നൂറ്റാണ്ടുകൾ പിന്നിലേക്ക് നമ്മെ കൊണ്ടുപോകുന്ന തരത്തിലുള്ള ഒരു സ്ഥലമാണ് വിഴിഞ്ഞത്തെ ആകർഷകമായ റോക്ക് കട്ട് ഗുഹാക്ഷേത്രം. വാസ്തവത്തിൽ, എട്ടാം നൂറ്റാണ്ട് വരെ. വിഴിഞ്ഞം തീരദേശ പട്ടണത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ഈ പുരാതന ക്ഷേത്രം ഈ പ്രദേശത്തെ പല്ലവ രാജവംശത്തിൻ്റെ ഭരണകാലത്ത് നിർമ്മിച്ചതാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. പാറ തുരന്ന് നിർമിച്ച അറകളായാണ് വിഴിഞ്ഞം ഗുഹാക്ഷേത്രം നിർമ്മിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത്. ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ തന്നെ ഏറ്റവും ചെറിയ ഗുഹാക്ഷേത്രമാണിത്. ഇതിനുള്ളിൽ വീണാധാര ദക്ഷിണാമൂർത്തിയുടെ പ്രതിമ സ്ഥാപിക്കപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. പുറത്തെ ഭിത്തിയിൽ ഒരുവശത്ത് ശിവൻ്റെയും പാർവ്വതിയുടെയും ശിൽപ്പങ്ങളുണ്ട്. മറുവശത്ത് ശിവൻ്റെ കിരാത രൂപമാണ് കൊത്തിയിരിക്കുന്നത്. ഗുഹയ്ക്കടുത്ത് കുടവിരിച്ചെന്ന പോലെ തണലേകി നിൽക്കുന്ന പടുകൂറ്റൻ ആൽമരം. ഗുഹയ്ക്കടുത്തേക്ക് ചെല്ലാൻ കല്ലുപാകിയ നടവഴിയുണ്ട്.
ശിവന് സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്ന ഈ അതുല്യമായ ക്ഷേത്രം ഒരു വലിയ പാറയിൽ കൊത്തിയെടുത്തതാണ്. ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ മുഴുവൻ ഘടനയും ഉൾക്കൊള്ളുന്ന മൂന്ന് അറകളുണ്ട്. ഈ അറകളിൽ ഏറ്റവും വലുതാണ് ശ്രീകോവിൽ. ചുവരുകളിലും മേൽക്കൂരകളിലും ഹൈന്ദവ ദേവതകളുടെ അതിമനോഹരമായ കൊത്തുപണികൾ, ഹിന്ദു പുരാണങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഭാഗങ്ങൾ മുതലായവ കൊണ്ട് അലങ്കരിച്ചിരിക്കുന്നു. പ്രവേശന കവാടത്തിൽ ശിവനുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു സർപ്പത്തിൻ്റെ കൊത്തുപണിയാണ് ഇതിൻ്റെ ഏറെ കൗതുകകരമായ മറ്റൊരു സവിശേഷത. ഇരുകൈകളിലും അമ്പും വില്ലുമേന്തി നിൽക്കുന്ന ത്രിപുരാന്തക മൂർത്തിയുടെ ശില്പം 8-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ചോള ശില്പമാതൃകയ്ക്കുദാഹരണമാണെന്നും ഇവിടെ എഴുതിവയ്ക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
നഗരഹൃദയത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 17 കിലോമീറ്റർ ദൂരെയാണിത്. വർഷങ്ങളോളം ഈ ക്ഷേത്രം ശ്രദ്ധിക്കപ്പെടാതെ കിടക്കുകയായിരുന്നു. എട്ടാം നൂറ്റാണ്ടിൽ ആയ് രാജാക്കന്മാരുടെ തലസ്ഥാനമായിരുന്നു വിഴിഞ്ഞം. 1965-ൽ കേന്ദ്രസർക്കാർ ദേശീയപ്രാധാന്യമുള്ള സ്മാരകമായി പ്രഖ്യാപിച്ച ഈ ഗുഹാക്ഷേത്രം ഇപ്പോൾ കേന്ദ്ര പുരാവസ്തുവകുപ്പിൻ്റെ സംരക്ഷണയിലാണ്. വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രം എന്നതിലുപരി, ഈ ക്ഷേത്രം ദൂരെ സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്ന് ധാരാളം ഭക്തരെ ആകർഷിക്കുന്നു, ഇത് ഈ പ്രദേശത്തെ സാംസ്കാരികമായി അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു. ചരിത്രവും വിശ്വാസവും ഒരുപോലെ ഇഴചേർന്ന നിൽക്കുന്നയിടങ്ങളാണ് ഗുഹാക്ഷേത്രങ്ങൾ. ഇന്ത്യയിലെ മറ്റിടങ്ങൾപോലെ ഗുഹാക്ഷേത്രങ്ങൾ അത്രയധികം കണ്ടെത്തിയിട്ടില്ല കേരളത്തിൽ. പക്ഷെ കേരളത്തിൽ കണ്ടിരിക്കേണ്ട ഗുഹാക്ഷേത്രങ്ങളുടെ പട്ടികയെടുത്താൽ അതിൽ മുൻപന്തിയിലുണ്ടാവും തിരുവനന്തപുരം വിഴിഞ്ഞത്തെ ഗുഹാക്ഷേത്രം.
STORY HIGHLLIGHTS: thiruvananthapuram-south-indias-smallest-cave-temple-vizhinjam