദിക്കുക എന്നത്) പോലീസിന്റെ തീരുമാനമായിരുന്നില്ല. ക്രിക്കറ്റ് ആരാധകര്‍ വിജയത്തിന്റെ ആവേശത്തില്‍ നിന്ന് പുറത്തുവരുന്ന കുറച്ച് ദിവസങ്ങള്‍ക്ക് ശേഷം ഈ ചടങ്ങ് നടത്തേണ്ടതായിരുന്നു. അപ്പോഴേക്കും ജനക്കൂട്ടം കുറഞ്ഞുവരുമായിരുന്നു, നിയന്ത്രിതമായ ഒരു അന്തരീക്ഷത്തില്‍, അതിന്റെ പെരുമാറ്റം മാരകമാകുന്നത് തടയാമായിരുന്നു.

ആര്‍സിബി പോര്‍ട്ടലില്‍ നിന്ന് ഫ്രീ പാസുകള്‍ ലഭിക്കുമെന്നതിനാല്‍ സ്‌റ്റേഡിയം ഗേറ്റുകളില്‍ ഉണ്ടായ കുഴപ്പങ്ങള്‍ അകത്തേക്ക് കടക്കാന്‍ വേണ്ടി മാത്രമായിരുന്നുവെന്ന് തിക്കിലും തിരക്കിലും പെട്ടവര്‍ പറഞ്ഞു. സ്‌റ്റേഡിയത്തിലെത്തുന്നതിനു മുമ്പുതന്നെ 32,000 സീറ്റുകളും നിറഞ്ഞിരുന്നതിനാല്‍ സ്‌റ്റേഡിയം ജീവനക്കാര്‍ ആരെയും അകത്തേക്ക് കടത്തിവിട്ടില്ല. ഈ സമയത്ത്, തിക്കിലും തിരക്കിലും പെട്ട് 11 പേര്‍ മരിച്ചു. തിക്കിലും തിരക്കിലും മരിച്ചവരുടെ കുടുംബങ്ങള്‍ക്ക് 10 ലക്ഷം രൂപ വീതം നല്‍കുമെന്ന് റോയല്‍ ചലഞ്ചേഴ്‌സ് ബാംഗ്ലൂര്‍ തങ്ങളുടെ ഇന്‍സ്റ്റാഗ്രാം ഹാന്‍ഡില്‍ വഴി അറിയിച്ചിട്ടുണ്ട്.