കഴിഞ്ഞ 15 ദിവസങ്ങളില്‍, ലെബനന്‍ കേന്ദ്രീകരിച്ച് പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്ന സംഘടനയായ ഹിസ്ബുള്ളയ്ക്ക് അതിന്റെ കമാന്‍ഡ് ഘടനയില്‍ ഒന്നിനുപുറകെ ഒന്നായി നിരവധി വലിയ തിരിച്ചടികള്‍ നേരിടേണ്ടി വന്നു. ആദ്യം സെപ്തംബര്‍ 17-18 തീയതികളില്‍, പേജറുകളിലും പിന്നീട് വാക്കി-ടോക്കികളിലും ഉണ്ടായ സ്‌ഫോടനങ്ങള്‍ ഏകദേശം 1,500 ഹിസ്ബുള്ള പോരാളികള്‍ ലക്ഷ്യമിട്ടു നടത്തിയ ആക്രമണത്തില്‍ നിരവധി പേര്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടു. ഇതുവരെ ഇസ്രായേലിന്റെ പിടികിട്ടാപ്പുള്ളി ലിസ്റ്റില്‍ ഒന്നാമനായിരുന്ന ഹിസ്ബുള്ള നേതാവ് ഹസന്‍ നസ്രല്ല വെള്ളിയാഴ്ച തലസ്ഥാനമായ ബെയ്‌റൂട്ടില്‍ നടന്ന ആക്രമണത്തില്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടു. വര്‍ഷങ്ങളായി വല വിരിച്ചു കാത്തു നിന്നിരുന്നെങ്കിലും എപ്പോഴും നസ്രല്ലയെ പിടികൂടുന്നതില്‍ ഇസ്രായേല്‍ പരാജയം രുചിച്ചിരുന്നു. എന്നാല്‍ ഇസ്രായേല്‍ പ്രതിരോധ സേന നസ്റല്ലയെ എങ്ങനെയാണ് ട്രാക്ക് ചെയ്തതെന്നും ഹിസ്ബുള്ളയുടെ ഉന്നത കമാന്‍ഡര്‍മാരെ ലക്ഷ്യം വച്ചതെങ്ങനെയെന്നുമാണ് ഇപ്പോള്‍ ചോദ്യങ്ങളാണ് ഉയരുന്നത്.
ഹസന്‍ നസ്റല്ലയെ ലക്ഷ്യം വെച്ചത് ഇസ്രായേലിന്റെ തന്ത്രപരമായ തീരുമാനമായിരുന്നുവെന്നും കഴിഞ്ഞ കുറേ വര്‍ഷങ്ങളായി താന്‍ ഒളിവില്‍ കഴിയുകയായിരുന്നുവെന്നും ഇസ്രായേല്‍ തന്റെ മേല്‍ വളരെക്കാലമായി കണ്ണുകളുണ്ടായിരുന്നുവെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞതായി ബിബിസിയുടെ ലേഖകന്‍ ഫ്രാങ്ക് ഗാര്‍ഡ്‌നര്‍ വ്യക്തമാക്കി. ഇസ്രായേല്‍-ഹിസ്ബുള്ള സംഘര്‍ഷം മൂലം മിഡില്‍ ഈസ്റ്റ് പ്രതിസന്ധി രൂക്ഷമായി, യുദ്ധം ഏത് ദിശയിലേക്ക് പോകും, എന്ന് അവസാനിക്കും തുടങ്ങിയ കാര്യങ്ങളില്‍ ഒരു വ്യക്തതയും നിലവിലില്ല. അടുത്തിടെ ആയിരക്കണക്കിന് പേജറുകളും ഹിസ്ബുള്ളയുടെ വാക്കി-ടോക്കികളും പൊട്ടിത്തെറിച്ചു, ഇതിന് പിന്നില്‍ ഇസ്രായേലി രഹസ്യാന്വേഷണ ഏജന്‍സിയാണെന്ന് ഊഹിക്കപ്പെടുന്നുവെന്ന് ഗാര്‍ഡനര്‍ പറഞ്ഞു. ഇസ്രായേലിന്റെ രഹസ്യാന്വേഷണ ഏജന്‍സിയായ മൊസാദ് ഹിസ്ബുള്ളയുടെ വിതരണ ശൃംഖലയില്‍ നുഴഞ്ഞുകയറുകയും അവയില്‍ സ്‌ഫോടകവസ്തുക്കള്‍ സ്ഥാപിക്കുകയും ചെയ്തുവെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ഏകദേശം 15 ദിവസം മുമ്പാണ് ഇത് സംഭവിച്ചത്. ഹിസ്ബുള്ളയുടെ കമാന്‍ഡ് ഘടനയിലേക്ക് ഇസ്രായേല്‍ എങ്ങനെ ആഴത്തിലുള്ള പ്രവേശനം നേടിയെന്ന് അതിനുശേഷം നടന്ന സംഭവങ്ങള്‍ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. മുതിര്‍ന്ന എല്ലാ ഹിസ്ബുള്ള കമാന്‍ഡര്‍മാരെയും കൊന്നതായി ഇസ്രായേല്‍ സൈന്യം പറയുന്നു. ഇസ്രായേലി ഓപ്പറേഷന്‍ എങ്ങനെയാണ് ഹിസ്ബുള്ളയുടെ സുരക്ഷാ സംവിധാനത്തെ ഇത്ര ഫലപ്രദമായി പരാജയപ്പെടുത്തിയത് എന്നതാണ് ഉയരുന്ന ചോദ്യം.
എങ്ങനെയാണ് ഇസ്രായേല്‍ നസ്രല്ലയെ കണ്ടെത്തിയത്?
നസ്റല്ല കൊല്ലപ്പെടുന്നതിന് മുമ്പ് ലെബനന്‍, ഇസ്രായേല്‍, ഇറാന്‍, സിറിയ എന്നിവിടങ്ങളിലെ ഒരു ഡസനിലധികം തങ്ങളുടെ ഉറവിടങ്ങളുമായി സംസാരിച്ചിരുന്നതായി വാര്‍ത്താ ഏജന്‍സി റോയിട്ടേഴ്സ് ഒരു പ്രത്യേക റിപ്പോര്‍ട്ടില്‍ വ്യക്തമാക്കി. ഷിയാ തീവ്രവാദ ഗ്രൂപ്പിന്റെ വിതരണ ശൃംഖലയും കമാന്‍ഡ് ഘടനയും ഇസ്രായേല്‍ എങ്ങനെ തകര്‍ത്തുവെന്ന് ഈ സംഭാഷണത്തില്‍ വെളിപ്പെടുത്തി. നസ്റല്ലയുടെയും ഹിസ്ബുള്ളയുടെയും ആസ്ഥാനം ആക്രമിക്കുന്നതിന് മുമ്പ് ഇസ്രായേല്‍ 20 വര്‍ഷം ചാരവൃത്തി നടത്തിയിട്ടുണ്ടെന്ന് ഒരു സ്രോതസ്സ് റോയിട്ടേഴ്സിനോട് പറഞ്ഞു. ഈ ചാരവൃത്തിയെ ഒരു വ്യക്തി വിശേഷിപ്പിച്ചത് ‘മികച്ചത്’ എന്നാണ്. ഇസ്രായേല്‍ പ്രധാനമന്ത്രി ബെഞ്ചമിന്‍ നെതന്യാഹുവും അദ്ദേഹത്തോട് അടുപ്പമുള്ള ഒരു കൂട്ടം മന്ത്രിമാരും ബുധനാഴ്ച ആക്രമണത്തിന് അനുമതി നല്‍കിയതായി രണ്ട് ഇസ്രായേലി ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ റോയിട്ടേഴ്സിനോട് പറഞ്ഞു. ന്യൂയോര്‍ക്കില്‍ നിന്ന് മൈലുകള്‍ അകലെയുള്ള യുഎന്‍ ജനറല്‍ അസംബ്ലിയില്‍ നെതന്യാഹു പ്രസംഗിക്കുന്നതിനിടെയായിരുന്നു ആക്രമണം.
റോയല്‍ യുണൈറ്റഡ് സര്‍വീസസ് ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിലെ മിലിട്ടറി സര്‍വീസസ് ഡയറക്ടര്‍ മാത്യു സാവില്‍ പറയുന്നു, ഈ പദ്ധതി വര്‍ഷങ്ങളായി ആസൂത്രണം ചെയ്ത് നടപ്പാക്കാനുള്ള തന്ത്രങ്ങള്‍ പല തലങ്ങളില്‍ നടപ്പിലാക്കിയിരിക്കാം. ഈ രീതിയില്‍, ആശയവിനിമയങ്ങള്‍ക്കിടയിലുള്ള ഇന്റലിജന്‍സ് ഇന്റര്‍സെപ്ഷനിലേക്ക് (ഇന്റലിജന്‍സ് വിവരങ്ങളിലുള്ള ഇടപെടല്‍) ഇത് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു. അത് ഉപഗ്രഹമായാലും രഹസ്യമായി എടുത്ത ഫോട്ടോകളായാലും. എന്നാല്‍ മനുഷ്യബുദ്ധി വിവരങ്ങളും ഇതില്‍ ഉള്‍പ്പെട്ടിട്ടുണ്ടാകാം എന്ന് ഉറപ്പിച്ച് പറയാന്‍ കഴിയും. മറ്റൊരു വിധത്തില്‍ പറഞ്ഞാല്‍, തറനിരപ്പില്‍ നിലവിലുള്ള ചാരന്മാരുടെ സജീവതയും ഇതില്‍ ഉള്‍പ്പെടുന്നുവെന്ന് മാത്യു സാവില്‍ പറയുന്നു. 2006ലെ അവസാന യുദ്ധത്തിനുശേഷം നസ്റല്ല പൊതുസ്ഥലത്ത് ഇറങ്ങുന്നത് നിര്‍ത്തിയിരുന്നു. നസ്റല്ല കൂടുതല്‍ ജാഗ്രത പുലര്‍ത്തിയിരുന്നതായും അദ്ദേഹത്തിന്റെ എല്ലാ നീക്കങ്ങളും നിയന്ത്രിച്ചുവെന്നും അതിനാല്‍ ഒരു ചെറിയ കൂട്ടം ആളുകളെ മാത്രമേ അദ്ദേഹം കണ്ടുമുട്ടുകയുള്ളൂവെന്നും നസ്റല്ലയുടെ സുരക്ഷയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട വൃത്തങ്ങള്‍ വാര്‍ത്താ ഏജന്‍സിയായ റോയിട്ടേഴ്സിനോട് പറഞ്ഞു.
എങ്ങനെയാണ് ഇസ്രായേല്‍ ബോംബുകള്‍ വര്‍ഷിച്ചത്?
ഹസന്‍ നസ്റല്ലയുടെ സ്ഥലത്തെക്കുറിച്ച് മാസങ്ങളായി തങ്ങള്‍ക്ക് അറിയാമായിരുന്നു മൂന്ന് മുതിര്‍ന്ന ഇസ്രായേലി സൈനിക ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ ശനിയാഴ്ച അമേരിക്കയുടെ ന്യൂയോര്‍ക്ക് ടൈംസ് പത്രത്തോട് പറഞ്ഞു. നസ്റല്ലയെ ലക്ഷ്യം വയ്ക്കാനുള്ള തീരുമാനം ഉടനടി എടുത്തതാണെന്നും അത് സമയമെടുക്കാതിരിക്കാന്‍ യുഎസിനെ അറിയിക്കാതെയാണെന്നും ഇസ്രായേലി റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ പറയുന്നു.
റോയിട്ടേഴ്സ് റിപ്പോര്‍ട്ട് അനുസരിച്ച്, സെപ്തംബര്‍ 17 ലെ പേജര്‍ സ്ഫോടനത്തിന് ശേഷം, ഇസ്രായേല്‍ അവരെ കൊല്ലാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെന്ന് സംശയിക്കുന്നതിനാല്‍ ഹിസ്ബുള്ള നേതാക്കള്‍ വളരെ ജാഗ്രത പുലര്‍ത്തിയിരുന്നു. കമാന്‍ഡര്‍മാരുടെ അവസാന സന്ദര്‍ശനങ്ങളില്‍ പോലും അദ്ദേഹം വിട്ടുനിന്നിരുന്നു, കൂടാതെ അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുന്‍കൂട്ടി റെക്കോര്‍ഡുചെയ്ത പ്രസംഗങ്ങള്‍ കുറച്ച് ദിവസങ്ങള്‍ക്ക് ശേഷം മാത്രമാണ് പ്ലേ ചെയ്തത്. തെക്കന്‍ ബെയ്റൂട്ടിലെ ഒരു റെസിഡന്‍ഷ്യല്‍ കെട്ടിടത്തിന്റെ ബേസ്മെന്റിലുള്ള നസ്റല്ലയുടെ ആസ്ഥാനത്ത് ബോംബെറിഞ്ഞാണ് ആക്രമണം നടത്തിയതെന്ന് ഇസ്രായേല്‍ പറഞ്ഞു. കഴിഞ്ഞ ഒരാഴ്ചയ്ക്കിടെ നസ്റല്ല ഉള്‍പ്പെടെ ഒമ്പത് മുതിര്‍ന്ന ഹിസ്ബുള്ള സൈനിക കമാന്‍ഡര്‍മാര്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടതായി ഇസ്രായേല്‍ സൈന്യം അറിയിച്ചു.
ഇത് ഹിസ്ബുള്ളയ്ക്ക് വലിയ തിരിച്ചടിയാണെന്നും ഇന്റലിജന്‍സ് പരാജയമാണെന്നും സ്വീഡിഷ് ഡിഫന്‍സ് യൂണിവേഴ്സിറ്റിയിലെ വെറ്ററന്‍ ഹിസ്ബുള്ള വിദഗ്ധനായ മാഗ്‌നസ് റെന്‍സ്റ്റോര്‍പ് റോയിട്ടേഴ്സിനോട് പറഞ്ഞു. നസ്റല്ലയാണ് യോഗം നടത്തുന്നതെന്ന് അവര്‍ക്ക് (ഇസ്രായേല്‍) അറിയാമായിരുന്നു. ‘അവന്‍ മറ്റ് കമാന്‍ഡര്‍മാരുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തുകയായിരുന്നു, തുടര്‍ന്ന് അവര്‍ അവനെ ആക്രമിച്ചു. ശനിയാഴ്ച ഇസ്രായേല്‍ സൈനിക വക്താവ് ലെഫ്റ്റനന്റ് കേണല്‍ നദവ് ശോഷാനി മാധ്യമപ്രവര്‍ത്തകരോട് പറഞ്ഞു, നസ്റല്ലയുടെയും മറ്റ് നേതാക്കളുടെയും ഒത്തുചേരലിനെക്കുറിച്ച് സൈന്യത്തിന് തത്സമയ വിവരങ്ങള്‍ ഉണ്ടായിരുന്നുവെന്നാണ്. എങ്ങനെയാണ് ഈ വിവരം കിട്ടിയതെന്ന് ശോഷണി പറഞ്ഞില്ല. എന്നിരുന്നാലും, ഈ നേതാക്കള്‍ ഇസ്രയേലിനെതിരായ ആക്രമണം ആസൂത്രണം ചെയ്യാന്‍ യോഗം ചേരുമെന്ന് ശോഷാനി പറഞ്ഞു.
ഏതാനും നിമിഷങ്ങള്‍ക്കുള്ളില്‍ ഡസന്‍ കണക്കിന് ബോംബുകള്‍ വര്‍ഷിച്ചതായി ഇസ്രായേലിന്റെ ഹാറ്റ്‌സെറിം എയര്‍ ബേസ് കമാന്‍ഡര്‍ ബ്രിഗേഡിയര്‍ ജനറല്‍ അമിച്ചൈ ലെവിന്‍ മാധ്യമപ്രവര്‍ത്തകരോട് പറഞ്ഞു. ഈ ഓപ്പറേഷന്‍ വളരെ സങ്കീര്‍ണ്ണവും ദീര്‍ഘകാലമായി ആസൂത്രണം ചെയ്തതുമായിരുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഇസ്രായേല്‍ നസ്രല്ലയുടെ സ്ഥാനം തിരിച്ചറിഞ്ഞുകഴിഞ്ഞതോടെ, അതിന്റെ എയര്‍ഫോഴ്‌സ് എഫ് -15 യുദ്ധവിമാനങ്ങള്‍ ബങ്കര്‍ നശിപ്പിച്ച 80 ബോംബുകള്‍ വര്‍ഷിച്ചതായി റിപ്പോര്‍ട്ടുണ്ട്, റോയല്‍ യുണൈറ്റഡ് സര്‍വീസസ് ഇന്‍സ്റ്റിറ്റ്യൂട്ടിലെ സൈനിക സേവന ഡയറക്ടര്‍ മാത്യു സാവില്‍ പറയുന്നു. ഈ ബോംബുകള്‍ തെക്കന്‍ ബെയ്റൂട്ടിലെയും ദാഹിയയിലെയും ഭൂഗര്‍ഭ നിലവറകളെ ലക്ഷ്യമിട്ടായിരുന്നു, അവിടെയാണ് നസ്റല്ല ഉന്നത കമാന്‍ഡര്‍മാരുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തിയിരുന്നത്. ഇതെല്ലാം വ്യക്തമാക്കുന്നത് ഇസ്രയേലി രഹസ്യാന്വേഷണ വിഭാഗങ്ങള്‍ ഹിസ്ബുള്ളയുടെ സുരക്ഷാ സംവിധാനത്തില്‍ നുഴഞ്ഞുകയറിയെന്നാണ്. നസ്റല്ലയ്ക്ക് പകരം സമാനമായ മതപരമായ യോഗ്യതയുള്ള ഒരാളെ ഉടന്‍ നിയമിക്കും, എന്നാല്‍ ആ പുതിയ നേതാവിന് അനുയായികളെ ലഭിക്കാന്‍ വര്‍ഷങ്ങളെടുക്കുമെന്നാണ് വിലയിരുത്തല്‍.