ഹമാസിൻ്റെ മുതിർന്ന നേതാവും ഖത്തറിലെ അഞ്ചംഗ നേതൃസമിതിയിലെ പ്രധാനിയുമാണ് ഖലീൽ അൽ-ഹയ്യ. ഇസ്മായിൽ ഹനിയയുടെ മരണശേഷം, അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഹമാസിൻ്റെ ഏറ്റവും സ്വാധീനമുള്ള നേതാക്കളിലൊരാളായി അൽ-ഹയ്യ മാറിയിരിക്കുകയാണ്. ഗാസയിലെ യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കാനായി ഇസ്രായേലുമായി നടക്കുന്ന സമാധാന ചർച്ചകളിലെ നിർണ്ണായക കണ്ണിയാണ് ഇദ്ദേഹം ഇപ്പോൾ.
1987-ൽ ഹമാസ് സ്ഥാപിച്ചതുമുതൽ സംഘടനയുടെ ഭാഗമായ അൽ-ഹയ്യ, മുൻപും നിരവധി തവണ വെടിനിർത്തൽ ചർച്ചകളിൽ പങ്കാളിയായിട്ടുണ്ട്. യുഎസ് മുൻ പ്രസിഡൻ്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിൻ്റെ 20 ഇന സമാധാന പദ്ധതിയെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾക്കായി അദ്ദേഹം വീണ്ടും ഇസ്രായേലി പ്രതിനിധികളുമായി പരോക്ഷ ചർച്ചകൾക്ക് തയ്യാറെടുക്കുന്നതായി റിപ്പോർട്ടുകളുണ്ട്. ഇസ്രായേലി ബന്ദികളെ മോചിപ്പിക്കുന്നതിന് പകരമായി പലസ്തീൻ തടവുകാരെ വിട്ടയക്കുക എന്നതാണ് ഈ പദ്ധതിയിലെ പ്രധാന നിർദ്ദേശങ്ങളിലൊന്ന്.
സെപ്റ്റംബറിൽ ദോഹയിൽ ഖലീൽ അൽ-ഹയ്യയെ ലക്ഷ്യമിട്ട് ഇസ്രായേൽ നടത്തിയ മിസൈൽ ആക്രമണത്തിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹം കഷ്ടിച്ച് രക്ഷപ്പെട്ടെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മകൻ, ചീഫ് ഓഫ് സ്റ്റാഫ്, ഖത്തരി സുരക്ഷാ ഉദ്യോഗസ്ഥർ എന്നിവർ കൊല്ലപ്പെട്ടിരുന്നു. ഇത് ആദ്യമായല്ല അൽ-ഹയ്യക്ക് യുദ്ധത്തിൽ പ്രിയപ്പെട്ടവരെ നഷ്ടമാകുന്നത്. 2007-ൽ ഗാസയിലെ ഷെജയ്യയിലുള്ള അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ കുടുംബ വീടിന് നേരെ നടന്ന ഇസ്രായേലി ആക്രമണത്തിൽ നിരവധി ബന്ധുക്കൾ കൊല്ലപ്പെട്ടു. 2014-ൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ മൂത്തമകൻ ഒസാമയുടെ വീട് ഇസ്രായേൽ ബോംബിട്ട് തകർക്കുകയും, ഒസാമയും ഭാര്യയും മൂന്ന് മക്കളും ആ ആക്രമണത്തിൽ കൊല്ലപ്പെടുകയും ചെയ്തിരുന്നു.
ഹമാസിന് വലിയ പിന്തുണ നൽകുന്ന ഇറാനുമായുള്ള നല്ല ബന്ധമാണ് ഖലീൽ അൽ-ഹയ്യയെ കൂടുതൽ പ്രസക്തനാക്കുന്നത്. ഇത് ചർച്ചകളിൽ അദ്ദേഹത്തിന് കൂടുതൽ സ്വാധീനം നൽകുന്നു. മുൻപ് സിറിയൻ പ്രസിഡൻ്റ് ബാഷർ അൽ-അസദുമായുള്ള ബന്ധം പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിലടക്കം സുപ്രധാന രാഷ്ട്രീയ നീക്കങ്ങൾ നടത്തിയ നേതാവാണ് അൽ-ഹയ്യ. ഗാസയിലെ സംഘർഷത്തിന് ശാശ്വതമായ ഒരു പരിഹാരം കാണാനുള്ള ശ്രമങ്ങളിൽ അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ പങ്ക് നിർണ്ണായകമായിരിക്കും.
















