ഇന്ത്യയിലെ പരമോന്നത കോടതി സ്വവർഗ വിവാഹങ്ങൾക്ക് നിയമപരമായ അംഗീകാരം നൽകാൻ വിസമ്മതിച്ചു, LGBTQ അവകാശ പ്രവർത്തകരിൽ നിന്ന് വിമർശനം നേരിട്ടു.”ലൈംഗികതയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ വിവേചനം കാണിക്കാതിരിക്കാനുള്ള ഇന്ത്യൻ ജനതയുടെ ഭരണഘടനാപരമായ അവകാശങ്ങൾ ഉയർത്തിപ്പിടിക്കുന്നതിൽ കോടതി പരാജയപ്പെട്ടു,” സുപ്രീം കോടതിയിലെ അഭിഭാഷകയായ പിയോളി സ്വാതിജ മാധ്യമങ്ങളോട് പറഞ്ഞു.
കഴിഞ്ഞ ഒരു വർഷമായി, സാമൂഹികമായി യാഥാസ്ഥിതിക രാജ്യമായ – ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ജനസാന്ദ്രതയുള്ള – ഈ കഥ മുൻ പേജ് തലക്കെട്ടുകൾ സൃഷ്ടിച്ചു, ഇത് ഓൺലൈനിൽ കടുത്ത ചർച്ചകൾക്ക് കാരണമായി. ഇന്ത്യയിലെ എൽജിബിടിക്യു കമ്മ്യൂണിറ്റിക്ക് സർക്കാരിൽ നിന്നും മതനേതാക്കളിൽ നിന്നും സമൂഹത്തിലെ യാഥാസ്ഥിതിക ഘടകങ്ങളിൽ നിന്നും എതിർപ്പ് നേരിടുന്ന രണ്ടാം തരം പൗരന്മാരായി പണ്ടേ തോന്നിയിട്ടുണ്ട്.
ഈ വർഷമാദ്യം കോടതിയിൽ, പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ സർക്കാർ അവകാശങ്ങൾ “നഗര, വരേണ്യ വീക്ഷണങ്ങൾ” ആയി വിപുലീകരിക്കുന്നതിന് അനുകൂലമായ വാദങ്ങൾ നിരത്തി, സ്വവർഗ്ഗ വിവാഹം ഭർത്താവും ഭാര്യയും കുട്ടികളും അടങ്ങുന്ന “ഇന്ത്യൻ കുടുംബ യൂണിറ്റ് സങ്കൽപ്പവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്താനാവില്ല” എന്ന് പ്രസ്താവിച്ചു.
കോടതി വിധിക്ക് ശേഷം സ്വവർഗ ദമ്പതികൾ എവിടെയാണ് നിൽക്കുന്നത്?
സുപ്രീം കോടതി വിധി എന്താണ്?
സ്വവർഗ യൂണിയനുകളെ അംഗീകരിക്കുന്നതിൽ പരാജയപ്പെട്ടത് എൽജിബിടിക്യു ആളുകളുടെ ഭരണഘടനാപരമായ അവകാശങ്ങളെ ലംഘിക്കുന്നുവെന്ന് വാദിച്ച ഹരജിയെ തുടർന്നാണ് ചൊവ്വാഴ്ചത്തെ വിധി. തുല്യ വിവാഹം അനുവദിക്കുന്നത് കോടതി നിർത്തിയപ്പോൾ, സ്വവർഗ ദമ്പതികളുടെ അവകാശങ്ങൾ അംഗീകരിച്ചു.
ഭരണഘടനാപരമായ സംരക്ഷണം ഉറപ്പുനൽകുന്ന ഇന്ത്യക്കാർക്ക് സ്വവർഗ ബന്ധത്തിൽ ഏർപ്പെടാൻ ഇനി സ്വാതന്ത്ര്യമുണ്ടാകുമെന്നാണ് ഈ വിധി അർത്ഥമാക്കുന്നത്. എന്നാൽ ഒരേ ലിംഗത്തിൽപ്പെട്ട ഒരാളെ വിവാഹം ചെയ്യുന്നത് വിലക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
ഒരു പങ്കാളിയെ തിരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള അവകാശമാണ് ജീവിതത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട തീരുമാനമെന്ന് വിധി പറഞ്ഞ അഞ്ചംഗ ബെഞ്ചിന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ഡി വൈ ചന്ദ്രചൂഡ് പറഞ്ഞു. “ഈ അവകാശം [ഇന്ത്യയുടെ ഭരണഘടനയുടെ] ആർട്ടിക്കിൾ 21 പ്രകാരം ജീവിക്കാനും സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുമുള്ള അവകാശത്തിന്റെ അടിയിലേക്ക് പോകുന്നു,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ഒരു ജീവിത പങ്കാളിയെ തിരഞ്ഞെടുക്കാൻ ഒരു തീരുമാനമുണ്ടെന്നതിൽ സംശയമില്ലെന്ന് ജസ്റ്റിസ് രവീന്ദ്ര ഭട്ട് പറഞ്ഞു.
“ഒരു പങ്കാളിയെ തിരഞ്ഞെടുക്കാനും അവരുമായി ശാരീരിക അടുപ്പം ആസ്വദിക്കാനുമുള്ള അവകാശം ഉൾപ്പെടുന്നു, സ്വകാര്യത, സ്വയംഭരണാവകാശം മുതലായവയ്ക്കുള്ള അവകാശം ഉൾപ്പെടെ, ഈ അവകാശം സമൂഹത്തിൽ നിന്ന് തടസ്സപ്പെടാതെ ആസ്വദിക്കുകയും ഭീഷണി നേരിടുമ്പോൾ ഭരണകൂടം അത് സംരക്ഷിക്കുകയും വേണം.”
ജസ്റ്റിസുമാരായ സഞ്ജയ് കിഷൻ കൗൾ, പിഎസ് നരസിംഹ, ഹിമ കോലി എന്നിവരായിരുന്നു ബെഞ്ചിലെ മറ്റ് ജഡ്ജിമാർ.
എന്തുകൊണ്ടാണ് സ്വവർഗ വിവാഹം നിയമവിധേയമാക്കാൻ കോടതി വിസമ്മതിച്ചത്?
ഈ വിധി ഇന്ത്യയിലെ ദശലക്ഷക്കണക്കിന് എൽജിബിടിക്യു ആളുകളുടെ പ്രതീക്ഷകളെ തകർത്തു. സർക്കാരിനെ ധിക്കരിക്കുന്നതിലും സ്വവർഗ ദമ്പതികൾക്ക് പൂർണ്ണ വിവാഹാവകാശം എന്ന സ്വപ്നം നൽകുന്നതിലും കോടതി നിർത്തിയതിൽ പ്രചാരകർ കടുത്ത നിരാശരായി.
തുല്യ വിവാഹാവകാശ നിയമങ്ങൾ കൊണ്ടുവരുന്നത് കോടതിയുടെ അധികാരപരിധിയിൽ വരുന്നതല്ലെന്നും പകരം പാർലമെന്റിന്റെ സംരക്ഷണമാണെന്നും ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് ചന്ദ്രചൂഡ് പറഞ്ഞു.
“കോടതി, ജുഡീഷ്യൽ പുനരവലോകനത്തിന്റെ അധികാരം വിനിയോഗിക്കുമ്പോൾ, കാര്യങ്ങളിൽ നിന്ന്, പ്രത്യേകിച്ച് നയങ്ങളെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നവ, നിയമനിർമ്മാണ ഡൊമെയ്നിൽ വരുന്നവ,” അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
എന്നാൽ അഭിഭാഷകയായ സ്വാതിജ പറഞ്ഞു: “കോടതി പല നിർദ്ദേശങ്ങൾ നൽകിയെങ്കിലും ആത്യന്തികമായും സങ്കടകരമായും അവ നിയമത്തിൽ ഒരു ഫലവും ഉണ്ടാക്കില്ല … അത് പാലിക്കാൻ ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിന് ബാധ്യതയില്ല.”
സർക്കാരിന്റെ സമ്മർദത്തിൻ കീഴിലാണ് കോടതിയെന്നാണ് പലരും കരുതുന്നത്. കഴിഞ്ഞ ഏപ്രിലിൽ ഹിന്ദുസ്ഥാൻ ടൈംസിൽ എഴുതി, വളരെ സ്വാധീനമുള്ള കാബിനറ്റ് മന്ത്രി ഭൂപേന്ദർ യാദവ് പറഞ്ഞു: “വിവാഹത്തിന്റെ പ്രശ്നം സമൂഹത്തെ ആശങ്കപ്പെടുത്തുന്നു, ഈ വിഷയത്തിൽ സമൂഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായം തള്ളിക്കളയാനാവില്ല. സമൂഹത്തിന്റെ ശബ്ദം ഏറ്റവും നന്നായി പ്രതിഫലിക്കുന്നത് പാർലമെന്റിലാണ്.
തൊഴിൽ, പരിസ്ഥിതി മന്ത്രിയായ യാദവ്, ഭരണകക്ഷിയായ ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടിയുടെ (ബിജെപി) ജനറൽ സെക്രട്ടറി എന്ന നിലയിലും സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നു.
സ്വവർഗ ദമ്പതികൾക്ക് എന്ത് മാറ്റം സംഭവിച്ചു?
തങ്ങളുടെ അവകാശങ്ങൾ അംഗീകരിക്കുന്നതിന് വേണ്ടിയുള്ള പോരാട്ടം നേരിട്ട ഇന്ത്യയിലെ സ്വവർഗ ദമ്പതികൾക്ക് കാര്യങ്ങൾ പതുക്കെ മാറുകയാണ്. കൊളോണിയൽ കാലഘട്ടത്തിൽ സ്വവർഗ ലൈംഗികതയ്ക്കെതിരായ ഒരു നിരോധനം 2018-ൽ മാത്രമാണ് നീക്കിയത്. നിലവിലെ കേസ് രാജ്യത്തെ LGBTQ അവകാശങ്ങളിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ലായ വികസനമായി കാണപ്പെട്ടു.
നിയമപരമായ പ്രത്യാഘാതങ്ങളെ ഭയപ്പെടാതെ എൽജിബിടിക്യു ആളുകൾക്ക് ഇപ്പോൾ ബന്ധങ്ങളിൽ ഏർപ്പെടാം എന്നാണ് ഈ വിധി അർത്ഥമാക്കുന്നത്. എന്നിരുന്നാലും, വിവാഹ അവകാശങ്ങൾ നിഷേധിക്കപ്പെട്ടതിനാൽ, കുടുംബകാര്യങ്ങളിൽ, അനന്തരാവകാശം, അനന്തരാവകാശം അല്ലെങ്കിൽ ആശുപത്രി സന്ദർശന അവകാശങ്ങൾ പോലും അവർക്ക് നിയമപരമായ പദവിയില്ല.
മാറ്റത്തിന് വേണ്ടി വാദിക്കുന്നവർ മോദിയുടെ ബിജെപിയിൽ നിന്ന് മാത്രമല്ല, വലതുപക്ഷ മതസംഘടനകളിൽ നിന്നും എതിർപ്പ് നേരിടുന്നു. “എതിർ ലിംഗക്കാർ”ക്കിടയിൽ മാത്രമേ വിവാഹങ്ങൾ അനുവദിക്കാവൂ എന്ന് പറയുന്ന ബിജെപിയുടെ പ്രത്യയശാസ്ത്രപരമായ രക്ഷിതാവായ രാഷ്ട്രീയ സ്വയംസേവക് സംഘും ജാമിയ ഉലമ-ഇ-ഹിന്ദും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
കോടതി തൽസ്ഥിതി തുടരുകയാണെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. “ഇത് കോടതിയുടെ ഉത്തരവാദിത്തങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നതിനുള്ള ഒരു സ്ഥാനത്യാഗമായാണ് കാണുന്നത്.”
അടുത്തത് എന്താണ്?
വിധി പലരെയും നിരാശരാക്കിയെങ്കിലും, റേഷൻ കാർഡുകൾ നേടുന്നതിനും പെൻഷൻ അവകാശങ്ങൾ നേടുന്നതിനും അവർ നേരിടുന്ന തടസ്സങ്ങൾ പരിശോധിക്കാൻ ഒരു കമ്മിറ്റി രൂപീകരിക്കുമെന്ന വാഗ്ദാനങ്ങൾ പാലിച്ചുകൊണ്ട് സ്വവർഗ ദമ്പതികൾക്ക് സർക്കാർ കൂടുതൽ അവകാശങ്ങൾ നൽകുമെന്ന് പ്രതീക്ഷയുണ്ട്. ആ മാറ്റങ്ങൾ കുടുംബ നിയമത്തിൽ ഭേദഗതികൾ ആവശ്യമായി വന്നേക്കാം.
സ്വവർഗ സംഘടനകൾക്ക് നിയമപരമായ അംഗീകാരം നൽകുന്നത് വിവാഹ സമത്വത്തിലേക്കുള്ള ചുവടുവയ്പ്പാണെന്ന് കേസിനെക്കുറിച്ച് ജസ്റ്റിസ് കൗൾ പറഞ്ഞു. കുട്ടികളെ ദത്തെടുക്കാനും വളർത്താനുമുള്ള അവകാശത്തിന് വേണ്ടിയും പ്രചാരണം നടത്തുന്നവർ ലക്ഷ്യമിടുന്നു.
“സ്വവർഗ ദമ്പതികളെ ദത്തെടുക്കാൻ അനുവദിക്കുന്നത് കുട്ടികളെ അപകടപ്പെടുത്തുന്നതിന് തുല്യമാണ്” എന്ന് ഏപ്രിലിൽ നാഷണൽ കമ്മീഷൻ ഫോർ പ്രൊട്ടക്ഷൻ ഓഫ് ചൈൽഡ് റൈറ്റ്സ് (NCPCR) കോടതിയെ അറിയിച്ചു.
തങ്ങളെപ്പോലുള്ളവരെ കോടതി കൈവിട്ടുവെന്ന് ന്യൂ ഡൽഹിയിൽ താമസിക്കുന്ന 28 കാരിയായ മിഡി പറഞ്ഞു.
“ഇന്ത്യയിലെ വിഡ്ഢികൾക്ക് നിരാശയുണ്ട്. എനിക്ക് ദേഷ്യവും നിരാശയും ഉണ്ട്,” മിഡി പറഞ്ഞു.
“ഒരു വലതുപക്ഷ സർക്കാർ നിലവിലുണ്ട്, മന്ത്രിമാർ ക്വിയർകൾക്കും എൽജിബിടിക്യു സമൂഹത്തിനും എതിരെ പരസ്യമായി പറയുന്നു,” മിഡി പറഞ്ഞു, അവരെപ്പോലുള്ള ആളുകൾ കുടുംബ തലത്തിലും സമൂഹത്തിലും ഇപ്പോൾ കോടതിയിലും ഒന്നിലധികം പോരാട്ടങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോകുന്നു. അവരെ പരാജയപ്പെടുത്തി