പടിഞ്ഞാറന്‍ ഉത്തര്‍പ്രദേശിലെ സംഭാല്‍ ജില്ലയിലെ ഷാഹി ജുമാ മസ്ജിദില്‍ ഞായറാഴ്ച രാവിലെ സര്‍വേയ്ക്കിടെയുണ്ടായ അക്രമത്തില്‍ മൂന്ന് പേര്‍ മരിച്ചു. രോഷാകുലരായ ജനക്കൂട്ടം നിരവധി വാഹനങ്ങള്‍ക്ക് തീയിട്ടു. ജനക്കൂട്ടത്തെ നിയന്ത്രിക്കാന്‍ പോലീസ് കണ്ണീര്‍ വാതക ഷെല്ലുകള്‍ ഉപയോഗിക്കുകയും ലാത്തി വീശുകയും ചെയ്തു. മൂന്ന് പേരുടെ മരണം മൊറാദാബാദ് ഡിവിഷണല്‍ കമ്മീഷണര്‍ ആഞ്ജനേയ കുമാര്‍ സിംഗ് സ്ഥിരീകരിച്ചു. സംഭാലില്‍ നിന്നുള്ള സമാജ്‌വാദി പാര്‍ട്ടി എംപി സിയാവുര്‍ റഹ്മാന്‍ ബര്‍ക്ക് ദേശീയ മാധ്യമങ്ങളോട് സംസാരിക്കവെ, പോലീസ് വെടിയുതിര്‍ത്തെന്നും നഗരത്തില്‍ സംഘര്‍ഷാവസ്ഥ നിലനില്‍ക്കുന്നുണ്ടെന്നും അവകാശപ്പെട്ടു.
ഭരണകൂടം എന്താണ് പറയുന്നത്?
11 മണിയോടെ സര്‍വേ പൂര്‍ത്തിയാക്കി സംഘം പോയപ്പോള്‍ ഒരു സംഘം മൂന്ന് ഭാഗത്തുനിന്നും കല്ലെറിയുകയും തുടര്‍ന്ന് പോലീസ് ബലം പ്രയോഗിച്ച് സര്‍വേ സംഘത്തെ സുരക്ഷിതമായി ഒഴിപ്പിക്കുകയും ചെയ്തതായി മൊറാദാബാദ് ഡിവിഷണല്‍ കമ്മീഷണര്‍ ആഞ്ജനേയ കുമാര്‍ സിംഗ് പറഞ്ഞു. ഈ സമയത്ത്, മൂന്ന് വശത്തുനിന്നും ഗ്രൂപ്പുകള്‍ മുഖാമുഖം നിന്നെന്നും അതിനിടയില്‍ വെടിയുണ്ടകള്‍ തൊടുത്തുവിട്ടതായും പോലീസ് സൂപ്രണ്ടിന്റെ പിആര്‍ഒയുടെ കാലിന് വെടിയേറ്റതായും ഡെപ്യൂട്ടി കളക്ടറുടെ കാലിന് പൊട്ടലുണ്ടായതായും ഇരുപതോളം സൈനികര്‍ക്ക് പരിക്കേറ്റതായും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. നയീം, ബിലാല്‍, നൗമാന്‍ എന്നിങ്ങനെ മൂന്ന് പേര്‍ വെടിവെപ്പില്‍ മരിച്ചതായി ഡിവിഷണല്‍ കമ്മീഷണര്‍ പറഞ്ഞു. മൂന്ന് മൃതദേഹങ്ങള്‍ പോസ്റ്റ്‌മോര്‍ട്ടത്തിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങള്‍ നടത്തി വരികയാണെന്നും സ്ഥിതിഗതികള്‍ നിയന്ത്രണവിധേയമാണെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. കല്ലേറുണ്ടായ സംഭവത്തില്‍ രണ്ട് സ്ത്രീകളടക്കം 15 പേരെ കസ്റ്റഡിയിലെടുത്തിട്ടുണ്ടെന്നും ഇത് തീര്‍ച്ചയായും പ്രകോപനപരമായ നടപടിയാണെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. അവരില്‍ പുതിയ കാലത്തെ ആണ്‍കുട്ടികളും സ്ത്രീകളും ഉണ്ടായിരുന്നു. കോടതി നിര്‍ദേശപ്രകാരം സര്‍വേ നടപടികള്‍ സമാധാനപരമായി നടന്നുവരികയായിരുന്നു.
ഞായറാഴ്ചത്തെ സംഭവത്തെക്കുറിച്ച് പോലീസ് സൂപ്രണ്ട് കൃഷ്ണ കുമാര്‍ പറഞ്ഞു, ‘കോടതിയുടെ ഉത്തരവനുസരിച്ച് സംഭാല്‍ പോലീസ് സ്‌റ്റേഷന്‍ പരിധിയില്‍ ഒരു സര്‍വേ നടക്കുന്നു. സര്‍വേ സമാധാനപരമായി നടക്കുന്നു, ആളുകള്‍ പല തെരുവുകളില്‍ നിന്നും ഇറങ്ങി പോലീസ് സേനയ്ക്ക് നേരെ കല്ലെറിഞ്ഞു. ആള്‍ക്കൂട്ടത്തിന് നേരം ലാത്തി ചാര്‍ജ്ജ് നടത്തി പിരിഞ്ഞുപോയി. കല്ലെറിയുന്ന ആളുകള്‍ക്ക് നേരെ കണ്ണീര്‍ വാതകവും പ്രയോഗിച്ചു. സംഭാലില്‍ സെക്ഷന്‍ 144 പ്രാബല്യത്തില്‍ ഉണ്ട്. ആള്‍ക്കൂട്ടത്തെ പ്രേരിപ്പിച്ചവരെ സിസിടിവി വഴി കണ്ടെത്തി കര്‍ശന നിയമനടപടി സ്വീകരിക്കുമെന്നും കൃഷ്ണകുമാര്‍ പറഞ്ഞു. സംഭാലിലെ കല്ലേറിനെക്കുറിച്ച് ഉത്തര്‍പ്രദേശ് ഡിജിപി പ്രശാന്ത് കുമാര്‍ വാര്‍ത്താ ഏജന്‍സിയായ എഎന്‍ഐയോട് പറഞ്ഞു, ‘ചില സാമൂഹിക വിരുദ്ധര്‍ കല്ലെറിഞ്ഞു. പോലീസും മറ്റ് മുതിര്‍ന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥരും സ്ഥലത്തുണ്ട്. സ്ഥിതിഗതികള്‍ നിയന്ത്രണത്തിലാണ്. കല്ലേറ് നടത്തിയവരെ പോലീസ് തിരിച്ചറിയും.
എന്താണ് ഇവിടെ സംഘര്‍ഷമുണ്ടാവാന്‍ പ്രധാന കാരണം
കൈലാദേവി ക്ഷേത്രത്തിലെ മഹന്ത് ഋഷിരാജ് ഗിരി മഹാരാജ്, സംഭാലിലെ രാജകീയ മസ്ജിദ് ഹരിഹര്‍ ക്ഷേത്രമാണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ടിരുന്നു. മഹന്ത് ഋഷി രാജ് ഗിരി മഹാരാജ് നവംബര്‍ 19 ന് സര്‍വേ ആവശ്യപ്പെട്ട് സിവില്‍ കോടതിയില്‍ ഹര്‍ജി നല്‍കിയിരുന്നു. ഏഴ് ദിവസത്തിനകം സര്‍വേ നടത്തണമെന്നും വീഡിയോയും ഫോട്ടോഗ്രാഫിയും ഉള്‍പ്പെടെയുള്ള റിപ്പോര്‍ട്ട് സമര്‍പ്പിക്കാന്‍ സംഘത്തോട് കോടതി ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു. രമേഷ് സിംഗ് രാഘവിനെ അഡ്വക്കേറ്റ് കമ്മീഷണറായി കോടതി നിയമിച്ചു. ഞായറാഴ്ച സര്‍വേ സംഘം ജുമാ മസ്ജിദില്‍ എത്തിയപ്പോള്‍ ജനക്കൂട്ടം തടിച്ചുകൂടാന്‍ തുടങ്ങി. കഴിഞ്ഞ തവണ രാത്രിയായതിനാല്‍ സര്‍വേ പൂര്‍ത്തിയാക്കാനായില്ലെന്നും അതിനാലാണ് ഇന്ന് സര്‍വേ നടത്തിയതെന്നും സംഭാല്‍ ഡിഎം രാജേന്ദ്ര പെന്‍സിയ പറഞ്ഞു. അദ്ദേഹം പറഞ്ഞതനുസരിച്ച്, സര്‍വേ നന്നായി നടക്കുന്നു, എന്നാല്‍ പള്ളിക്ക് പുറത്ത് എത്തിയ ജനക്കൂട്ടം പെട്ടെന്ന് പോലീസിന് നേരെ കല്ലെറിഞ്ഞത് സംഘര്‍ഷാവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചു.
ചൊവ്വാഴ്ച തന്നെ സംഭാലിലെ സിവില്‍ ജഡ്ജി സീനിയര്‍ ഡിവിഷന്‍ കോടതിയില്‍ നിരവധി ഹര്‍ജിക്കാര്‍ക്ക് വേണ്ടി അഭിഭാഷകന്‍ വിഷ്ണു ശങ്കര്‍ ജെയിന്‍ കേസ് ഫയല്‍ ചെയ്തിരുന്നു. വാരണാസിയിലെ ഗ്യാന്‍വാപി മസ്ജിദ് കേസിലെ അഭിഭാഷകന്‍ കൂടിയാണ് വിഷ്ണു ശങ്കര്‍ ജെയിന്‍. പള്ളിയിലെ സര്‍വേ നടപടികള്‍ പൂര്‍ത്തിയായതായി വിഷ്ണു ശങ്കര്‍ ജെയിന്‍ മാധ്യമങ്ങളോട് പറഞ്ഞു. രാവിലെ 7.30 മുതല്‍ 10 വരെയായിരുന്നു കമ്മീഷന്‍ നടപടികള്‍ നടന്നതെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. എല്ലാ ഫീച്ചറുകളുടെയും ഫോട്ടോഗ്രാഫിയും വീഡിയോഗ്രാഫിയും ചെയ്തത് അഡ്വക്കേറ്റ് കമ്മീഷണറാണെന്ന് ഞാന്‍ നിങ്ങളോട് പറയാന്‍ ആഗ്രഹിക്കുന്നു. ഇപ്പോള്‍ ഈ സര്‍വേ പൂര്‍ത്തിയായി. നവംബര്‍ 29 ആണ് ഈ കേസിന്റെ തീയതി.
എന്താണ് വിവാദം?
സംഭാലിലെ ചരിത്രപ്രസിദ്ധമായ ജുമാമസ്ജിദ് ഏത് കാലഘട്ടത്തിലാണ് നിര്‍മ്മിച്ചതെന്ന് തര്‍ക്കമുണ്ട്, എന്നാല്‍ ഹിന്ദു ക്ഷേത്രത്തിന് പകരം മുഗള്‍ ഭരണാധികാരി ബാബറിന്റെ നിര്‍ദ്ദേശപ്രകാരമാണ് ഇത് നിര്‍മ്മിച്ചതെന്ന് ഹിന്ദു പക്ഷം കോടതിയില്‍ അവകാശപ്പെട്ടു. എന്നിരുന്നാലും, സംഭാലിന്റെ ചരിത്രത്തെക്കുറിച്ച് ‘താരിഖ്ഇസംഭാല്‍’ എന്ന പുസ്തകം എഴുതിയ മൗലാന മൊയ്ദ് പറയുന്നു, ‘ബാബര്‍ ഈ പള്ളി നന്നാക്കിയിരുന്നു. അതിനാല്‍, ഈ മസ്ജിദ് നിര്‍മ്മിച്ചത് ബാബറാണെന്നത് ശരിയല്ല. മൗലാന മൊയീദ് പറയുന്നു, ‘ലോധി ഭരണാധികാരികളെ പരാജയപ്പെടുത്തിയതിന് ശേഷം 1526ല്‍ ബാബര്‍ സാംബല്‍ സന്ദര്‍ശിച്ചുവെന്നത് ഒരു ചരിത്ര വസ്തുതയാണ്. എന്നാല്‍ ബാബറിന് ജുമാമസ്ജിദ് പണിതിട്ടില്ല. മൗലാന മൊയീദിന്റെ അഭിപ്രായത്തില്‍, തുഗ്ലക്ക് കാലഘട്ടത്തില്‍ ഈ പള്ളി പണിതതാകാന്‍ സാധ്യതയുണ്ട്. ഇതിന്റെ നിര്‍മ്മാണ ശൈലിയും മുഗള്‍ കാലഘട്ടവുമായി പൊരുത്തപ്പെടുന്നില്ല. നിലവില്‍ ആര്‍ക്കിയോളജിക്കല്‍ സര്‍വ്വേ ഓഫ് ഇന്ത്യയുടെ മേല്‍നോട്ടത്തിലാണ് ഈ പള്ളി സംരക്ഷിത കെട്ടിടങ്ങളുടെ വിഭാഗത്തിലാണ്.
ഇതാദ്യമായല്ല ഈ ജുമാമസ്ജിദുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് വിവാദങ്ങള്‍ ഉണ്ടാകുന്നത്. ഇത് ക്ഷേത്രമാണെന്ന് അവകാശപ്പെട്ട് ഹിന്ദു സംഘടനകള്‍ ശിവരാത്രി കാലത്ത് ഇവിടെ നിര്‍മ്മിച്ച കിണറ്റിന് സമീപം ആരാധന നടത്താനും ശ്രമിച്ചിരുന്നു. എന്നാല്‍, കഴിഞ്ഞ ദശകങ്ങളില്‍ പള്ളിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് കോടതിയില്‍ കേസ് ഫയല്‍ ചെയ്യുന്നത് ഇതാദ്യമാണെന്നാണ് മുസ്ലീം പക്ഷം അവകാശപ്പെടുന്നത്.
കോടതി ഉത്തരവ് നടപ്പാക്കുന്നത് തടയുന്നവര്‍ക്കെതിരെ നിയമം അതിന്റെ വഴിക്ക് പോകുമെന്ന് ഉത്തര്‍പ്രദേശ് ഉപമുഖ്യമന്ത്രി കേശവ് പ്രസാദ് മൗര്യ സംഭാല്‍ കേസില്‍ പറഞ്ഞു. കോടതി വിധി നടപ്പാക്കേണ്ടത് സര്‍ക്കാരിന്റെയും പോലീസ് ഭരണകൂടത്തിന്റെയും ഉത്തരവാദിത്തമാണെന്നും അത് നടപ്പാക്കുമെന്നും കോടതി വിധി നടപ്പാക്കുന്നത് തടയുന്നവര്‍ക്കെതിരെ നിയമം അതിന്റെ വഴിക്ക് പോകുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ബിജെപി വക്താവ് രാകേഷ് ത്രിപാഠി ഒരു വീഡിയോ പുറത്തിറക്കി, ‘കോടതി കമ്മീഷണറുടെ സംഘം സമ്പലില്‍ സര്‍വേ നടത്താന്‍ എത്തിയിരുന്നു. സംഘത്തിന് നേരെ കല്ലെറിയുന്നത് നിങ്ങള്‍ക്ക് ഭരണഘടനയിലും രാജ്യത്തെ ജുഡീഷ്യറിയിലും വിശ്വാസമില്ലെന്നാണ് കാണിക്കുന്നത്. നിയമം.’ വിശ്വസിക്കരുത്. സംഭാലില്‍ സമാധാനം പാലിക്കണമെന്നും ഒരു സാഹചര്യത്തിലും നിയമം കൈയിലെടുക്കരുതെന്നും രാകേഷ് ത്രിപാഠി ജനങ്ങളോട് അഭ്യര്‍ത്ഥിച്ചു. സംഭാല്‍ സംഭവത്തിന് ഉത്തരവാദി യോഗി ആദിത്യനാഥിന്റെ ഭരണമാണെന്ന് ബഹുജന്‍ സമാജ് പാര്‍ട്ടി അധ്യക്ഷ മായാവതി ആരോപിച്ചു.