അറബിക്കടലില് പച്ചത്തുരുത്തായി പടര്ന്നു കിടക്കുന്ന 36 ചെറു ദ്വീപുകളുടെ സമൂഹമാണ് ലക്ഷദ്വീപ്. കേന്ദ്രഭരണ പ്രദേശമായ ഇവിടം ഇപ്പോള് സഞ്ചാരികളുടെ പ്രിയയിടമായി മാറിയിട്ടുണ്ട്. തലസ്ഥാനം കവരത്തിക്കു പുറമേ അഗത്തി, കല് പേനി, ആന്ത്രോത്ത്, കില്ത്താന്, കടമത്ത്, അമിനി, ബിത്ര, ചെത്തിലാത്ത്, മിനിക്കോയ് എന്നീ പത്തെണ്ണത്തില് മാത്രമേ ജനവാസമുള്ളൂ. മത്സ്യബന്ധനമാണ് ദ്വീപ് നിവാസികളുടെ പ്രധാന വരുമാന മാര്ഗം. എന്നാല് ഇപ്പോള് ലക്ഷ്വദ്വീപില് ടൂറിസത്തിന്റെ വമ്പന് സാധ്യതകളാണ് തുറന്നിരിക്കുന്നത്. മദ്യം നിരോധിച്ചിരിക്കുന്ന മേഖലയാണ് ലക്ഷദ്വീപ്. അതിനാല് ടൂറിസം ഈ നാട്ടില് വളരില്ലെന്ന് പലരും പറയുന്നുണ്ടെങ്കിലും സംഭവം വ്യത്യസ്തമാണ്. ലക്ഷദ്വീപുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ഈയടുത്തകാലത്ത് ഉണ്ടായ കോലാഹലങ്ങളും പ്രശ്നങ്ങളും ഈ ദ്വീപ് സമൂഹങ്ങളെ വീണ്ടും വാര്ത്തായിടങ്ങളില് കൊണ്ടു വന്നിരുന്നു. ടൂറിസം വന്നതോടെ ദ്വീപുകാര്ക്ക് ചെറിയ രീതിയില് വരുമാനം ലഭിച്ചു തുടങ്ങിയെങ്കിലും മാലിന്യമടക്കമുള്ള പ്രശ്നങ്ങള് തലപ്പൊക്കി തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. നമ്മുടം രാജ്യത്തെ രണ്ടു വിനോദ സഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിലെ മാലിന്യ പ്രശ്നമാണ് ഇന്ന് ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നത്. അതില് ഒന്ന് ലക്ഷദ്വീപാണ്.
ദ്വീപിന്റെ അതിമനോഹരമായ പ്രകൃതിദൃശ്യങ്ങള് പകര്ത്താന് പ്രതീക്ഷിച്ച് അവിടെ എത്തിയ പ്രജ്ഞ ഗുപ്തയ്ക്ക്, അസ്വസ്ഥത ഉളവാക്കുന്ന ഒരു കാഴ്ചയാണ് നേരിടേണ്ടി വന്നത് – പാറക്കെട്ടുകള് നിറഞ്ഞ തീരപ്രദേശത്ത് ചിതറിക്കിടക്കുന്ന ഒഴിഞ്ഞ മദ്യക്കുപ്പികള്. ഈ വിഷയം ഉയര്ത്തിക്കാട്ടാന് ആഗ്രഹിച്ചുകൊണ്ട്, വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിലെ മാലിന്യ സംസ്കരണത്തിന്റെ വര്ദ്ധിച്ചുവരുന്ന പ്രശ്നത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകള് ഉയര്ത്തിക്കൊണ്ടുവരാന് അവര് സോഷ്യല് മീഡിയയില് രംഗം രേഖപ്പെടുത്തി.
‘ഇന്ത്യക്കാരെന്ന നിലയില്, ടൂറിസത്തിന്റെ കാര്യത്തില് നമുക്ക് പുരോഗമിക്കാന് കഴിയുന്നില്ല, വളരെ സങ്കടകരമാണ്,’ പൗരബോധത്തിന്റെ അഭാവത്തില് നിരാശ പ്രകടിപ്പിച്ചുകൊണ്ട് അവര് വീഡിയോയില് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ട കുപ്പികള് നിറഞ്ഞ ദ്വീപിന്റെ ശാന്തമായ ഒരു ഭാഗം കാണിക്കുന്ന ദൃശ്യങ്ങള് ഉത്തരവാദിത്ത ടൂറിസത്തെക്കുറിച്ച് ചോദ്യങ്ങള് ഉയര്ത്തുന്നു. നിരവധി സോഷ്യല് മീഡിയ ഉപയോക്താക്കള് അവരുടെ നിരാശയെ പ്രതിധ്വനിപ്പിച്ചു, ശുചിത്വ നിയമങ്ങള് കര്ശനമായി നടപ്പിലാക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെട്ടു.
വീഡിയോ ഒന്ന് കണ്ടു നോക്കൂ:
തികച്ചും സത്യം! ആളുകള്ക്ക് യാത്ര ചെയ്യാന് കഴിയും, പക്ഷേ ദുഃഖകരമെന്നു പറയട്ടെ, പൗരബോധം എല്ലായ്പ്പോഴും യാത്രയ്ക്ക് സഹായകമാകാറില്ല, ഒരു ഉപയോക്താവ് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. സന്ദര്ശകരുടെ അശ്രദ്ധയില് മറ്റുള്ളവര് രോഷം പ്രകടിപ്പിച്ചു. ഒരു ഉപയോക്താവ് എഴുതി, ഇന്ന് ആളുകള്ക്ക് പണമുണ്ട്, പക്ഷേ അവര്ക്ക് പൗരബോധം ഇല്ല. മറ്റൊരാള് കൂട്ടിച്ചേര്ത്തു, ഇത് കാണുമ്പോള് വളരെ സങ്കടമുണ്ട്, അല്പ്പം സ്വയം അച്ചടക്കം പാലിച്ചാല് ഗുണം ചെയ്യും. ടൂറിസ്റ്റുകള് മാത്രമല്ല, പ്രാദേശിക ബിസിനസുകളും പവിഴപ്പുറ്റുകളെ മലിനമാക്കുന്നുണ്ട്, കവരത്തി ദ്വീപിലെ ‘കഫേ ഡി സൈന’ രാത്രിയുടെ ഇരുട്ടില് അതിന്റെ സെപ്റ്റിക് ടാങ്ക് മാലിന്യങ്ങള് നേരിട്ട് പവിഴപ്പുറ്റുകളിലേക്ക് വിടുന്നത് ഞാന് കണ്ടിട്ടുണ്ട്, അത് ഞാന് കണ്ടിട്ടുണ്ട്. ബീഫിന്റെ ശവശരീരങ്ങള് കടല്ത്തീരത്ത് ചിലപ്പോഴൊക്കെ ചീഞ്ഞഴുകിപ്പോകാറുണ്ടെന്ന് ഒരു ഉപയോക്താവ് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.
മറ്റൊരു വീഡിയോയില്, വടക്കന് സിക്കിമിലെ യംതാങ് താഴ്വരയിലേക്ക് പോകുന്നതിനിടെ രണ്ട് ഡാനിഷ് വിനോദസഞ്ചാരികള് റോഡരികില് മാലിന്യം പെറുക്കി കൂട്ടുന്നത് കണ്ടു. ഉത്തരവാദിത്ത ടൂറിസത്തിന്റെ ലളിതവും എന്നാല് അര്ത്ഥവത്തായതുമായ അവരുടെ പ്രവൃത്തി നാട്ടുകാര്ക്കും സഹയാത്രികര്ക്കും പ്രചോദനം നല്കി, ശാശ്വതമായ ഒരു മുദ്ര അവിടെ പതിപ്പിച്ചു.
അവരുടെ പരിശ്രമങ്ങള് പകര്ത്തിയ ഒരു വീഡിയോ @sikkimdiariescom എന്ന ഇന്സ്റ്റാഗ്രാം അക്കൗണ്ട് പങ്കിട്ടു, വളരെ പെട്ടെന്ന് തന്നെ 38,000 പേര് കണ്ടു. ‘വടക്കന് സിക്കിമിലെ യംതാങ് താഴ്വരയിലേക്കുള്ള വഴിയില് ഡെന്മാര്ക്കില് നിന്നുള്ള രണ്ട് വിനോദസഞ്ചാരികള് മാലിന്യങ്ങള് പെറുക്കി കൊണ്ടുപോകുന്നത് കണ്ടു. പ്രദേശം വൃത്തിയാക്കിയ അവരുടെ ദയാപൂര്വമായ പ്രവൃത്തി സഹയാത്രികരുടെയും നാട്ടുകാരുടെയും ശ്രദ്ധ പിടിച്ചുപറ്റി’ എന്ന അടിക്കുറിപ്പോടെയാണ് ഇത് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചത്. ഉപേക്ഷിക്കപ്പെട്ട മാലിന്യങ്ങള് വിനോദസഞ്ചാരികള് ഉത്സാഹത്തോടെ ശേഖരിക്കുന്നതും പൗര ഉത്തരവാദിത്തത്തിന്റെ ഒരു മാതൃകയായി മാറുന്നതും ദൃശ്യങ്ങളില് കാണാം. ചെറിയ ശ്രമങ്ങള് പോലും വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളുടെ പ്രകൃതി സൗന്ദര്യം സംരക്ഷിക്കാന് എങ്ങനെ സഹായിക്കുമെന്ന് ഓര്മ്മിപ്പിക്കുന്നതായിരുന്നു അവരുടെ സംരംഭം.