സ്‌പേസ് എക്‌സിന്റെയും ടെസ്‌ലയുടെയും തലവനായ അമേരിക്കന്‍ ടെക് കോടീശ്വരന്‍ എലോണ്‍ മസ്‌ക് ട്രംപ് ഭരണകൂടത്തിന്റെ ഗവണ്‍മെന്റ് എഫിഷ്യന്‍സി ഡിപ്പാര്‍ട്ട്‌മെന്റില്‍ (DOGE) നിന്ന് വേര്‍പിരിയുന്നതായി പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഒരു പ്രത്യേക സര്‍ക്കാര്‍ ജീവനക്കാരന്‍ എന്ന നിലയിലുള്ള എന്റെ കാലാവധി അവസാനിക്കുമ്പോള്‍, പാഴായ ചെലവുകള്‍ കുറയ്ക്കാന്‍ അവസരം നല്‍കിയതിന് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാള്‍ഡ് ട്രംപിന് നന്ദി പറയാന്‍ ഞാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നുതായി മസ്‌ക് വ്യാഴാഴ്ച ഇന്‍സ്റ്റാഗ്രാമില്‍ എഴുതി .
അദ്ദേഹത്തിന് ‘സ്‌പെഷ്യല്‍ ഗവണ്‍മെന്റ് എംപ്ലോയി’ പദവി നല്‍കി, അതനുസരിച്ച് അദ്ദേഹത്തിന് എല്ലാ വര്‍ഷവും 130 ദിവസം ഫെഡറല്‍ ജോലിയില്‍ തുടരാന്‍ അനുവാദമുണ്ടായിരുന്നു. ഈ വര്‍ഷം ജനുവരി 20 ന് ട്രംപ് സത്യപ്രതിജ്ഞ ചെയ്തത് പരിഗണിക്കുകയാണെങ്കില്‍, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലാവധി എന്തായാലും മെയ് അവസാനത്തോടെ അവസാനിക്കുമായിരുന്നു. മള്‍ട്ടി ട്രില്യണ്‍ ഡോളര്‍ നികുതി ഇളവുകള്‍ നല്‍കുന്നതിനും പ്രതിരോധ ചെലവ് വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനുമുള്ള നിര്‍ദ്ദേശങ്ങള്‍ ഉള്‍ക്കൊള്ളുന്ന ട്രംപിന്റെ ബജറ്റില്‍ ‘നിരാശ’ പ്രകടിപ്പിച്ചതിന് ശേഷമാണ് മസ്‌ക് സര്‍ക്കാരില്‍ നിന്ന് പുറത്തുപോയതെന്ന് ബിബിസിയടക്കമുള്ള അന്താരാഷ്ട്ര മാധ്യമങ്ങള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്തു.
ട്രംപ് തന്റെ ബജറ്റ് ബില്ലിനെ ‘വലുതും മനോഹരവും’ എന്ന് വിശേഷിപ്പിച്ചപ്പോള്‍, മസ്‌ക് ഈ ബില്ലിനെ വിമര്‍ശിച്ചിരുന്നു. ഈ ബില്‍ പ്രസിഡന്റ് ട്രംപിന്റെ അജണ്ടയിലെ ഒരു പ്രധാന ഭാഗമാണ്. മസ്‌കിന്റെ ‘സ്‌പെഷ്യല്‍ ഗവണ്‍മെന്റ് എംപ്ലോയി’ പദവി ബുധനാഴ്ച (യുഎസ് സമയം) മുതല്‍ അവസാനിപ്പിക്കുമെന്ന് വൈറ്റ് ഹൗസ് അറിയിച്ചു. എന്നാല്‍ മസ്‌കിന്റെ പുറത്തുപോകല്‍ ട്രംപ് ഭരണകൂടത്തിലെ ഒരു വലിയ തിരിച്ചടിയെ മാത്രമല്ല പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നത്. റിപ്പബ്ലിക്കന്‍ പാര്‍ട്ടിക്ക് ഏറ്റവും കൂടുതല്‍ സംഭാവന നല്‍കിയ വ്യക്തിയാണ് മസ്‌ക്. കഴിഞ്ഞ വര്‍ഷം അദ്ദേഹം ഏകദേശം 250 മില്യണ്‍ ഡോളര്‍ സംഭാവന ചെയ്തിരുന്നു. ഇത്രയും വലിയ സംഭാവനയ്ക്ക് ശേഷം, മസ്‌കും ട്രംപും തമ്മിലുള്ള അടുപ്പം വര്‍ദ്ധിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, ഈ കാലയളവില്‍, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഇലക്ട്രിക് കാര്‍ കമ്പനിയായ ടെസ്‌ലയുടെ ലാഭത്തില്‍ വലിയ ഇടിവ് ഉണ്ടായി.
സാമ്പത്തിക ബുദ്ധിമുട്ടുകള്‍ തുടരാമെന്ന് ടെസ്‌ല അടുത്തിടെ നിക്ഷേപകര്‍ക്ക് മുന്നറിയിപ്പ് നല്‍കിയിരുന്നു. ‘രാഷ്ട്രീയ വികാരത്തിലെ മാറ്റങ്ങള്‍’ വാഹന ആവശ്യകതയെ സാരമായി ബാധിക്കുമെന്ന് പറഞ്ഞുകൊണ്ട് കമ്പനി വളര്‍ച്ചാ പ്രവചനം നല്‍കാന്‍ വിസമ്മതിച്ചു. DOGE-യിലെ തന്റെ ജോലിഭാരം ഗണ്യമായി കുറയ്ക്കുമെന്നും ടെസ്‌ലയ്ക്കായി കൂടുതല്‍ സമയം ചെലവഴിക്കാന്‍ കഴിയുമെന്നും മസ്‌ക് കഴിഞ്ഞ മാസം നിക്ഷേപകരോട് പറഞ്ഞിരുന്നു. ട്രംപ് ഭരണകൂടത്തില്‍ ഒരു പ്രധാന സ്ഥാനം വഹിക്കുന്ന ഇലോണ്‍ മസ്‌ക് പലതവണ വിവാദങ്ങളില്‍ പെട്ടിട്ടുണ്ട്. അത്തരത്തിലുള്ള അഞ്ച് വിവാദങ്ങള്‍ നമുക്ക് നോക്കാം
ട്രംപിന്റെ ബജറ്റിനെക്കുറിച്ചുള്ള വിമര്‍ശനം
ട്രംപ് അവതരിപ്പിച്ച ബജറ്റ് ബില്‍ കഴിഞ്ഞയാഴ്ച യുഎസ് ജനപ്രതിനിധി സഭ വളരെ ചെറിയ ഭൂരിപക്ഷത്തിന് പാസാക്കി. ഇനി ഈ ബില്‍ സെനറ്റിലേക്ക് പോകും. മാധ്യമങ്ങള്‍ക്ക് നല്‍കിയ അഭിമുഖത്തില്‍ മസ്‌ക് പറഞ്ഞു, ബില്‍ ഫെഡറല്‍ കമ്മി വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കുമെന്ന്. ഡോഗ് (DOGE)യില്‍ നടക്കുന്ന പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളെ ഈ ബില്‍ ‘തകര്‍ക്കുന്നു’ എന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ‘ട്രംപിന്റെ പദ്ധതി ബജറ്റ് കമ്മി കുറയ്ക്കുന്നതിനുപകരം വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കും’ എന്ന് പോലും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. എന്നാല്‍ ബജറ്റ് ബില്ലിനെ ‘വലുതും മനോഹരവും’ എന്ന ട്രംപിന്റെ വിശേഷണത്തെക്കുറിച്ച് മസ്‌ക് പറഞ്ഞു, ‘ഈ ബില്‍ വലുതോ മനോഹരമോ ആകാമോ? ഇത് രണ്ടും ആകുമോ എന്ന് എനിക്കറിയില്ല.’ കടപരിധി നാല് ട്രില്യണ്‍ ഡോളര്‍ വര്‍ദ്ധിപ്പിക്കാന്‍ ഈ ബില്‍ നിര്‍ദ്ദേശിക്കുന്നു, അതായത് സര്‍ക്കാരിന് അതിന്റെ ചെലവുകള്‍ നിറവേറ്റുന്നതിനായി കൂടുതല്‍ വായ്പകള്‍ എടുക്കാന്‍ കഴിയും. അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രസ്താവനയ്ക്ക് ശേഷം, ട്രംപ് ഭരണകൂടവും എലോണ്‍ മസ്‌കും തമ്മിലുള്ള അകലം വര്‍ദ്ധിക്കുന്നതായി തോന്നി.
മന്ത്രിസഭാ യോഗങ്ങളിലെ വാദപ്രതിവാദങ്ങള്‍
മാര്‍ച്ച് ആദ്യം, സര്‍ക്കാര്‍ ചെലവുകള്‍ വെട്ടിക്കുറയ്ക്കാനുള്ള എലോണ്‍ മസ്‌കിന്റെ ശ്രമങ്ങളും ജീവനക്കാരുടെ എണ്ണവും ചര്‍ച്ച ചെയ്യാന്‍ കാബിനറ്റ് മന്ത്രിമാരുടെ ഒരു യോഗം വിളിച്ചു. ഈ കൂടിക്കാഴ്ചയില്‍ നേതാക്കള്‍ക്കിടയില്‍ ചൂടേറിയ വാഗ്വാദം നടന്നു. വിദേശകാര്യ മന്ത്രി മാര്‍ക്കോ റൂബിയോയെ വിമര്‍ശിക്കുന്നതിനിടെ, താന്‍ ‘ടിവിയില്‍ മാത്രമേ നന്നായി കാണപ്പെടുന്നുള്ളൂ’ എന്ന് മസ്‌ക് പറഞ്ഞു. സ്‌റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാര്‍ട്ട്‌മെന്റില്‍ മതിയായ ജീവനക്കാരെ വെട്ടിക്കുറയ്ക്കുന്നതില്‍ സ്‌റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറി മാര്‍ക്കോ റൂബിയോ പരാജയപ്പെട്ടുവെന്ന് മസ്‌ക് ആരോപിച്ചതായി അമേരിക്കന്‍ മാധ്യമമായ ന്യൂയോര്‍ക്ക് ടൈംസ് റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്തു. ഈ കാലയളവില്‍, ഫെഡറല്‍ ഏവിയേഷന്‍ അഡ്മിനിസ്‌ട്രേഷനില്‍ ട്രാഫിക് കണ്‍ട്രോളര്‍മാരുടെ എണ്ണം കുറയ്ക്കാന്‍ DOGE ശ്രമിച്ചതിനാല്‍, ഗതാഗത സെക്രട്ടറി ഷോണ്‍ ഡഫിയുമായി എലോണ്‍ മസ്‌ക് ഒരു ചര്‍ച്ചയും നടത്തി, അത് ഇതിനകം തന്നെ എണ്ണത്തില്‍ കുറവാണ്. ഈ ചര്‍ച്ച വളരെ ശക്തമായി വളര്‍ന്നതിനാല്‍ ട്രംപിന് ഇടപെടേണ്ടി വന്നു, ഡോഗിയുടെ അധികാരങ്ങള്‍ നിര്‍വചിക്കേണ്ടിവന്നു. ‘ഇപ്പോഴും ഡോഗിനെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നു, എന്നാല്‍ ഇനി മുതല്‍ തീരുമാനമെടുക്കല്‍ മന്ത്രിമാരായിരിക്കും, മസ്‌കിന്റെ ടീമിന് ഉപദേശം മാത്രമേ നല്‍കൂ’ എന്ന് ട്രംപ് പറഞ്ഞു. മാധ്യമ റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ പ്രകാരം, യോഗം തിടുക്കത്തില്‍ വിളിച്ചുചേര്‍ത്തതാണെന്നും, എലോണ്‍ മസ്‌കിന് നല്‍കിയിട്ടുള്ള വിപുലമായ അധികാരങ്ങള്‍ കുറയ്ക്കാന്‍ പ്രസിഡന്റ് തീരുമാനിച്ചതിന്റെ സൂചനയായി ട്രംപിന്റെ ഇടപെടല്‍ കാണപ്പെട്ടുവെന്നും പറയുന്നു.
DOGE രൂപീകരിച്ച ഉടനെ വിവേക് രാമസ്വാമി പുറത്തായി
ഡോഗ് രൂപീകരണ പ്രഖ്യാപനം നടത്തുമ്പോള്‍, ടെസ്‌ല, സ്‌പേസ് എക്‌സ് ഉടമ എലോണ്‍ മസ്‌കിനൊപ്പം വിവേക് രാമസ്വാമിക്കും ട്രംപ് അതിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം നല്‍കിയിരുന്നു. വിവേക് രാമസ്വാമിയെ ‘ദേശസ്‌നേഹിയായ അമേരിക്കക്കാരന്‍’ എന്നാണ് ട്രംപ് വിശേഷിപ്പിച്ചത്. എന്നാല്‍ ഡോഗ് ആണ് ആദ്യം തീരുമാനമെടുത്തത്, ഡോഗിനെ മസ്‌ക് മാത്രമേ നോക്കൂ എന്ന് പറയപ്പെട്ടു, വിവേക് രാമസ്വാമി അതില്‍ നിന്ന് പുറത്തായി. രാമസ്വാമിക്ക് 39 വയസ്സ് മാത്രമേ ഉള്ളൂ, അമേരിക്കന്‍ പൗരനുമാണ്. DOGE സൃഷ്ടിക്കുന്നതില്‍ വിവേക് രാമസ്വാമി ഒരു പ്രധാന പങ്ക് വഹിച്ചതായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. എഫ്ബിഐ അടച്ചുപൂട്ടണമെന്ന് അദ്ദേഹം വാദിച്ചിട്ടുണ്ടെങ്കിലും. ആ സമയത്ത്, എച്ച്1 വിസയെച്ചൊല്ലി ട്രംപും വിവേകും തമ്മില്‍ അഭിപ്രായവ്യത്യാസം ഉടലെടുത്തതായി മാധ്യമങ്ങളില്‍ റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നു.
ജനുവരിയില്‍ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച ന്യൂയോര്‍ക്ക് ടൈംസ് റിപ്പോര്‍ട്ട് അനുസരിച്ച് , ‘എച്ച്1ബി വിസയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് രാമസ്വാമി സോഷ്യല്‍ മീഡിയയില്‍ യാഥാസ്ഥിതികരുമായി ഇടപഴകിയിരുന്നുവെന്ന് ട്രംപിനോട് അടുപ്പമുള്ള ആളുകള്‍ പറയുന്നു, ട്രംപിന് ഇത് ഇഷ്ടപ്പെട്ടില്ല. ഉയര്‍ന്ന വൈദഗ്ധ്യമുള്ള തൊഴിലാളികള്‍ക്ക് എച്ച്1ബി വിസ നല്‍കുന്നതിനെ രാമസ്വാമി അനുകൂലിച്ചിരുന്നു, എന്നാല്‍ ട്രംപ് അനുകൂലികളില്‍ പലരും അതിനെ എതിര്‍ക്കുകയായിരുന്നു.’
ഫെഡറല്‍ വകുപ്പുകളിലെ ജീവനക്കാരെ പിരിച്ചുവിടല്‍
രാജ്യത്തുടനീളമുള്ള ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഫെഡറല്‍ ജീവനക്കാര്‍ക്ക് ഔദ്യോഗിക സര്‍ക്കാര്‍ അക്കൗണ്ടില്‍ നിന്ന് എലോണ്‍ മസ്‌കിന്റെ ടീം നിരവധി ഇമെയിലുകള്‍ അയച്ചിരുന്നു. ഇതില്‍ രാജിക്ക് പകരമായി അദ്ദേഹത്തിന് നിരവധി മാസത്തെ ശമ്പളം (ഒറ്റത്തവണ തുക) നല്‍കുമെന്ന് പറഞ്ഞിരുന്നു. ഇതോടൊപ്പം, ആഴ്ചയില്‍ അവര്‍ എന്ത് ജോലി ചെയ്തുവെന്ന് പറയാനും ജീവനക്കാരോട് നിര്‍ദ്ദേശിച്ചു. അങ്ങനെ ചെയ്തില്ലെങ്കില്‍ ജോലിയില്‍ നിന്ന് പിരിച്ചുവിടുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്തി. ചില ഏജന്‍സികള്‍ അവരുടെ ജീവനക്കാരോട് ഈ ഇമെയില്‍ അവഗണിക്കാന്‍ പറഞ്ഞു. പ്രൊബേഷനിലായിരുന്നതും പൂര്‍ണ്ണ സിവില്‍ സര്‍വീസ് സംരക്ഷണം ലഭിക്കാത്തതുമായ നിരവധി പുതുതായി നിയമിതരായ സര്‍ക്കാര്‍ ജീവനക്കാരെ പിരിച്ചുവിടാനും DOGE ഉത്തരവിട്ടു. ചില സര്‍ക്കാര്‍ ഏജന്‍സികള്‍ ജീവനക്കാരെ ആവശ്യമുണ്ടെന്ന് പറഞ്ഞ് ഈ ഉത്തരവ് റദ്ദാക്കി. ഇവരില്‍ ആണവായുധങ്ങളുടെ സുരക്ഷയ്ക്ക് ഉത്തരവാദികളായ ജീവനക്കാരും ഉള്‍പ്പെടുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ജീവനക്കാരും പിരിച്ചുവിടലിനെതിരെ പ്രതിഷേധിച്ചു.
യുഎസ്എഐഡി അടച്ചുപൂട്ടാനുള്ള പെട്ടെന്നുള്ള തീരുമാനം
ഫെബ്രുവരിയില്‍, യുഎസ് സര്‍ക്കാരിന്റെ പ്രധാന വിദേശ സഹായ ഏജന്‍സിയായ യുണൈറ്റഡ് സ്‌റ്റേറ്റ്‌സ് ഏജന്‍സി ഫോര്‍ ഇന്റര്‍നാഷണല്‍ ഡെവലപ്‌മെന്റ് (യുഎസ്എഐഡി) അടച്ചുപൂട്ടുകയും അതിനെ സ്‌റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാര്‍ട്ട്‌മെന്റില്‍ സംയോജിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുമെന്ന് ട്രംപ് ഭരണകൂടം പ്രഖ്യാപിച്ചു. ഏജന്‍സി ‘വ്യാപകമായ അഴിമതി’ ആരോപിച്ച ട്രംപ്, യുഎസ്എഐഡി അടച്ചുപൂട്ടണമെന്ന് മസ്‌ക് ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. ജനുവരി അവസാനം, രണ്ട് ഉന്നത യുഎസ്എഐഡി ഉദ്യോഗസ്ഥരെ അവധിയില്‍ അയച്ചതും ഏജന്‍സിയുടെ വെബ്‌സൈറ്റ് പ്രവര്‍ത്തനരഹിതമായതും ആയിരുന്നു. മസ്‌ക് നിരവധി ഗുരുതരമായ ആരോപണങ്ങള്‍ ഉന്നയിക്കുകയും യുഎസ്എഐഡിയെ ‘ഒരു ക്രിമിനല്‍ സംഘടന’ എന്നും ‘തീവ്ര ഇടതുപക്ഷ രാഷ്ട്രീയ മനഃശാസ്ത്ര പ്രചാരണം’ നടത്തുന്നതായും വിശേഷിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു. ഒരു ലൈവ് സ്ട്രീമിനിടെ, ‘ഇത് ഭേദമാക്കാനാവാത്തതാണ്’ എന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. വളരെ കുറഞ്ഞ സമയം കൊണ്ട് പല ജീവനക്കാരോടും ഏജന്‍സി വിടാന്‍ ആവശ്യപ്പെട്ടു.
ഇന്ത്യയുള്‍പ്പെടെ ലോകത്തിലെ പല രാജ്യങ്ങളിലും ഉള്‍പ്പെടെ, ലോകമെമ്പാടും കോടിക്കണക്കിന് ഡോളറിന്റെ സഹായം വിതരണം ചെയ്യുന്നത് ഈ ഏജന്‍സിയാണ്. യുഎസ്എഐഡിയുടെ ധനസഹായം നിര്‍ത്തിയതിനുശേഷം, അത് നടത്തുന്ന നിരവധി ആരോഗ്യ, പോഷകാഹാര പരിപാടികളെ ഇത് ബാധിക്കുമെന്ന് ഭയപ്പെട്ടു. മസ്‌കിന്റെ പ്രസ്താവനയ്ക്ക് ശേഷം, യുഎസ്എഐഡിയുടെ പല പ്രവര്‍ത്തനങ്ങളും തുടരുമെന്ന് യുഎസ് സ്‌റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറി മാര്‍ക്കോ റൂബിയോ പറഞ്ഞിരുന്നു.