അന്വേഷണം വാർത്തകൾ ലഭിക്കാന്‍ വാട്സാപ്പ് ചാനലില്‍ ചേരൂ.നിങ്ങൾ യാത്രയെ പ്രണയിക്കുന്നവരാണോ?ചരിത്രങ്ങൾ ഉറങ്ങുന്ന ഭൂമിയിലേക്ക് യാത്ര പോകാൻ കൊതിക്കുന്നവരാണോ നിങ്ങൾ ? എങ്കിൽ ആയിരത്താണ്ടുകൾക്കപ്പുറമുള്ള കലിംഗ സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ ഹൃദയത്തുടിപ്പുകൾ കേൾക്കാൻ ഒഡിഷയിലേക്ക് വരിക. പ്രശസ്തമായ ലിംഗരാജ ക്ഷേത്രത്തിനും കോണാർക്ക് സൂര്യക്ഷേത്രത്തിനും ഇടയിൽ, അധികമാരും അറിയാതെ, കാലത്തിന്റെ ചുമരുകളിൽ മഹത്തായ ഒരു കഥ എഴുതിവെച്ചിരിക്കുന്ന ഒരു ‘മറഞ്ഞിരിക്കുന്ന രത്നം’ ഉണ്ട്: അതാണ് ഉദയഗിരി-ഖണ്ഡഗിരി ഗുഹകൾ! പാറകളിൽ കൊത്തിയെടുത്ത ഈ ജൈന സന്യാസി മഠങ്ങൾ, നമ്മുടെ പൂർവികരുടെ കലാപാടവത്തിന്റെയും ആത്മീയ ദാഹത്തിന്റെയും സമാനതകളില്ലാത്ത പ്രതീകമാണ്.
ബി.സി. ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ കലിംഗ സാമ്രാജ്യം ഭരിച്ചിരുന്ന ഖരവേല രാജാവിന്റെ കാലത്താണ് ഈ ഇരട്ട കുന്നുകളിലെ ഗുഹ നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടത് എന്നാണ് ചരിത്രകാരന്മാർ ഉറപ്പിച്ചുപറയുന്നത്. ഉദയഗിരിയിൽ 18 ഗുഹകളും ഖണ്ഡഗിരിയിൽ 15 ഗുഹകളുമുണ്ട്. ഇവിടുത്തെ ‘റാണി ഗുംഫ’ അഥവാ ‘രാജ്ഞിയുടെ ഗുഹ’ ആണ് ഏറ്റവും വലുതും മനോഹരവും. കലിംഗയുടെ പടയോട്ടങ്ങളും രാജകീയ ജീവിതവും ജൈന തീർത്ഥങ്കരന്മാരുടെ രൂപങ്ങളും കൊത്തിവെച്ച ഈ ഗുഹകൾ ഒരു ശില്പകലകളുടെ പാഠപുസ്തകം തന്നെയാണ്. ശിലാലിഖിതങ്ങളിൽ ഇവയെ ‘ലെന’ (Lēna) എന്നാണ് രേഖപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്.
നൂറ്റാണ്ടുകളോളം ജൈന സന്യാസിമാർക്ക് ധ്യാനത്തിനും താമസത്തിനുമുള്ള ഇടമായിരുന്നു ഈ ഗുഹകൾ. മഴക്കാലത്ത് ഒരു സ്ഥലത്ത് സ്ഥിരമായി തങ്ങേണ്ടിവരുന്ന സന്യാസിമാർക്കുവേണ്ടിയാണ് ഈ പാറത്തുരങ്കങ്ങൾ ഒരുക്കിയത്. പാറകളിൽ തീർത്ത ചെറിയ കട്ടിലുകളും തലയിണകളും ഇന്നും ഇവിടെ കാണാം. ഭൗതിക സുഖങ്ങൾ ത്യജിച്ച്, കഠിനമായ ജീവിതം നയിച്ചിരുന്ന ആ സന്യാസിമാരുടെ നിശബ്ദമായ കാൽപ്പെരുമാറ്റം ഈ കുന്നിൻചെരിവുകളിൽ ഇപ്പോഴുമുണ്ട് എന്നാണ് പറയപ്പെടുന്നത്. ഓരോ കൊത്തുപണിയും അന്നത്തെ ജീവിതശൈലിയുടെയും ധാർമിക ചിന്തകളുടെയും നേർച്ചിത്രമാണ്.
എന്നാൽ അടുത്തിടെ ഒഡീഷ സർക്കാർ ഈ ചരിത്രസ്മാരകത്തെ വിനോദസഞ്ചാര ഭൂപടത്തിൽ കൂടുതൽ ശ്രദ്ധേയമാക്കാൻ പുനരുദ്ധാരണ പദ്ധതികൾക്ക് തുടക്കമിട്ടിരിക്കുന്നു. സന്ദർശകർക്ക് കൂടുതൽ സൗകര്യങ്ങൾ ഒരുക്കാനും, ശിൽപ്പങ്ങളുടെ ശോഭ വീണ്ടെടുക്കാനും ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള ഈ പദ്ധതി, ഖണ്ഡഗിരി-ഉദയഗിരിയെ ഭുവനേശ്വറിലെ പ്രധാന ഹെറിറ്റേജ് ഡെസ്റ്റിനേഷനായി മാറ്റും. ചരിത്രവും, കലയും, ആത്മീയതയും ഒത്തുചേരുന്ന ഈ ഗുഹകളിലേക്ക് ഒരു യാത്ര പോകുന്നത്, ഇന്ത്യയുടെ മഹത്തായ ഭൂതകാലത്തെ അടുത്തറിയാനുള്ള അവസരമാണ്.
