പുരാവസ്തു ശേഖരത്തിന്റെ ബൃഹത്തായ ഉദാഹരണങ്ങള് ഇന്ത്യയടക്കം നിരവധി രാജ്യങ്ങളില് പ്രദര്ശിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ആമൂല്യമായ ഇത്തരം വസ്തുക്കള് കൈക്കാര്യം ചെയ്യുന്നതിന് വിവിധ രാജ്യങ്ങളില് പുരാവസ്തു വകുപ്പുകള് തന്നെയുണ്ട്. നൂറ്റാണ്ടുകള്ക്കു മുന്പുള്ള വസ്തുക്കള് ഇപ്പോഴും അതിസൂക്ഷമാമായ പരിപാലിക്കുന്നത് വെല്ലുവിളി നേരിടുന്ന പരിപാടി തന്നെയാണ്. ഇന്ത്യ പോലെ അനേകം നൂറ്റണ്ടുകളുടെ പാരമ്പര്യമുള്ള രാജ്യത്ത് ഇപ്പോഴും പലയിടങ്ങളില് നിന്നും പുരാവസ്തുക്കള് ഖനനം ചെയ്തെടുക്കുന്നു. ഇത്തരം വസ്തുക്കളുടെ വില വരും തലമുറയ്ക്ക് പകര്ന്നു നല്കാനും ഇങ്ങനെ ഒരു പാരമ്പര്യവും ജനവിഭാഗവും ജീവിച്ചിരുന്നുവെന്നത് കാണിക്കുകയാണ് ഇവയുടെ പരിപാലന ലക്ഷ്യം. ഇനി ആംസ്റ്റര്ഡാമിലെ റിജാക്സ് മ്യുസിയത്തില് പ്രദര്ശിപ്പിക്കുന്ന ഒരു വസ്തുവിനെ പരിചയപ്പെടാം.
ആംസ്റ്റര്ഡാമിലെ റിജക്സ് മ്യൂസിയത്തില് 200 വര്ഷം പഴക്കമുള്ള ഒരു കോണ്ടമാണ് പ്രദര്ശിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു. അതിശയം തോന്നണ്ട ഈ കോണ്ടം നല്ല നിലയിലാണെന്ന് സൂക്ഷിച്ചിരക്കുന്നതെന്ന് കൃത്യമായി മനസിലാകും. ഒരു ആടിന്റെ കുടല് കൊണ്ടാണ് ഇത് നിര്മ്മിച്ചിരിക്കുന്നതെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. അതില് ഒരു കന്യാസ്ത്രീയുടെയും മൂന്ന് പുരോഹിതരുടെയും ചിത്രം ആലേഖനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 1830-ല് നിര്മ്മിച്ച ഈ അപൂര്വ കലാസൃഷ്ടി കഴിഞ്ഞ വര്ഷം നടന്ന ഒരു ലേലത്തില് മ്യൂസിയം വാങ്ങി. പത്തൊന്പതാം നൂറ്റാണ്ടിലെ വേശ്യാവൃത്തിയെയും ലൈംഗികതയെയും കുറിച്ചുള്ള ഒരു പ്രദര്ശനത്തിന്റെ ഭാഗമാണ് ഈ കോണ്ടം. പ്രദര്ശനത്തില് പ്രിന്റുകള്, പെയിന്റിംഗുകള്, ഫോട്ടോഗ്രാഫുകള് എന്നിവയും ഉള്പ്പെടുന്നു.
ലേലത്തില് ആദ്യമായി കോണ്ടം കണ്ടപ്പോള് താനും ഒരു സഹപ്രവര്ത്തകനും ‘ചിരിക്കുകയായിരുന്നു’ എന്ന് റിജക്സ്മ്യൂസിയത്തിലെ ക്യൂറേറ്ററായ ജോയ്സ് സെല്ലന് മാധ്യമങ്ങളോട് പറഞ്ഞു. ആരും അത് ശ്രദ്ധിച്ചില്ലെന്നും ആ ആളുകള് മാത്രമാണ് അതിന് ലേലം വിളിച്ചതെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. അത് ലഭിച്ചതിനുശേഷം, അവര് അത് അള്ട്രാവയലറ്റ് വെളിച്ചത്തില് പരിശോധിച്ചപ്പോള് അത് ഉപയോഗിച്ചിട്ടില്ലെന്ന് കണ്ടെത്തി. ‘അത് വളരെ നല്ല അവസ്ഥയിലായിരുന്നു,’ സെലെന് പറഞ്ഞു.
കോണ്ടം എവിടെ നിന്നാണ് വന്നത്?
ഈ കോണ്ടം പ്രദര്ശിപ്പിച്ചതുമുതല് മ്യൂസിയം ആളുകളെക്കൊണ്ട് നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഞങ്ങള്ക്ക് വളരെ നല്ല പ്രതികരണമാണ് ലഭിക്കുന്നത്, ചെറുപ്പക്കാരും പ്രായമായവരും ഇതില് താല്പ്പര്യം പ്രകടിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. ഫ്രാന്സിലെ ഒരു ആഡംബര വേശ്യാവൃത്തി കേന്ദ്രത്തില് നിന്നുള്ള ആഡംബര ‘സുവനീറുകള്’ ആണ് കോണ്ടം എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നുവെന്നും ഇതില് രണ്ടെണ്ണം മാത്രമേ ഇപ്പോള് അവശേഷിക്കുന്നുള്ളൂവെന്നും സെലന് പറഞ്ഞു. ലൈംഗിക സുഖം തേടുന്നതിനൊപ്പം അനാവശ്യ ഗര്ഭധാരണത്തെയും സിഫിലിസിനെയും കുറിച്ചുള്ള ഭയവും നിലനിന്നിരുന്ന ഒരു കാലഘട്ടത്തില്, ലൈംഗികാരോഗ്യത്തിന്റെ ഇരുണ്ടതും തിളക്കമുള്ളതുമായ വശമാണ് ഈ അസാധാരണ ഇനം കാണിക്കുന്നതെന്ന് മ്യൂസിയം പറഞ്ഞു. ഈ കോണ്ടം പ്രിന്റ് ചെയ്തിരിക്കുന്ന ചിത്രത്തില് ഒരു കന്യാസ്ത്രീ ഇരിക്കുന്നത് കാണാം. അവരുടെ വസ്ത്രം തുറന്നിട്ടിരിക്കുന്നു. ഈ കന്യാസ്ത്രീ പുരോഹിതന്മാരുടെ നേരെ വിരല് ചൂണ്ടുന്നു, മൂന്ന് പുരോഹിതന്മാരും പതിവുപോലെ അവളുടെ മുന്നില് നില്ക്കുന്നു. ഈ കോണ്ടം മൂടിയില് ‘വോയാല മോണ് ചോയിസ്’ എന്ന് എഴുതിയിരിക്കുന്നു, അതായത് ‘ഇത് എന്റെ ആഗ്രഹമാണ്’.
കോണ്ടത്തിലെ ചിത്രം ബ്രഹ്മചര്യത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഗ്രീക്ക് പുരാണമായ ജഡ്ജ്മെന്റ് ഓഫ് പാരീസിന്റെ ഒരു പാരഡിയായി കാണാന് കഴിയുമെന്ന് മ്യൂസിയം പറഞ്ഞു. യഥാര്ത്ഥത്തില് ഇത് പാരീസ് എന്ന ട്രോജന് രാജകുമാരന്റെ പുരാണ കഥയാണ്, അഫ്രോഡൈറ്റ്, ഹേര, അഥീന എന്നിവരില് ഏറ്റവും സുന്ദരിയായ ദേവത ആരാണെന്ന് അയാള്ക്ക് തീരുമാനിക്കേണ്ടി വന്നു. ഈ മ്യൂസിയത്തിന്റെ പ്രിന്റ് കളക്ഷന് റൂമില് 7.5 ലക്ഷം പ്രിന്റുകള്, പെയിന്റിംഗുകള്, ഫോട്ടോഗ്രാഫുകള് എന്നിവയുണ്ടെന്ന് പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. എന്നാല് ഇത് ഒരു കോണ്ടം പ്രിന്റുകളുടെ ആദ്യ ശേഖരമാണ്. ന്യൂട്ടഡ് കോണ്ടം ഉള്ള ഒരേയൊരു ആര്ട്ട് മ്യൂസിയം ഞങ്ങളുടേതാണെന്ന് ഞങ്ങള്ക്ക് പറയാന് കഴിയുമെന്നും സെലെന് പറഞ്ഞു. തന്റെ സ്ഥാപനം മറ്റ് മ്യൂസിയങ്ങള്ക്ക് ആര്ട്ട് വര്ക്ക് ‘വായ്പ നല്കാന് തയ്യാറാണ്’ എന്ന് പറഞ്ഞു, പക്ഷേ കോണ്ടം വളരെ ദുര്ബലമായിരുന്നു. നവംബര് അവസാനം വരെ ഇത് പ്രദര്ശനത്തില് തുടരുമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.