വൈവിധ്യങ്ങൾ നിറഞ്ഞ ഇന്ത്യയെ പറ്റി അറിയാൻ ശ്രമിക്കുകയാണെങ്കിൽ അതിൽ ഒഴിവാക്കാൻ കഴിയാത്ത ഒരു ദേശമാണ് ബംഗാൾ . ഇന്ത്യൻ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട നാടുകളിൽ ഒന്ന് . ഇവിടെ 17, 18 നൂറ്റാണ്ടുകളില്‍ നിര്‍മിച്ചതെന്ന് കരുതുന്ന ചുവന്നകല്ലുകൊണ്ടും ചുടുകട്ടകൊണ്ടും നിര്‍മിച്ച ടെറാകോട്ട ക്ഷേത്രങ്ങളാണ് ബിഷ്ണുപൂര്‍ സഞ്ചാരികള്‍ക്കായി കാത്തുവെച്ചിരിക്കുന്നത്. നൂറുകണക്കിന് വർഷങ്ങളായി സംഗീതത്തിന്റെയും കലയുടെയും വാസ്തുവിദ്യയുടെയും കേന്ദ്രമായിരുന്നു ബിഷ്ണുപൂർ . പ്രാദേശികമായി ലഭ്യമായ ലാറ്ററൈറ്റ് കളിമണ്ണിൽ നിന്ന് നിർമ്മിച്ച കൊത്തുപണികളാണ് ഇവിടുത്തെ ക്ഷേത്രത്തിന്റെ പ്രത്യേകത . ഈ ക്ഷേത്രങ്ങൾ പതിനേഴാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഗൗഡിയ വൈഷ്ണവ വിശ്വാസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
ഒരു ജനവാസ കേന്ദ്രമെന്ന നിലയിൽ ബിഷ്ണുപൂരിന്റെ ഉത്ഭവം ഒരു പരിധിവരെ നിഗൂഢതയിൽ മറഞ്ഞിരിക്കുന്നു. സമുദ്ര ഗുപ്തന്റെ കാലഘട്ടത്തിലെ ലിഖിതങ്ങളിൽ ഈ പ്രദേശത്തെ പരാമർശിക്കുന്നുണ്ട് . ഗുപ്തർക്ക് ആദരാഞ്ജലി അർപ്പിച്ച പ്രാദേശിക ഭരണാധികാരികൾ ഭരിച്ചിരുന്ന ഒരു ചെറിയ രാജ്യമാണിത് . ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആദ്യ പകുതി വരെ ആധുനിക ബാങ്കുര, ഒണ്ട, ബിഷ്ണുപൂർ, കോട്ടുൽപൂർ, ഇൻഡാസ് എന്നിവ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന മല്ലഭും എന്നറിയപ്പെടുന്ന പ്രദേശം ഭരിച്ചിരുന്ന മല്ല രാജവംശത്തിലെ രാജാക്കന്മാരുടെ തലസ്ഥാനമായി ബിഷ്ണുപൂർ മാറി. ക്ഷേത്ര വാസ്തുവിദ്യകളുള്ള മതപരവും സാംസ്കാരികവുമായ കേന്ദ്രമെന്ന നിലയിലാണ് ബിഷ്ണുപൂർ അറിയപ്പെടുന്നത്. ഗൗഡിയ വൈഷ്ണവ ഭക്തി പ്രസ്ഥാനവുമായാണ് ഇവിടുത്തെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത് . ഭാഗീരഥി ഹൂഗ്ലി വൃഷ്ടിപ്രദേശത്തെ ഡെൽറ്റൈക് മേഖലയിലെ പ്രധാന ഭൂപ്രദേശത്തെ പ്രധാന ആകർഷണ കേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ബിഷ്ണുപൂരിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ.
ടെറാക്കോട്ടയ്ക്ക് പേരുകേട്ടതാണ് ബിഷ്ണുപൂരിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ. ഈ പ്രദേശത്തെ കല്ലുകളുടെ അഭാവവും പ്രദേശത്തെ നദീതീരത്തെ മണ്ണിന്റെ ലഭ്യതയുമാണ് കലാ-ശില്പ ശൈലിയുടെ വളർച്ചയ്ക്ക് പിന്നിലെ പ്രധാന കാരണം. ടെറാക്കോട്ട ശൈലിയിലുള്ള ക്ഷേത്രത്തിന്റെ അതിമനോഹരമായ കലയ്ക്ക് തുടക്കമിട്ടത് ബംഗാളിലെ മല്ല കാലഘട്ടത്തിലാണ്. ഈ ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനം വൈഷ്ണവ മതത്തിൽ നിന്നാണ്. ബംഗാളിലെ ഭക്തി പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ തുടക്കവും അവരുടെ സഹപ്രവർത്തകരും ഈ ടെറാക്കോട്ട കലാസൃഷ്ടിക്ക് സ്വാധീനം നൽകി. പശ്ചിമ ബംഗാളിലെ ഏറ്റവും പ്രിയപ്പെട്ട വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിലൊന്നാണ് ബിഷ്ണുപൂരിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ. റോഡുമാർഗവും റെയിൽവേ വഴിയും ജനങ്ങൾക്ക് ബങ്കുരയിലെ വിവിധ ക്ഷേത്രങ്ങളിൽ എത്തിച്ചേരാം.
ടെറാകോട്ടയില്‍ തീര്‍ത്ത പാത്രങ്ങള്‍, ആഭരണങ്ങള്‍, വീടുകളിലേക്കുള്ള അലങ്കാര വസ്തുക്കള്‍ എന്നിവ വില്‍ക്കുന്ന നിരവധി സ്ഥാപനങ്ങളും ഇവിടെയുണ്ട്. ദാല്‍മദല്‍ കാമന്‍, നൂതന്‍ മഹല്‍ എന്നീ ക്ഷേത്രങ്ങള്‍ക്കൊപ്പം ശ്രീനിബാസ ആചാര്യയുടെ ജന്‍മസ്ഥലവുമാണ് ഇവിടെ സഞ്ചാരികള്‍ക്ക് കാണാന്‍ ഉള്ളത്. ഉല്‍സവങ്ങള്‍, സംസ്കാരം നഗരം വര്‍ണം വാരിപുതക്കുന്ന ദുര്‍ഗ, കാളിപൂജ ഉല്‍സവങ്ങള്‍ കാണാന്‍ ഭക്തര്‍ക്കൊപ്പം നിരവധി സഞ്ചാരികളും ഇവിടെയത്തൊറുണ്ട്. ഇതോടനുബന്ധിച്ച് അത്യാകര്‍ഷകമായ കരിമരുന്ന് പ്രയോഗവും ഭക്ഷണമേളകളും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. എല്ലാവര്‍ഷവും ആഗസ്റ്റില്‍ ഇവിടെ പാമ്പുകളുടെ ഉല്‍സവവും സംഘടിപ്പിക്കാറുണ്ട്. ബിഷ്ണുപൂരിലെ പ്രശസ്തമായ ബാലുചാരി സാരികള്‍ ഉല്‍സവ സമയത്ത് ആകര്‍ഷമായ വിലക്ക് ലഭ്യമാകും. മഹാഭാരത കഥകളും ചരിത്രങ്ങളുമെല്ലാം തുന്നിപിടിപ്പിച്ച ഇത്തരം സാരികള്‍ വാങ്ങാതെ ഇവിടെയത്തെുന്ന ഒരു സ്ത്രീകളും മടങ്ങാറില്ല.