ജിഎസ്ടി നിയമം നിലവില് വന്നിട്ട് എട്ട് വര്ഷം പിന്നിടുകയാണ്. 2017 ജൂലൈയിൽ, വിവിധ പരോക്ഷ നികുതികൾ ഒരു കുടക്കീഴിൽ ലയിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ‘ഒരു രാഷ്ട്രം, ഒരു നികുതി’ കൊണ്ടുവരുമെന്ന് ജിഎസ്ടി വാഗ്ദാനം ചെയ്തു. ഇന്ന്, ഇത് നമ്മുടെ ദൈനംദിന ജീവിതത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്, ഒരു കപ്പ് ചായ മുതൽ ഒരു കാർ വരെ, നമ്മൾ വാങ്ങുന്ന മിക്കവാറും എല്ലാത്തിനും ജിഎസ്ടി നൽകേണ്ടി വരുന്നുണ്ട്.ജിഎസ്ടിക്ക് മുമ്പ്, ബിസിനസുകൾ വാറ്റ്, സേവന നികുതി, എക്സൈസ് തീരുവ തുടങ്ങിയ ഒന്നിലധികം നികുതികൾ കൈകാര്യം ചെയ്തിരുന്നു, ഇത് പലപ്പോഴും കാര്യങ്ങൾ സങ്കീർണ്ണമാക്കി. ജിഎസ്ടി വന്നതോടെ, ഈ വ്യത്യസ്ത നികുതികൾക്ക് പകരം ഒറ്റ, ഏകീകൃത നികുതി നിലവിൽ വന്നു.
ഇത് കമ്പനികൾക്കും കടയുടമകൾക്കും ബിസിനസ്സ് ചെയ്യുന്നത് സുഗമവും എളുപ്പവുമാക്കി. ചെക്ക്പോസ്റ്റുകളിൽ നീണ്ട ക്യൂകളില്ലാതെ സാധനങ്ങൾക്ക് ഇപ്പോൾ സംസ്ഥാനങ്ങളിലുടനീളം സ്വതന്ത്രമായി നീങ്ങാൻ കഴിയും.എന്നാൽ ഒരു പോരായ്മ എന്തെന്നാൽ ഒരു രാജ്യം ഒരു നികുതി എന്ന തത്വം ആയിരുന്നു ജിഎസ്ടി വിഭാവനം ചെയ്തതെങ്കില് നിലവില് 7,8 വ്യത്യസ്ത നിരക്കാണ്ഉള്ളത്. മറ്റൊരു പ്രധാന വിഷയം അഡ്വാന്സ് തുക ലഭിക്കുന്ന സന്ദര്ഭത്തില് ചരക്ക് വിതരണമാണെങ്കില് ജിഎസ്ജിഎസ്ടി അടയ്ക്കേണ്ടതില്ലെന്നും സേവനം ആണെങ്കില് തുക ലഭിക്കുന്ന സമയത്ത് തന്നെ ജിഎസ്ടി അടക്കണം എന്നുമാണ്. ഇതിന്റെ ഏകീകരണം അത്യാവശ്യമാണ്.
അതേസമയംജിഎസ്ടി കൂടുതൽ ബിസിനസുകളെ നികുതി വലയിലേക്ക് കൊണ്ടുവരാൻ സഹായിച്ചു. ചെറുകിട വ്യാപാരികൾ, സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ, ഓൺലൈൻ വിൽപ്പനക്കാർ എന്നിവർ ചില വിറ്റുവരവ് പരിധികൾ കവിയുകയാണെങ്കിൽ ഇപ്പോൾ ജിഎസ്ടിക്ക് കീഴിൽ രജിസ്റ്റർ ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്.
ഔപചാരികവൽക്കരണത്തിലേക്കുള്ള ഈ മുന്നേറ്റം കൂടുതൽ നികുതി പാലിക്കൽ, സിസ്റ്റത്തിൽ മികച്ച സുതാര്യത എന്നിവയെ അർത്ഥമാക്കുന്നു. കൂടാതെ, വർഷങ്ങളായി, ജിഎസ്ടി-രജിസ്റ്റർ ചെയ്ത ബിസിനസുകളുടെ എണ്ണം ക്രമാനുഗതമായി വർദ്ധിച്ചു.
ചരക്ക് സേവന നികുതി (ജിഎസ്ടി) ആരംഭിച്ചതിനുശേഷം ഇന്ത്യയുടെ വരുമാന വളർച്ച വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും നികുതിദായകരുടെ അടിത്തറ വിശാലമാക്കുകയും ചെയ്തു. പരോക്ഷ നികുതികൾ കൂടുതൽ സുതാര്യമാക്കുന്നതിനൊപ്പം രാജ്യത്തിന്റെ സാമ്പത്തിക ആരോഗ്യം ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതും ഇത് തുടരുന്നു. 2024–25 ൽ ജിഎസ്ടി പിരിവ് 22.08 ലക്ഷം കോടി രൂപയെന്ന റെക്കോർഡ് ഉയരത്തിലെത്തി, കഴിഞ്ഞ വർഷത്തെ അപേക്ഷിച്ച് 9.4% ആരോഗ്യകരമായ വർധനവാണ് പിഐബിയുടെ കണക്ക്.
പ്രതിമാസ വരുമാനം ശരാശരി 1.84 ലക്ഷം കോടി രൂപയായിരുന്നു, 2025 ഏപ്രിൽ 30 വരെ 1.51 കോടിയിലധികം സജീവ രജിസ്ട്രേഷനുകളുമായി നികുതിദായകരുടെ അടിത്തറ അഭിവൃദ്ധി പ്രാപിക്കുന്നു.
തുടക്കത്തിൽ പലരെയും ആശങ്കപ്പെടുത്തിയിരുന്ന ഒരു കാര്യം പേപ്പർവർക്കായിരുന്നു. എന്നാൽ ഈ എട്ട് വർഷത്തിനുള്ളിൽ, ഫയലിംഗ് പ്രക്രിയ വളരെ സുഗമവും ഉപയോക്തൃ സൗഹൃദപരവുമായി മാറിയിരിക്കുന്നു. ലളിതമായ GST പോർട്ടൽ മുതൽ പുതിയ മൊബൈൽ ആപ്ലിക്കേഷനുകൾ വരെ, നികുതിദായകർക്ക് കുറച്ച് ക്ലിക്കുകളിലൂടെ റിട്ടേണുകൾ ഫയൽ ചെയ്യാനും ഇൻപുട്ട് ക്രെഡിറ്റുകൾ ട്രാക്ക് ചെയ്യാനും ഓൺലൈനായി നികുതി അടയ്ക്കാനും കഴിയും.
ചെറുകിട ബിസിനസുകൾക്ക് ത്രൈമാസ റിട്ടേണുകൾ സമർപ്പിക്കുന്നതിനും പ്രതിമാസ നികുതി അടയ്ക്കുന്നതിനും QRMP (പ്രതിമാസ പേയ്മെന്റോടുകൂടിയ ത്രൈമാസ റിട്ടേണുകൾ) പദ്ധതി ഉപയോഗിക്കാം.
ജിഎസ്ടിയുടെ വലിയ വിജയങ്ങളിലൊന്ന് കേന്ദ്രത്തെയും സംസ്ഥാനങ്ങളെയും എങ്ങനെ ഒരുമിച്ച് കൊണ്ടുവരുന്നു എന്നതാണ്. കേന്ദ്ര ധനമന്ത്രിയും സംസ്ഥാന ധനമന്ത്രിമാരും അടങ്ങുന്ന ജിഎസ്ടി കൗൺസിൽ നിരക്കുകൾ, പരിഷ്കാരങ്ങൾ, ഇളവുകൾ എന്നിവ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി പതിവായി യോഗം ചേരുന്നു.
സംസ്ഥാനങ്ങളും കേന്ദ്രവും സംയുക്ത തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുകയും പ്രശ്നങ്ങൾ ഒരുമിച്ച് പരിഹരിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന യഥാർത്ഥ സഹകരണ ഫെഡറലിസത്തിന്റെ പ്രവർത്തനമാണ് ഇത് കാണിക്കുന്നത്.
അതേസമയം, എട്ട് വർഷങ്ങൾക്ക് ശേഷവും ജിഎസ്ടി ഇപ്പോഴും വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു. നിരക്ക് യുക്തിസഹമാക്കൽ, നികുതി ചോർച്ച തടയൽ തുടങ്ങിയ വെല്ലുവിളികളും ഉണ്ട്, എന്നാൽ 2017 മുതൽ ഈ സംവിധാനം വളരെ ദൂരം പിന്നിട്ടിരിക്കുന്നു.
ഇന്ത്യ വളരുന്നതിനനുസരിച്ച്, ജിഎസ്ടി കൂടുതൽ ലളിതവും കാര്യക്ഷമവുമാകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, ഇത് വരും വർഷങ്ങളിൽ ബിസിനസുകളെയും സർക്കാരിനെയും സഹായിക്കും