ജാര്ഖണ്ഡ് സംസ്ഥാനം പിടിച്ചെടുത്ത് ഭരണത്തിലേറാമെന്ന ബിജെപിയുടെ എല്ലാ മോഹങ്ങളും കാറ്റില്പ്പറത്തിയത് ഹേമന്ത് സോറന് എന്ന ഒറ്റ വ്യക്തിയുടെ പ്രഭാവവും, അതുപോലെ എല്ലാ കാര്യത്തിനും കൂടെ നിന്ന ഭാര്യ കവിത സോറന് ഉള്പ്പടെയുള്ള പാര്ട്ടി പ്രവര്ത്തകരുമാണ്. ബിജെപിയുടെ നേതൃത്വത്തില് കേന്ദ്ര സര്ക്കാര് സ്ഥാപനങ്ങളെ ഉപയോഗിച്ച് നടത്തുന്ന ഹീന നീക്കങ്ങളെയും ചെറുത്ത തോല്പ്പിച്ച് വീണ്ടും ജാര്ഖണ്ഡിന്റെ മുഖ്യമന്ത്രി കസേരയിലേക്ക് ഹേമന്ത് സോറന് കയറുകയാണ്. ഈ വിജയത്തിന് ഒരു പ്രത്യേകയുണ്ട്. ബിജെപിയുടെ എല്ലാ പ്രമുഖരെയും ഏതാണ്ട് ഒറ്റയ്ക്ക് പരാജയപ്പെടുത്തിയാണ് രാഷ്ട്രീയമായ മധുര പ്രതികാരം ഹേമന്ത് സോറന് ചെയ്തിരിക്കുന്നത്. അതിനോടൊപ്പം ഹേമന്ത് സോറന്റെ ജാര്ഖണ്ഡ് മുക്തി മോര്ച്ച (ജെഎംഎം) യുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള കോണ്ഗ്രസും, ആര്ജെഡിയും ഉള്പ്പെട്ട ഇന്ത്യാ സഖ്യത്തിനും ലഭിച്ച നിയമസഭ തെരഞ്ഞെടുപ്പ ഫലം ഇരട്ടി മധുരമാണ്. ജാര്ഖണ്ഡില് നടന്ന നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പില് ഹേമന്ത് സോറന്റെ ജെഎംഎമ്മിന് 34 സീറ്റും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പ്രധാന സഖ്യകക്ഷിയായ കോണ്ഗ്രസിന് 16 സീറ്റും രാഷ്ട്രീയ ജനതാദളിന് 4 സീറ്റുമാണ് ലഭിച്ചത്.
ജാര്ഖണ്ഡില് പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി, ആഭ്യന്തര മന്ത്രി അമിത് ഷാ, അസം മുഖ്യമന്ത്രി ഹിമന്ത ബിശ്വ ശര്മ്മ, കേന്ദ്രമന്ത്രി ശിവരാജ് സിംഗ് ചൗഹാന്, മധ്യപ്രദേശ് മുഖ്യമന്ത്രി മോഹന് യാദവ് തുടങ്ങിയ നേതാക്കള് ബിജെപിക്ക് വേണ്ടി പ്രചാരണം നടത്തിയിരുന്നു. ഈ വര്ഷം നടന്ന ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പില് സംസ്ഥാനത്തെ 14ല് 8 സീറ്റുകള് നേടി ഏറ്റവും വലിയ കക്ഷിയെന്ന നിലയില് ബിജെപി വിജയിച്ചപ്പോള് ജെഎംഎം 3 സീറ്റും കോണ്ഗ്രസിന് 2 സീറ്റും ലഭിച്ചു. ലോക്സഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പില് എജെഎസ്യു പാര്ട്ടിക്ക് ഒരു സീറ്റും ലഭിച്ചു. ലോക്സഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് ആറ് മാസത്തിന് ശേഷം നടന്ന തെരഞ്ഞെടുപ്പില് ഹേമന്ത് സോറന് എങ്ങനെയാണ് ഇത്രയും വലിയ വിജയം നേടിയതെന്നും ബിജെപിക്ക് വന് പരാജയം നല്കുന്നതില് അദ്ദേഹം എങ്ങനെ വിജയിച്ചു എന്നതും വലിയ ചോദ്യമാണ്. ബിജെപിക്കെതിരെ വലിയ തരത്തില് പ്രചരണം നടത്തി ജനങ്ങളുടെ മനസില് കുടിയേറാന് സോറനും സാധിച്ചുവെന്ന് വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു.
ഹേമന്ത് സോറന് എങ്ങനെ അത്ഭുതങ്ങള് ചെയ്തു
‘ആദിവാസികളുടെ ഏറ്റവും വലിയ നേതാവാണ് താനെന്ന് ഹേമന്ദ് സോറന് തെളിയിച്ചു. ജാര്ഖണ്ഡിലെ ആദിവാസികളുടെയും തദ്ദേശീയരുടെയും പ്രശ്നങ്ങള് ഉയര്ത്തി, മണ്ണിന്റെ മകനെന്ന് സ്വയം വിശേഷിപ്പിക്കുകയും അതില് വിജയിക്കുകയും ചെയ്തുവെന്ന് മാധ്യമങ്ങള് പറയുന്നു. അവര് കൃത്യമായ കണക്കുകള് നിരത്തിയാണ് ഇത്തരം പ്രസ്താവനകള് ഫലം വന്നതിനുശേഷം പുറത്തുവിടുന്നത്. ബിജെപി വിജയിച്ചാല് സംസ്ഥാനം ഡല്ഹിയില് നിന്ന് ഭരിക്കും എന്ന സന്ദേശം ജാര്ഖണ്ഡിലെ ജനങ്ങളിലേക്ക് എത്തിക്കുന്നതില് ഹേമന്ദ് സോറന് വിജയിച്ചു. ജാര്ഖണ്ഡിലെ ആദിവാസികള് വിമത സ്വഭാവമുള്ളവരാണ്, സംസ്ഥാനം ഭരിക്കേണ്ടത് സ്വന്തം നാട്ടുകാരനെന്ന വാദം ഉയര്ത്തി വിജയക്കൊടി പാറിക്കാന് ഹേമന്തിന് കഴിഞ്ഞു. ജാര്ഖണ്ഡിലെ 81 അസംബ്ലി സീറ്റുകളില് 28 സീറ്റുകളും ആദിവാസി വോട്ടര്മാരാണ്. മൂന്ന് പതിറ്റാണ്ടിലേറെയായി ജെഎംഎം ഈ സീറ്റുകളില് ആധിപത്യം പുലര്ത്തുന്നു. 2019 ലെ കഴിഞ്ഞ നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിനെക്കുറിച്ച് പറയുമ്പോള്, ഈ 28 സീറ്റുകളില് രണ്ടെണ്ണം മാത്രമാണ് ബിജെപി നേടിയത്, ഇത്തവണയും ജാര്ഖണ്ഡ് മുക്തി മോര്ച്ചയ്ക്ക് വെല്ലുവിളി ഉയര്ത്താന് ബിജെപിക്ക് കഴിഞ്ഞില്ല.
‘മായ സമ്മാന്’ പദ്ധതിയുടെ സ്വാധീനം എന്താണ്?
ജാര്ഖണ്ഡിലെ ആദിവാസികളെ ആകര്ഷിക്കാന് ബിജെപി പരമാവധി ശ്രമിച്ചു. പഴയ ജെഎംഎം നേതാവ് ചമ്പായി സോറനെയും ബിജെപി കൂട്ടി. പക്ഷേ ഇപ്പോഴും ഹേമന്ത് സോറനെ ഒരു ഗോത്രനേതാവെന്ന നിലയില് ആര്ക്കും വെല്ലുവിളിക്കാന് കഴിഞ്ഞില്ല. ഹേമന്ത് സോറന്റെ ഈ വിജയത്തില് സംസ്ഥാന സര്ക്കാരിന്റെ ക്ഷേമപദ്ധതികള്ക്കും വലിയ പങ്കുണ്ട്. സംസ്ഥാനത്തെ ഹേമന്ത് സര്ക്കാര് 18 വയസ്സിന് മുകളിലുള്ള സ്ത്രീകള്ക്കായി ‘മയ സമ്മാന് യോജന’ നടത്തുന്നു , ഇതിന് കീഴില് സ്ത്രീകള്ക്ക് ഓരോ മാസവും ആയിരം രൂപ നല്കും. തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് മൂന്ന് മാസം മുമ്പാണ് ഈ പദ്ധതി പ്രഖ്യാപിച്ചത്. ഇതിന് കീഴില് 16 ലക്ഷം സ്ത്രീകളുടെ അക്കൗണ്ടുകളിലേക്ക് പണം വന്നുതുടങ്ങി. തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് തൊട്ടുമുമ്പ് ഹേമന്ത് സോറന് അത് രണ്ടായിരമായി ഉയര്ത്തുമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്തു, അതിന്റെ ഫലം അവിടെ ദൃശ്യമായിരുന്നുവെന്ന് കൃത്യമായി വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നു. ജാര്ഖണ്ഡിലെ 81 സീറ്റുകളില്, സ്ത്രീകളുടെ വോട്ടിംഗ് ശതമാനം 31 സീറ്റുകളില് പുരുഷന്മാരുടെ വോട്ടിംഗ് ശതമാനത്തേക്കാള് കൂടുതലാണ്, ജെഎംഎമ്മും അതിന്റെ സഖ്യകക്ഷികളും ഇതിന്റെ നേട്ടം ആവോളം ആസ്വദിച്ചുവെന്ന് തെരഞ്ഞെടുപ്പ ഫലം സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
കല്പ്പന സോറന്റെ രാഷ്ട്രീയ മുന്നേറ്റം
ജാര്ഖണ്ഡിലെ ജെഎംഎമ്മിന്റെ വിജയത്തിലും ഹേമന്ത് സോറന്റെ വിജയത്തിലും ഭാര്യ കല്പ്പന സോറന്റെ പങ്ക് വളരെ വലുതാണെന്നാണ് വിലയിരുത്തപ്പെടുന്നത്. സൈനിക കുടുംബത്തില്പ്പെട്ട കല്പന സോറന്റെ ചിന്ത വളരെ വിശാലമാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. അവള്ക്ക് ഇംഗ്ലീഷും ഹിന്ദിയും സന്താലിയും ഒറിയയും നന്നായി കൈക്കാര്യം ചെയ്യാന് അറിയാം. നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പില് കല്പന സോറന് നൂറോളം യോഗങ്ങള് നടത്തിയിരുന്നു. ഹേമന്തിന്റെ വിജയത്തില് കല്പ്പന സോറന് വലിയ പങ്കുവഹിച്ചുവെന്നും ഹേമന്ത് സോറന് ജയിലില് പോയതിന് ശേഷം ആദ്യമായി രാഷ്ട്രീയത്തില് പ്രവേശിച്ച് ആദ്യമായി പ്രചാരണത്തിനിറങ്ങിയിരുന്നു. ഈ വര്ഷം ജനുവരിയിലാണ് ഹേമന്ത് സോറനെ ഇഡി അറസ്റ്റ് ചെയ്തത്. അറസ്റ്റിലായി അഞ്ച് മാസത്തിന് ശേഷം ജാര്ഖണ്ഡ് ഹൈക്കോടതി സോറന് ജാമ്യം അനുവദിച്ചു. ഈ സമയത്ത് ഹേമന്ത് സോറന് മുഖ്യമന്ത്രി പദത്തിന്റെ ചുമതല മുതിര്ന്ന ജെഎംഎം നേതാവ് ചമ്പായി സോറന് നല്കിയിരുന്നു. എന്നാല്, ജയില് മോചിതനായ ഹേമന്ത് വീണ്ടും മുഖ്യമന്ത്രിയായതോടെ ചമ്പായി സോറന് പാര്ട്ടി വിട്ടത് അപമാനമായി.
ജയിലില് പോയതിന് ശേഷം എന്താണ് മാറിയത്?
ഹേമന്ത് സോറന് ജയിലിലേക്കുള്ള യാത്രയെ ഐഡന്റിറ്റിയുമായി ബന്ധപ്പെടുത്തി, ജയിലില് നിന്ന് പുറത്തുവന്നതിന് ശേഷം അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, ‘ഇന്ന് ഞാന് വീണ്ടും എന്റെ സംസ്ഥാനത്തെ ജനങ്ങളുടെ ഇടയിലാണ്. ഞങ്ങള് എടുത്ത പ്രമേയം അതിന്റെ ലക്ഷ്യസ്ഥാനത്ത് എത്തിക്കാന് ഞങ്ങള് പ്രവര്ത്തിക്കും. ഇത് രാജ്യത്തിനാകെയുള്ള സന്ദേശമാണെന്ന് എനിക്ക് തോന്നുന്നു, ഞങ്ങള്ക്കെതിരെ ഒരു ഗൂഢാലോചന എങ്ങനെ നടന്നു. ഹേമന്ത് സോറന് ജാമ്യം അനുവദിച്ചുകൊണ്ട് ജാര്ഖണ്ഡ് ഹൈക്കോടതി, പ്രസ്തുത ഭൂമി ഏറ്റെടുക്കുന്നതിലും കൈവശം വച്ചതിലും ഹര്ജിക്കാരന്റെ നേരിട്ടുള്ള പങ്കാളിത്തത്തെക്കുറിച്ച് ഏതെങ്കിലും രജിസ്റ്ററില്/റവന്യൂ രേഖയില് പരാമര്ശിക്കുന്നില്ലെന്ന് പറഞ്ഞിരുന്നു. പിഎംഎല്എയുടെ സെക്ഷന് 45 ലെ വ്യവസ്ഥകള് പാലിക്കുമ്പോള്, ആരോപണവിധേയനായ കുറ്റകൃത്യത്തില് ഹര്ജിക്കാരന് കുറ്റക്കാരനല്ലെന്ന് വിശ്വസിക്കാന് കാരണങ്ങളുണ്ടെന്ന് കോടതി കണ്ടെത്തി. ഹേമന്ത് സോറന് ജയിലില് കഴിയുമ്പോള് ഭാര്യ കല്പ്പന സോറന് ആദ്യമായി രാഷ്ട്രീയത്തില് സജീവമാകുന്നത് കണ്ടു. പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കളുമായി കൂടിക്കാഴ്ച നടത്തുകയായിരുന്നു അവര്. കല്പ്പന സോറന് തന്റെ ഭര്ത്താവിന്റെ ജയില് പ്രശ്നം ഒരു വിഷയമാക്കി, പ്രതിപക്ഷ റാലികളില് ജെഎംഎമ്മിനെ പ്രതിനിധീകരിച്ചു. ജെഎംഎമ്മിന് സ്വന്തം വോട്ടുകള് ഉണ്ടായിരുന്നു, ഗോത്രവര്ഗ, മുസ്ലീം, മറ്റ് ചില വോട്ടുകള് ചേര്ക്കുന്നതില് കല്പ്പന സോറന് വിജയിച്ചു. ജാര്ഖണ്ഡില് ബിജെപി വോട്ടുകള് വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതില് പരാജയപ്പെട്ടുവെന്ന് ഹേമന്ത് സോറന് ഇതിന്റെ ഗുണം ലഭിച്ചു.
തെരഞ്ഞെടുപ്പില് പ്രധാനമായ വിഷയങ്ങള്
ബംഗ്ലാദേശ് നുഴഞ്ഞുകയറ്റം ജാര്ഖണ്ഡില് ഒരു വിഷയമാക്കാന് ബിജെപി ശ്രമിച്ചെങ്കിലും അത് വിജയിച്ചില്ല. രണ്ടാമതായി, സംസ്ഥാനത്തെ സഖ്യകക്ഷികളും മികച്ച പ്രകടനം കാഴ്ചവച്ചു, ഇത് ഹേമന്ത് സോറനെയും ജെഎംഎമ്മിനെയും സഹായിച്ചു. 2019ല് ജാര്ഖണ്ഡില് നടന്ന നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പില് ബിജെപി 25 സീറ്റുകള് നേടിയിരുന്നു. ജെഎംഎമ്മിന് 30 സീറ്റും കോണ്ഗ്രസിന് 16 സീറ്റും ആര്ജെഡിക്ക് ഒരു സീറ്റും മാത്രമാണ് ലഭിച്ചത്. ഇതിനുപുറമെ സി.പി.ഐ (എം.എല്) ന് ഒരു സീറ്റും എ.ജെ.എസ്.യു പാര്ട്ടിക്ക് 2 സീറ്റും ബാബുലാല് മറാണ്ടിയുടെ ജെ.വി.എമ്മിന് 3 സീറ്റും ആ തെരഞ്ഞെടുപ്പില് ലഭിച്ചു. ജെവിഎം ബിജെപിയില് ചേര്ന്നതിന് ശേഷവും ബിജെപിക്ക് ഇത്തവണ കാര്യമായ നേട്ടമൊന്നും ലഭിച്ചിട്ടില്ല, അതേസമയം ജെഎംഎമ്മിന്റെയും സഖ്യകക്ഷികളുടെയും പ്രകടനം ഇത്തവണ മെച്ചപ്പെട്ടു. വനിതകള്ക്കായി ‘മായ സമ്മാന് യോജന’യും സര്ക്കാര് ജീവനക്കാര്ക്കുള്ള പഴയ പെന്ഷന് പദ്ധതിയും ഹേമന്ത് സോറന്റെ വിജയത്തില് പ്രധാനമായെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ഇതിന് പുറമെ സംസ്ഥാനത്ത് 200 യൂണിറ്റ് സൗജന്യ വൈദ്യുതിയും കുടിശ്ശികയുള്ള പഴയ വൈദ്യുതി ബില്ലുകള് ഒഴിവാക്കിയതും ഹേമന്തിന്റെ വിജയത്തിന് കാരണമായിട്ടുണ്ട്. ഹേമന്ത് സോറനെ വെല്ലുവിളിക്കാന് ജാര്ഖണ്ഡില് ിജെപിക്ക് ഒരു മുഖവുമില്ലെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. ബിജെപി എന്ത് ആഖ്യാനം നടത്താന് ശ്രമിച്ചാലും ഇവിടത്തെ ജനങ്ങള്ക്ക് അനുകൂലമായിരുന്നില്ല.