എത്രയൊക്കെ ഇല്ലെന്ന് പറഞ്ഞാലും ഒളിഞ്ഞും തെളിഞ്ഞും കേരളത്തിൽ ഇപ്പോഴും ജാതിയുണ്ട്. മുൻപ് ജാതി വിവേചനം നേരിട്ട പലരും ഇത് വിളിച്ച് പറഞ്ഞതാണെങ്കിലും ഓരോ തവണയും നാം അത് കേട്ട് മറന്നു. ഇപ്പോഴിതാ ഒരാഴ്ചയോളമായി താൻ നേരിട്ട ജാതി അധിക്ഷേപങ്ങൾ തുറന്ന് പറഞ്ഞ് ദീപ പി മോഹനൻ നമ്മുടെയൊക്കെ മുന്നിലുണ്ട്. കോട്ടയത്തെ മഹാത്മാഗാന്ധി സർവകലാശാലയിലെ ഇന്റർനാഷണൽ ആൻഡ് ഇന്റർ യൂണിവേഴ്സിറ്റി സെന്റർ ഫോർ നാനോസയൻസ് ആൻഡ് നാനോ ടെക്നോളജിക്ക് പുറത്ത് (IIUCNN) നിരാഹാര സമരം നടത്തുകയാണ് ദീപ ഇപ്പോൾ.
ഇത്രയൊക്കെ പുരോഗമിച്ച ഈ ശാസ്ത്രലോകത്താണ് ദീപ പി മോഹനൻ എന്ന ശാസ്ത്രജ്ഞ ജാതിയുടെ പേരിൽ അകറ്റി നിർത്തപ്പെടുന്നത് എന്നത് ലജ്ജാവഹമാണ്. ദീപ വെറുമൊരു വിദ്ധ്യാർത്ഥിയല്ല. ഒരു ശാസ്ത്രജ്ഞയാണ് – നാനോ മെഡിസിൻ മേഖലയെ മുന്നോട്ട് കൊണ്ടുപോകുന്നതിനും പരിക്കേറ്റ ആളുകളെ സഹായിക്കുന്നതിനും നാനോപാർട്ടിക്കിളുകൾ ഉപയോഗിച്ച് മുറിവ് ഉണക്കുന്ന സ്കാർഫോൾഡുകൾ നിർമ്മിക്കുന്ന പിഎച്ച്ഡി പണ്ഡിതയാണ്. ഒരു കുഞ്ഞിന് ജന്മം നൽകിയ ശേഷം എംഫിൽ പൂർത്തിയാക്കിയ 36 വയസ്സുള്ള ഒരു സ്ത്രീയാണ്. കൂടാതെ STEM പിഎച്ച്ഡിയും ചെയ്യുന്നു.
എന്നാൽ ശാസ്ത്ര സാങ്കേതിക വിദ്യയിലെ ഈ നേട്ടങ്ങളൊന്നും അവരെ ജാതി വിവേചനത്തിൽ നിന്ന് രക്ഷപ്പെടാൻ അവരെ സഹായിച്ചില്ല. വാസ്തവത്തിൽ, അവരെ വിജയം അവരെ ജോലിയിലും അന്തസ്സിലും കൂടുതൽ ജാതീയമായ ആക്രമണങ്ങൾക്ക് പ്രചോദനമായതായി തോന്നുന്നു. ജാതിയുടെ പേരിൽ അഭിമാനം നടിക്കുന്നവർക്ക് ദീപയുടെ നേട്ടങ്ങൾ അലോസരമുണ്ടാക്കുന്നത് ആയി. അത് അവർക്ക് അവരെ അക്രമിക്കുന്നതിനും അവഹേളിക്കുന്നതിനും അപമാനിക്കുന്നതിനുമുള്ള കാരണമായി.
കഴിഞ്ഞ 10 വർഷമായി വിദ്യാഭ്യാസ പുരോഗതി, ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഡയറക്ടർ നന്ദകുമാർ കളരിക്കൽ മൂലം മുടങ്ങിയിരിക്കുകയാണ്. താൻ ദളിത് ആയതുകൊണ്ടാണ് ഈ വിവേചനമെന്ന് ദീപ പറയുന്നു.
2011-ലാണ് മെഡിക്കൽ മൈക്രോബയോളജിയിൽ ബിരുദാനന്തര ബിരുദം നേടിയ ശേഷം എംഫിലിനായി ദീപ എംജി സർവകലാശാലയിൽ (എംജിയു) ചേർന്നത്. എന്നാൽ യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ ആദ്യ വർഷം മുതൽ നന്ദകുമാർ കളരിക്കൽ തന്റെ വിദ്യാഭ്യാസം തടസ്സപ്പെടുത്തുകയായിരുന്നുവെന്ന് അവർ പറയുന്നു. ദീപ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ പഠിക്കാൻ തുടങ്ങുമ്പോൾ ജോയിന്റ് ഡയറക്ടറും ഇപ്പോൾ IIUCNN-ൽ ഡയറക്ടറുമായ നന്ദകുമാറിനെതിരായ ആരോപണങ്ങളുടെ പട്ടിക നീണ്ടതാണ്.
ദീപ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ലാബിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് അവരെ തടഞ്ഞു. ലാബിൽ കെമിക്കൽസും പോളിമറുകളും ഉപയോഗിക്കുന്നതും നിഷേധിച്ചു. ജോലിസ്ഥലത്ത് അവൾക്ക് ഇരിപ്പിടം നിഷേധിച്ചു, അവളുടെ സ്റ്റൈപ്പൻഡ് തടയാൻ ഇടപെട്ടു. ഒരു സന്ദർഭത്തിൽ ലാബിനുള്ളിൽ ഒറ്റയ്ക്ക് പൂട്ടിയിട്ടു. തന്റെ ബാച്ചിലെ ഏക ദളിത് ഗവേഷകയായ തന്നോട് അയാൾ അപമര്യാദയായി പെരുമാറുകയും മോശമായി പെരുമാറുകയും ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്നും ദീപയ്ക്ക് കൃത്യസമയത്ത് പിഎച്ച്ഡി ലഭിക്കുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാൻ നന്ദകുമാർ തന്നാൽ ആവുന്നതെല്ലാം ചെയ്തെന്നും ദീപ ആരോപിച്ചു.
“എനിക്ക് ഇതിനകം ഒരു എംഫിൽ ഉണ്ട്, 2015 ഓടെ എന്റെ പിഎച്ച്ഡി പൂർത്തിയാക്കാമായിരുന്നു,” എന്നാൽ 2021 അവസാനിക്കുകയാണ്, താൻ ഇപ്പോഴും ബുദ്ധിമുട്ടുകയാണ്. ഞാൻ എന്റെ നാനോമെഡിസിൻ പ്രോജക്റ്റിനായി സിന്തസിസ് ചെയ്തു, ഞാൻ ഒരു സ്കാർഫോൾഡ് വികസിപ്പിക്കുകയും അത് ഒപ്റ്റിമൈസ് ചെയ്യുകയും ചെയ്തു. പക്ഷേ, നന്ദകുമാർ കാരണം എനിക്ക് ഇപ്പോഴും പിഎച്ച്ഡി പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിഞ്ഞിട്ടില്ല,” അവർ നേരത്തെ പറഞ്ഞിരുന്നു.
കഴിഞ്ഞ ആറ് ദിവസമായി അവർ നടത്തുന്ന നിരാഹാര സമരം കാരണം സംസാരിക്കാൻ കഴിയാത്തവിധം ദുർബലയാണ് ദീപ ഇപ്പോൾ. ഒക്ടോബർ 29 മുതലാണ് മൂന്ന് ആവശ്യങ്ങൾ ഉന്നയിച്ച് ദീപ നിരാഹാര സമരം തുടങ്ങിയത്. തന്റെ ഗവേഷണ ഗൈഡിനെ മാറ്റണം. മറ്റെല്ലാ പിഎച്ച്ഡി പണ്ഡിതന്മാരെയും പോലെ ഗവേഷണം പൂർത്തിയാക്കാനുള്ള സാമഗ്രികൾ നൽകണം. നന്ദകുമാർ കളരിക്കലിനെ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിൽ നിന്ന് മാറ്റണം എന്നീ ആവശ്യങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചാണ് സമരം.
നവംബർ 1 ന്, യൂണിവേഴ്സിറ്റി ദീപയെ ഒത്തുതീർപ്പ് മീറ്റിംഗിന് വിളിച്ചു. എന്നാൽ നന്ദകുമാറിനെ IIUCNN ൽ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്യാൻ യോഗത്തിൽ അവർ വിസമ്മതിച്ചു. ഗൈഡ് രാധാകൃഷ്ണൻ ഇ.കെ ക്ക് പകരം ദീപയുടെ ഇടക്കാല ഗൈഡായി വൈസ് ചാൻസലർ സാബു തോമസ് ചുമതലയേൽക്കുമെന്നും പിന്നീട് ദീപയ്ക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള മറ്റൊരാളെ തിരഞ്ഞെടുക്കാം.
പക്ഷേ, പിന്മാറാൻ ദീപ ഒരുക്കയായിരുന്നില്ല. നന്ദകുമാറിനെ കേന്ദ്രത്തിൽ നിന്ന് മാറ്റണമെന്നും അല്ലെങ്കിൽ നിരാഹാര സമരം അവസാനിപ്പിക്കില്ലെന്നും ദീപ ഉറച്ചുപറഞ്ഞു. “സർവകലാശാല എന്ത് സൗകര്യങ്ങൾ അനുവദിച്ചാലും, നന്ദകുമാർ കേന്ദ്രത്തിൽ ഉണ്ടെങ്കിൽ, എനിക്ക് എന്റെ ഗവേഷണം പൂർത്തിയാക്കാൻ കഴിയില്ല. ഇത് എന്റെ മുൻ അനുഭവങ്ങൾ തെളിയിക്കുന്നു,” നവംബർ 2 ന് ദീപ പറഞ്ഞു.
2015ൽ നന്ദകുമാറിനെതിരെ ജാതി വിവേചനത്തിന് ദീപ സർവ്വകലാശാലയിൽ കേസ് ഫയൽ ചെയ്തിരുന്നു. അന്ന് എൻ. ജയകുമാറും ഇന്ദു കെ.എസും അടങ്ങുന്ന രണ്ടംഗ സമിതിയെ ആരോപണങ്ങൾ അന്വേഷിക്കാൻ സർവകലാശാല നിയോഗിച്ചിരുന്നു. ദീപയുടെ ആരോപണങ്ങൾ ശരിയാണെന്ന് കണ്ടെത്തിയ സമിതി, അവളുടെ ഗവേഷണം പൂർത്തിയാക്കാൻ ആവശ്യമായ എല്ലാ സൗകര്യങ്ങളും സർവകലാശാല ഒരുക്കണമെന്ന് ശുപാർശ ചെയ്തു. എസ്സി/എസ്ടി (അതിക്രമങ്ങൾ തടയൽ) നിയമപ്രകാരം 2016ലാണ് നന്ദകുമാറിനെതിരെ ദീപ പോലീസിൽ പരാതി നൽകിയത്.
എന്നാൽ അതിനുശേഷവും ഒന്നും മാറിയില്ല. പരാതി നൽകാൻ ഗവർണറെ കാണാൻ ശ്രമിച്ചപ്പോൾ പോലീസ് കസ്റ്റഡിയിലെടുത്ത് രണ്ട് ദിവസം സ്റ്റേഷനിൽ പാർപ്പിച്ചു. നന്ദകുമാർ കേരളത്തിലെ സിപിഐഎം നേതാക്കളുമായി അടുപ്പമുള്ളതാണ് കാരണമെന്ന് ദീപ നേരത്തെ ആരോപിച്ചിരുന്നു. അതുകൊണ്ടാണ് സിപിഐ എമ്മിന്റെ വിദ്യാർത്ഥി സംഘടനയായ സ്റ്റുഡന്റ്സ് ഫെഡറേഷൻ ഓഫ് ഇന്ത്യ (എസ്എഫ്ഐ) പോലുള്ള യൂണിയനുകൾ തന്നെ പിന്തുണയ്ക്കാത്തതെന്നും അവർ പറഞ്ഞു.
“എസ്സി/എസ്ടി ആക്ട് പ്രകാരം കേസെടുത്തതിന് ശേഷം നന്ദകുമാർ എന്നോടു കൂടുതൽ പ്രതികാരം ചെയ്തു. IIUCN-ൽ നിന്ന് എന്നെ പിരിച്ചുവിടാൻ അദ്ദേഹം പലതവണ യൂണിവേഴ്സിറ്റിക്ക് കത്തുകൾ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. കേന്ദ്രത്തിൽ എല്ലാം തീരുമാനിക്കുന്നത് അദ്ദേഹമാണ്. വിസി അദ്ദേഹത്തെ സംരക്ഷിക്കുന്നതിനാൽ ഞാൻ നിരാഹാര സമരം തുടരുകയാണ്,” ദീപ നവംബർ രണ്ടിന് പറഞ്ഞു.
വിളർച്ചയ്ക്ക് (അനീമിയ) ഗുളികകൾ കഴിക്കുന്ന ആളാണ് ഞാൻ, എനിക്ക് ജന്മനാ വിഎസ്ഡി (വെൻട്രിക്കുലാർ സെപ്റ്റൽ ഡിഫെക്റ്റ്) ഉണ്ട്,” ദീപ ഒക്ടോബർ 31 ന് തന്റെ ഫേസ്ബുക്ക് വാളിൽ പോസ്റ്റ് ചെയ്ത തുറന്ന കത്തിൽ പറഞ്ഞു. ഈ സമരം മൂലം തനിക്ക് ജീവഹാനി സംഭവിച്ചാൽ അതിന് ഉത്തരവാദികൾ നന്ദകുമാർ കളരിക്കലും സാബു തോമസും റിസർച്ച് ഗൈഡ് ഡോ. രാധാകൃഷ്ണൻ ഇ.കെയും ഈ സർക്കാരും ആയിരിക്കും. രോഹിത് വെമുല ആത്മഹത്യ ചെയ്തത് എന്തുകൊണ്ടാണെന്ന് ഈ സാഹചര്യത്തിൽ ഞാൻ മനസ്സിലാക്കുന്നു, പക്ഷേ നീതിക്ക് വേണ്ടി പോരാടാതെ എനിക്ക് പ്രതിഷേധത്തിൽ നിന്ന് പിന്മാറാൻ കഴിയില്ല. എന്റെ ജനങ്ങൾക്ക് വേണ്ടി പോരാടണം, തോറ്റ പലർക്കും വേണ്ടി ഞാൻ ഇവിടെ വിജയിക്കണം. – ദീപ പറയുന്നു
നിലവിൽ, ഭീം കേരള, ബിർസ അംബേദ്കർ ഫൂലെ സ്റ്റുഡന്റ്സ് അസോസിയേഷൻ, അംബേദ്കർ സ്റ്റുഡന്റ് അസോസിയേഷൻ എന്നിവയുൾപ്പെടെ നിരവധി വിദ്യാർത്ഥി യൂണിയനുകളും മറ്റ് സാമൂഹ്യനീതി സംഘടനകളും ദീപയ്ക്ക് നീതി ലഭ്യമാക്കണമെന്ന് ആവശ്യപ്പെടുന്നു. കേരള സ്റ്റുഡന്റ്സ് യൂണിയൻ (കെഎസ്യു) അംഗങ്ങൾ അടുത്തിടെ ദീപയെ കണ്ടിരുന്നു. അതേസമയം എസ്എഫ്ഐ ഇതുവരെ ദീപയ്ക്ക് പിന്തുണ നൽകിയിട്ടില്ല.