അന്വേഷണം വാർത്തകൾ ലഭിക്കാന്‍ വാട്സാപ്പ് ഗ്രൂപ്പില്‍ ചേരൂ.ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ കാലം ബംഗ്ലാദേശിന്റെ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്ന ഷെയ്ഖ് ഹസീനയുടെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതം സംഭവബഹുലമായിരുന്നു. ബംഗ്ലാദേശിന്റെ സ്ഥാപക പിതാവും ആദ്യ പ്രസിഡന്റുമായ ഷെയ്ഖ് മുജീബുര്‍ റഹ്‌മാന്റെ മകള്‍. ജൂണ്‍ 1996 മുതല്‍ ജൂലൈ 2001 വരെയുള്ള അഞ്ചു വര്‍ഷവും, പിന്നീട് 2009 ജനുവരി മുതല്‍ 2024 ആഗസ്ത് വരെയുള്ള 15 വര്‍ഷക്കാലം ബംഗ്ലാദേശിന്റെ പ്രധാനമന്ത്രി പദം അലങ്കരിച്ച ഷെയ്ഖ് ഹസീനയ്ക്ക് അപ്രതീക്ഷിതമായി കിട്ടിയ അടിയായി മാറി ധാക്കയില്‍ അരങ്ങേറിയ പ്രക്ഷോഭം. കാര്യങ്ങള്‍ കൈവിട്ടുപോയപ്പോള്‍, ബംഗ്ലാദേശില്‍ തുടരുന്നത് സുരക്ഷിതമല്ലെന്ന് ഷെയ്ഖ് ഹസീനയ്ക്ക് മനസ്സിലായി. പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനം രാജിവെക്കേണ്ടി വരിക മാത്രമല്ല, 15 വര്‍ഷം ഭരിച്ച രാഷ്ട്രത്തില്‍ നിന്ന് തിടുക്കത്തില്‍ അവര്‍ക്ക് പലായനം ചെയ്യേണ്ടി വന്നു. അവര്‍ എവിടെ പോകുമായിരുന്നു? അഭ്യൂഹങ്ങള്‍ പരന്നത് യുകെയിലെക്കാണ് ഷെയ്ഖ് ഹസീന പോകുന്നതെന്നായിരുന്നു. എന്നാല്‍ തന്റെ ഏറ്റവും വലിയ സൗഹൃദ രാജ്യവും അയല്‍വാസിയുമായ ഇന്ത്യയിലേക്ക് അവര്‍ പറന്നു. ഇക്കഴിഞ്ഞ തിങ്കളാഴ്ച, ധാക്ക വിട്ട്, സൈനിക വിമാനത്തില്‍ കയറി, അവരുടെ ഇളയ സഹോദരി രഹനയ്‌ക്കൊപ്പം ഗാസിയാബാദിലെ ഹിന്‍ഡണ്‍ എയര്‍ബേസില്‍ വന്നിറങ്ങി. അങ്ങനെ ഷെയ്ഖ് ഹസീന് വീണ്ടും ഇന്ത്യയില്‍ അഭയം തേടി. ആദ്യമായിട്ടല്ല ഷെയ്ഖ് ഹസീനയ്ക്ക് ഇന്ത്യയുടെ സഹായം ലഭിക്കുന്നത്. 49 വര്‍ഷം മുമ്പാണ് സഹോദരിമാര്‍ ഇന്ത്യയില്‍ ആദ്യം എത്തിയത്. 1975-ല്‍ ഹസീനയും രഹനയും തന്റെ പിതാവ് ഷെയ്ഖ് മുജീബുര്‍ റഹ്‌മാനെയും 10 വയസ്സുള്ള മകന്‍ റസ്സല്‍ ഉള്‍പ്പെടെ ഏഴ് കുടുംബാംഗങ്ങളെയും വധിച്ചതിനെത്തുടര്‍ന്ന് ഇന്ത്യയുടെ സഹായം തേടി. ഭര്‍ത്താവിനും രഹനയ്ക്കുമൊപ്പം ജര്‍മനിയിലായതിനാലാണ് ഹസീന രക്ഷപ്പെട്ടത്. ജീവിതം അവരെ ഇന്ത്യയിലേക്ക് തിരികെ കൊണ്ടുവരുകയായിരുന്നു.
1975 ലേക്കുള്ള തിരിച്ചുവരവ്
സ്വതന്ത്ര ബംഗ്ലാദേശിന്റെ ശില്പി എന്നാണ് ഷെയ്ഖ് മുജീബുര്‍ റഹ്‌മാന്‍ അറിയപ്പെടുന്നത്. 1971-ല്‍ അദ്ദേഹം കിഴക്കന്‍ പാക്കിസ്ഥാനിലെ ജനങ്ങളോട് ബംഗ്ലാദേശിന്റെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായി പോരാടാന്‍ തയ്യാറെടുക്കാന്‍ ആഹ്വാനം ചെയ്തു. അത് വിമോചനയുദ്ധത്തിലേക്ക് നയിക്കുകയും രാജ്യം രൂപീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം, യുദ്ധത്തിന് മുന്നോടിയായി പാകിസ്ഥാനെതിരെ കലാപം നടത്താത്ത ചില ബംഗാളി സൈനികരോടുള്ള വിവേചനത്തിന്റെ പേരില്‍ സൈന്യത്തില്‍ പൊട്ടിത്തെറികള്‍ ഉണ്ടായി. അതൃപ്തി വര്‍ദ്ധിച്ചു, ചില യുവ സൈനികര്‍ മുജീബുര്‍ റഹ്‌മാനെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുഴുവന്‍ കുടുംബത്തെയും വധിച്ചു, ഒരു സൈനിക അട്ടിമറിക്ക് വഴിയൊരുക്കി. ഹസീനയും സഹോദരി രഹനയും ആ സമയത്ത് ജര്‍മ്മനിയിലായിരുന്നതിനാല്‍ അക്രമകാരികളുടെ കൈകളില്‍ നിന്നും അവര്‍ സുരക്ഷിതരായി. അവര്‍ക്ക് ബംഗ്ലാദേശിലേക്ക് മടങ്ങാന്‍ കഴിഞ്ഞില്ല, ഒരു രാജ്യം തകര്‍ച്ചയിലേക്ക് കുതിക്കുന്ന കാലമായിരുന്നു അത്. പോകാന്‍ ഒരിടവുമില്ലാതെ അവര്‍ സഹായത്തിനായി ഇന്ത്യയെ വിളിച്ചു. 1971-ല്‍ പാക്കിസ്ഥാനെതിരായ ബംഗ്ലാദേശിന്റെ വിമോചനയുദ്ധത്തില്‍ നിര്‍ണായക പങ്ക് വഹിച്ചത് ഇന്ത്യയുടെ ചില നീക്കങ്ങളായിരുന്നു. ഇന്ദിരാഗാന്ധി ഇന്ത്യയുടെ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്നു, അവര്‍ ഹസീനയ്ക്കും ഭര്‍ത്താവ് എം.എ വാസെദ് മിയയ്ക്കും മക്കള്‍ക്കും സഹോദരിക്കും അഭയം നല്‍കി. ഞങ്ങള്‍ക്ക് സുരക്ഷയും പാര്‍പ്പിടവും നല്‍കണമെന്ന് ഇന്ദിരാഗാന്ധി ഉടന്‍ തന്നെ വിവരം അയച്ചു… ഞങ്ങള്‍ ഇവിടെ (ഡല്‍ഹി) തിരികെ വരാന്‍ തീരുമാനിച്ചു, കാരണം ഞങ്ങള്‍ ഡല്‍ഹിയിലേക്ക് പോയാല്‍ ഡല്‍ഹിയില്‍ നിന്ന് നമ്മുടെ രാജ്യത്തേക്ക് തിരികെ പോകാം എന്ന് ഞങ്ങളുടെ മനസ്സിലുണ്ടായിരുന്നു. അതിനുശേഷം, കുടുംബത്തിലെ എത്ര അംഗങ്ങള്‍ ഇപ്പോഴും ജീവിച്ചിരിപ്പുണ്ടെന്ന് ഞങ്ങള്‍ക്ക് അറിയാന്‍ കഴിയുമെന്ന് ഹസീന 2022 ല്‍ ഇന്ത്യ ടുഡേയ്ക്ക് നല്‍കിയ അഭിമുഖത്തില്‍ പറഞ്ഞു. ഹസീനയ്ക്ക് ഇന്ത്യ രാഷ്ട്രീയ അഭയം നല്‍കി. ജര്‍മ്മനിയില്‍ നിന്ന് മടങ്ങിയെത്തിയ ഉടന്‍ ഇന്ദിരാഗാന്ധി ഹസീനയെ കാണുകയും സുരക്ഷ ഉറപ്പ് വരുത്തുകയും അവര്‍ക്ക് താമസിക്കാന്‍ വീട് നല്‍കുകയും ചെയ്തു. തന്റെ കുടുംബത്തിലെ നിരവധി പേര്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടതായി ഇന്ദിരാ ഗാന്ധിയെ കണ്ടപ്പോഴാണ് ഹസീന അറിയുന്നത്. ബംഗ്ലാദേശ് നേതാവും കുടുംബവും ആദ്യം താമസിച്ചത് 56 റിംഗ് റോഡിലെ ലജ്പത് നഗര്‍-3 എന്ന സ്ഥലത്താണ്. തുടര്‍ന്ന് അവര്‍ ഡല്‍ഹിയിലെ ലുട്ടിയന്‍സ് പണ്ടാര റോഡിലുള്ള വീട്ടിലേക്ക് മാറി.
തന്റെ കുട്ടികള്‍ കരയുമെന്നും മുത്തശ്ശിമാരെയും അമ്മാവനെയും ഓര്‍ത്ത് കരയുമെന്നും ഹസീന ഓര്‍മ്മിപ്പിച്ചു. ”അവര്‍ എന്റെ ഇളയ സഹോദരനെ ധഷെയ്ഖ് റസ്സലിനെപ കൂടുതലും ഓര്‍ത്തു,” അവര്‍ അഭിമുഖത്തില്‍ പറഞ്ഞു. ഇന്ത്യയിലെ ആറുവര്‍ഷത്തിനിടെ ഹസീന ചില ശക്തമായ ബന്ധങ്ങള്‍ സ്ഥാപിച്ചു. മുന്‍ ഇന്ത്യന്‍ രാഷ്ട്രപതിയും മുതിര്‍ന്ന കോണ്‍ഗ്രസ് നേതാവുമായ പ്രണബ് മുഖര്‍ജിയുമായും ഗാന്ധി കുടുംബവുമായും അവര്‍ അടുത്തു. അവരുടെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തില്‍ നിര്‍ണായകമായ ബന്ധങ്ങള്‍ കെട്ടിപ്പെടുത്താന്‍ ഇത് സഹായിച്ചു. 1980-കളില്‍ സ്ഥിതിഗതികള്‍ മാറാന്‍ തുടങ്ങിയതോടെ ഹസീന ബംഗ്ലാദേശിലേക്ക് മടങ്ങി. അവാമി ലീഗിന്റെ അസാന്നിധ്യത്തില്‍ ജനറല്‍ സെക്രട്ടറിയായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ശേഷം, 1981 മെയ് 17 ന് അവര്‍ പ്രവാസ ജീവിതം അവസാനിപ്പിച്ചു.
2024ല്‍ വീണ്ടും ഇന്ത്യയിലേക്ക്
ധാക്കയില്‍ തിരിച്ചെത്തിയ ഹസീന സൈനിക ഭരണകൂടങ്ങള്‍ക്കെതിരെ പോരാടി, 1996-ല്‍ ബംഗ്ലാദേശിന്റെ പ്രധാനമന്ത്രിയായി ആദ്യമായി തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. പിന്നീട് 2009 വീണ്ടും തെരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ട ഷെയ്ഖ് ഹസീന 2024 വരെ 15 വര്‍ഷക്കാലം തുടര്‍ച്ചായി പ്രധാനമന്ത്രി പദം അലങ്കരിച്ചു. വിരോധാഭാസമെന്നു പറയട്ടെ, ഒരു പട്ടാള അട്ടിമറിക്ക് ശേഷം അവര്‍ ഇപ്പോള്‍ പുറത്താക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ഹസീനയ്ക്ക് രാജിവെക്കാന്‍ ബംഗ്ലാദേശ് സൈന്യം 45 മിനിറ്റ് സമയം അനുവദിച്ചു. സര്‍ക്കാര്‍ വിരുദ്ധ പ്രതിഷേധം അക്രമാസക്തമായതോടെ അവര്‍ രാജ്യം വിട്ട് പലായനം ചെയ്തു. ഹസീന വീണ്ടും സഹായത്തിനായി ന്യൂഡല്‍ഹിയിലേക്ക് തിരിഞ്ഞു. മുന്‍ ബംഗ്ലാദേശ് പ്രധാനമന്ത്രി രാജിവെക്കാനുള്ള തീരുമാനമെടുത്തതായും വളരെ ചുരുങ്ങിയ സമയത്തിനുള്ളില്‍ ഇന്ത്യയിലേക്ക് വരാന്‍ അനുമതി അഭ്യര്‍ത്ഥിച്ചതായും വിദേശകാര്യ മന്ത്രി എസ് ജയശങ്കര്‍ ചൊവ്വാഴ്ച രാജ്യസഭയില്‍ പറഞ്ഞു. ഹസീനയെ വഹിച്ചുള്ള വിമാനം ഇന്ത്യന്‍ വ്യോമാതിര്‍ത്തിയില്‍ പ്രവേശിച്ചതോടെ ഇന്ത്യന്‍ സായുധ സേന അവര്‍ക്ക് സുരക്ഷിതമായ യാത്ര ഉറപ്പാക്കി . തിങ്കളാഴ്ച, ബംഗ്ലാദേശ് നേതാവും സഹോദരിയും ന്യൂഡല്‍ഹിയില്‍ നിന്ന് 30 കിലോമീറ്റര്‍ അകലെ ഗാസിയാബാദിലെ ഹിന്‍ഡണ്‍ എയര്‍ബേസില്‍ വന്നിറങ്ങി. ദേശീയ സുരക്ഷാ ഉപദേഷ്ടാവ് അജിത് ഡോവല്‍ അവരെ സ്വീകരിച്ചു, തുടര്‍ന്ന് ‘സുരക്ഷിത ഭവനത്തിലേക്ക്’ കൊണ്ടുപോയി. ഹസീന യുകെയില്‍ അഭയം തേടുന്നതായി റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. എന്നിരുന്നാലും, തത്ക്കാലം യുകെ ഷെയ്ഖ് ഹസീനയുടെ വരവ് തടഞ്ഞിട്ടുണ്ട്. യുകെ അവരെ ഉള്‍ക്കൊള്ളാന്‍ മുന്നോട്ട് വരാത്തതിനാല്‍, അടുത്ത നീക്കം വ്യക്തമല്ല. തല്‍ക്കാലം അവര്‍ ഇന്ത്യയില്‍ സുരക്ഷിതയാണ്. ചൊവ്വാഴ്ച നടന്ന സര്‍വകക്ഷി യോഗത്തില്‍, ഹസീന ഇപ്പോള്‍ ഞെട്ടിക്കുന്ന അവസ്ഥയിലാണെന്നും അവരുടെ ഭാവി പദ്ധതികള്‍ ഉള്‍പ്പെടെ വിവിധ വിഷയങ്ങളില്‍ സംസാരിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് സര്‍ക്കാര്‍ അവര്‍ക്ക് സുഖം പ്രാപിക്കാന്‍ സമയം നല്‍കുകയാണെന്നും വിദേശകാര്യ മന്ത്രി ജയശങ്കര്‍ പറഞ്ഞു. അടുത്തത് എന്താണെന്ന് ഹസീനയ്ക്ക് അറിയില്ലായിരിക്കാം. എന്നാല്‍ ഇന്ത്യ ആവശ്യമുള്ള ഒരു സുഹൃത്താണെന്ന് അവര്‍ക്ക് ഉറപ്പിക്കാമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
Content Highlights; India gave shelter to Sheikh Hasina at two crucial stages, why was that help?
