മാസങ്ങള്ക്കുള്ളില് ആണവ ബോംബിനായി ഇറാന് യുറേനിയം സമ്പുഷ്ടീകരണം ആരംഭിച്ചേക്കാമെന്ന ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ആണവോര്ജ ഏജന്സി മുന്നറിയിപ്പ് നല്കുന്നു. മാസങ്ങള്ക്കുള്ളില് ആണവ ബോംബിനായി യുറേനിയം സമ്പുഷ്ടമാക്കാന് ഇറാന് ശേഷിയുണ്ടെന്ന് ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ ആണവ നിരീക്ഷണ സമിതിയുടെ തലവന് പറഞ്ഞു.
ഇറാനിലെ മൂന്ന് കേന്ദ്രങ്ങളില് യുഎസ് നടത്തിയ ആക്രമണം ഗുരുതരമായ നാശനഷ്ടങ്ങള് വരുത്തിയെങ്കിലും പൂര്ണ്ണമായ നാശമല്ലെന്ന് കഴിഞ്ഞ ആഴ്ച അന്താരാഷ്ട്ര ആണവോര്ജ്ജ ഏജന്സി (ഐഎഇഎ) മേധാവി റാഫേല് ഗ്രോസി പറഞ്ഞിരുന്നു. ഇറാന്റെ ആണവ കേന്ദ്രങ്ങള് ‘പൂര്ണ്ണമായും നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു’ എന്ന ട്രംപിന്റെ വാദത്തിന് ഇത് വിരുദ്ധമാണ്. ‘എല്ലാം അപ്രത്യക്ഷമായി എന്നും ഒന്നുമില്ലെന്നും ആര്ക്കും വ്യക്തമായി പറയാന് കഴിയില്ല,’ ഗ്രോസി ശനിയാഴ്ച പറഞ്ഞിരുന്നു.
ഇറാന് ആണവായുധങ്ങള് വികസിപ്പിക്കുന്നതിന് അടുത്തെത്തിയെന്ന് അവകാശപ്പെട്ട് ജൂണ് 13 ന് ഇസ്രായേല് ഇറാന്റെ ആണവ, സൈനിക കേന്ദ്രങ്ങള് ആക്രമിച്ചു. സംഘര്ഷത്തില് പങ്കുചേര്ന്ന അമേരിക്ക, തുടര്ന്ന് ഫോര്ഡോ, നതാന്സ്, എസ്ഫഹാന് എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഇറാന്റെ ആണവ കേന്ദ്രങ്ങളില് ബോംബാക്രമണം നടത്തി. അതിനുശേഷം, നാശനഷ്ടത്തിന്റെ യഥാര്ത്ഥ വ്യാപ്തി എത്രയാണെന്ന് വ്യക്തമല്ല. ‘അടുത്ത കുറച്ച് മാസങ്ങള്ക്കുള്ളില് ഇറാന് സമ്പുഷ്ട യുറേനിയം ഉത്പാദിപ്പിക്കാന് കഴിയും,’ ഗ്രോസി ശനിയാഴ്ച അന്താരാഷട്ര മാധ്യമമായ സിബിഎസ് ന്യൂസിനോട് പറഞ്ഞു,
ഇറാന് ഇപ്പോഴും വ്യാവസായിക, സാങ്കേതിക ശേഷികളുണ്ട്, അതിനാല് അവര്ക്ക് വേണമെങ്കില് വീണ്ടും ആരംഭിക്കാമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഇറാന്റ ആണവശേഷി തുടരാമെന്ന് നിര്ദ്ദേശിക്കുന്ന ആദ്യത്തെ സംഘടന ഐഎഇഎ അല്ല. ഈ ആഴ്ച ആദ്യം ചോര്ന്ന പെന്റഗണ് നടത്തിയ പ്രാഥമിക പഠനത്തില്, യുഎസ് ആക്രമണങ്ങള് ഇറാന്റെ ആണവ പദ്ധതിയെ ഏതാനും മാസങ്ങള് മാത്രം പിന്നോട്ടടിച്ചതായി കണ്ടെത്തി. ഇത് സാധ്യമാണ്. എന്നിരുന്നാലും, ഭാവിയിലെ ഇന്റലിജന്സ് റിപ്പോര്ട്ടുകളില് ഈ തലങ്ങളിലുള്ള മറ്റ് തരത്തിലുള്ള ആഘാതങ്ങളെക്കുറിച്ചുള്ള കൂടുതല് വിവരങ്ങള് ഉള്പ്പെട്ടേക്കാം. ഇറാന്റെ ആണവശേഷി ‘പൂര്ണ്ണമായും നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു’ എന്ന് അവകാശപ്പെട്ടുകൊണ്ട് ട്രംപ് ആക്രമണാത്മകമായി പ്രതികരിച്ചു, ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും വിജയകരമായ സൈനിക ആക്രമണത്തെ മാധ്യമങ്ങള് കുറച്ചുകാണാന് ശ്രമിക്കുന്നുവെന്ന് ആരോപിച്ചു. നിലവില് ഇറാനും ഇസ്രായേലും വെടിനിര്ത്തലിന് സമ്മതിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ട്രെംപ് പറഞ്ഞു. ആശങ്കാജനകമായ തോതില് യുറേനിയം സമ്പുഷ്ടീകരിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് ഇന്റലിജന്സ് സൂചന നല്കിയാല് ഇറാനില് വീണ്ടും ബോംബിടുന്നതിനെക്കുറിച്ച് തീര്ച്ചയായും ആലോചിക്കുമെന്ന് ട്രംപ് പറഞ്ഞു.

ഇസ്രായേല് വെടിനിര്ത്തല് പാലിക്കുമെന്ന് ഇറാന് വിശ്വസിക്കുന്നില്ലെന്ന് ഇറാന് ചീഫ് ഓഫ് സ്റ്റാഫ് അബ്ദുള്റഹീം മൗസവി ഞായറാഴ്ച പറഞ്ഞു. ‘യുദ്ധം ആരംഭിച്ചത് ഞങ്ങളല്ല, പക്ഷേ ആക്രമണകാരിയോട് ഞങ്ങളുടെ എല്ലാ ശക്തിയും ഉപയോഗിച്ച് ഞങ്ങള് പ്രതികരിച്ചിട്ടുണ്ട്. ശത്രു വീണ്ടും ആക്രമിച്ചാല് പൂര്ണ്ണ ശക്തിയോടെ പ്രതികരിക്കാന് ഞങ്ങള് തയ്യാറാണ്, കാരണം വെടിനിര്ത്തല് ഉള്പ്പെടെയുള്ള ഉറപ്പുകള് അവര് പാലിക്കുമോ എന്ന് ഞങ്ങള്ക്ക് സംശയമുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞതായി ഇറാനിയന് സ്റ്റേറ്റ് മീഡിയ റിപ്പോര്ട്ട് ചെയ്തു. മറുവശത്ത്, നാശനഷ്ടങ്ങളെക്കുറിച്ച് പരസ്പരവിരുദ്ധമായ വിവരങ്ങള് ഇറാന് പുറത്തുവിട്ടു.
വ്യാഴാഴ്ച നടത്തിയ പ്രസംഗത്തില്, യുഎസ് ആക്രമണങ്ങള് ഒന്നും നേടിയിട്ടില്ലെന്ന് ഇറാന് പരമോന്നത നേതാവ് ആയത്തുള്ള അലി ഖമേനി പറഞ്ഞു. എന്നാല്, അവ ‘തീവ്രവും ഗുരുതരവുമായ’ നാശനഷ്ടങ്ങള് വരുത്തിയെന്ന് ഇറാന് വിദേശകാര്യ മന്ത്രി അബ്ബാസ് അഗാക്ഷി പറഞ്ഞു. ഇറാന് ഐഎഇഎയുമായി ഇതിനകം തന്നെ വഷളായ ബന്ധമുണ്ട്, കഴിഞ്ഞ ബുധനാഴ്ച ഇറാനിയന് പാര്ലമെന്റ് ആണവ നിരീക്ഷണ ഏജന്സിയുമായുള്ള സഹകരണം താല്ക്കാലികമായി നിര്ത്തിവയ്ക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു ബില് പാസാക്കിയതിനുശേഷം അത് കൂടുതല് വഷളായി. ഇസ്രായേലിലേക്കും അമേരിക്കയിലേക്കും ചായ്വുള്ളവരാണെന്ന് ആരോപിച്ചായിരുന്നു അത്. ബാധിത പ്രദേശങ്ങള് പരിശോധിക്കാനുള്ള ഐഎഇഎയുടെ അഭ്യര്ത്ഥന ഇറാന് നിരസിച്ചു. ‘സുരക്ഷയുടെ മറവില് ബോംബ് വയ്ക്കപ്പെട്ട സ്ഥലങ്ങള് സന്ദര്ശിക്കണമെന്ന ഗ്രോസിയുടെ നിര്ബന്ധം അര്ത്ഥശൂന്യവും ഗൂഢലക്ഷ്യങ്ങള് ആയിരിക്കാനും സാധ്യതയുണ്ട്,’ വെള്ളിയാഴ്ച ഒരു എക്സ് പോസ്റ്റില് അരഖ്ചി പറഞ്ഞു.

20 വര്ഷത്തിനിടെ ആദ്യമായി ഇറാന് തങ്ങളുടെ ഉറപ്പുകള് ലംഘിച്ചതായി ഐഎഇഎ കണ്ടെത്തിയതിനെത്തുടര്ന്ന് ഇസ്രായേലും യുഎസും കഴിഞ്ഞ മാസം ഇറാനെ ആക്രമിച്ചു. തങ്ങളുടെ ആണവ പദ്ധതി സമാധാനപരമായ ആവശ്യങ്ങള്ക്കും സിവിലിയന് ആവശ്യങ്ങള്ക്കുമുള്ളതാണെന്നും ഇറാന് നിരന്തരം വാദിക്കുന്നു. ഇറാന് ഐഎഇഎയുമായി പ്രവര്ത്തിക്കാന് വിസമ്മതം പ്രകടിപ്പിച്ചെങ്കിലും, അവനുമായി ചര്ച്ച നടത്താന് കഴിയുമെന്ന് തനിക്ക് ഉറപ്പുണ്ടെന്ന് ഗ്രോസി പറഞ്ഞു. ഇതിന്റെയെല്ലാം അര്ത്ഥം എന്താണെന്ന് ഇറാനുമായി ഇരുന്ന് മനസ്സിലാക്കണം. കാരണം, സൈനിക ആക്രമണങ്ങള്ക്ക് ശേഷം, നമുക്ക് ഒരു ശാശ്വത പരിഹാരമാണ് വേണ്ടത്, അത് നയതന്ത്രപരമായ പരിഹാരമായിരിക്കാമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ലോകശക്തികളുമായുള്ള 2015 ലെ കരാര് പ്രകാരം, വാണിജ്യ ആണവ നിലയങ്ങള്ക്ക് ഊര്ജ്ജം പകരാന് ഇന്ധനത്തിന് ആവശ്യമായ അളവ് (3.67%) കവിയാന് ഇറാനെ യുറേനിയം സമ്പുഷ്ടമാക്കാന് അനുവദിക്കുന്നില്ല. കൂടാതെ, ഫോര്ട്ടോ പ്ലാന്റില് 15 വര്ഷത്തേക്ക് ഒരു സമ്പുഷ്ടീകരണ പ്രവര്ത്തനവും നടത്താന് അനുവാദമില്ല. എന്നിരുന്നാലും, 2018 ല് തന്റെ ആദ്യ ഭരണകാലത്ത് ട്രംപ് കരാര് റദ്ദാക്കുകയും യുഎസ് ഉപരോധങ്ങള് വീണ്ടും ഏര്പ്പെടുത്തുകയും ചെയ്തു. ഇതിന് മറുപടിയായി, ഇറാന് സമ്പുഷ്ടീകരണ നിയന്ത്രണങ്ങള് ലംഘിച്ചു. 2021 ല് ഫോര്ട്ടോ പ്ലാന്റില് സമ്പുഷ്ടീകരണം ആരംഭിച്ചു, ഒമ്പത് ആണവ ബോംബുകള് നിര്മ്മിക്കാന് ആവശ്യമായ 60% സമ്പുഷ്ടീകരിച്ച യുറേനിയം അവര് ശേഖരിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ഐഎഇഎ പറഞ്ഞു.