സിറിയയിലെ മൂന്നാമത്തെ വലിയ നഗരമായ ഹോംസ് പിടിച്ചടക്കിയ ശേഷം വിമതര്‍ ഡമാസ്‌കസിലേക്ക് നീങ്ങാന്‍ തുടങ്ങിയെന്ന് റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍. അലെപ്പോ, ഹമ, ഹോംസ് നഗരങ്ങള്‍ പിടിച്ചടക്കിയ ശേഷം സിറിയയിലെ വിമത ഗ്രൂപ്പുകള്‍ ഇപ്പോള്‍ തലസ്ഥാനമായ ഡമാസ്‌കസിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചത്. വിമത പോരാളികളുമായിട്ടുള്ള യുദ്ധം രാജ്യത്ത് വന്‍ സംഘര്‍ഷത്തിലേക്ക് നയിക്കുന്നതായി റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ വരുന്നതിന് പിന്നാലെയാണ് വിമതര്‍ സിറിയയുടെ സ്വാതന്ത്ര്യം പ്രഖ്യാപിച്ചത്. ‘സ്വേച്ഛാധിപതി’ പ്രസിഡന്റ് ബാഷര്‍ അല്‍അസാദ് രാജ്യം വിട്ട് പലായനം ചെയ്തുവെന്നും സിറിയ ഇപ്പോള്‍ ‘സ്വതന്ത്ര’മാണെന്നും വിമതര്‍ അറിയിച്ചു. ബശ്ശാറുല്‍ അസദ് സിറിയ വിട്ടെന്നാണ് സൂചന. എന്നാല്‍, ഇത് ഇതുവരെ സ്ഥിരീകരിച്ചിട്ടില്ല. പൊതുസ്ഥാപനങ്ങളുടെ ഭരണം ഇനി പ്രധാനമന്ത്രി ഏറ്റെടുക്കുമെന്ന് വിമതര്‍ പറഞ്ഞു. വിമതരുമായി യുദ്ധം ചെയ്യുന്ന വാര്‍ത്തകള്‍ പുറത്തുവന്നതോടെ ഡമാസ്‌കസില്‍ ധാരാളം ആളുകള്‍ അവശ്യ സാധനങ്ങള്‍ ശേഖരിക്കാന്‍ തെരുവിലിറങ്ങിയെന്ന് മാധ്യമങ്ങള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്തു. ശനിയാഴ്ച രാത്രി തലസ്ഥാനത്തെ തെരുവുകള്‍ വിജനമായിരുന്നുവെന്ന് ഡമാസ്‌കസില്‍ താമസിക്കുന്നവര്‍ പരക്കം പായുന്ന ചിത്രങ്ങള്‍ മാധ്യമങ്ങള്‍ പുറത്തുവിട്ടിരുന്നു.
‘എന്താണ് സംഭവിക്കാന്‍ പോകുന്നതെന്ന് അറിയാത്തതിനാല്‍ ഞങ്ങള്‍ ഭയപ്പെടുന്നു, ഡമാസ്‌കസില്‍ ആരും ഒരു യുദ്ധം ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല, എല്ലായിടത്തും ആശയക്കുഴപ്പമുണ്ട്, ആര്‍ക്കും ഒന്നും അറിയില്ലെന്ന് പ്രദേശവാസികള്‍ പറഞ്ഞു. ലണ്ടന്‍ സ്‌കൂള്‍ ഓഫ് ഇക്കണോമിക്‌സിലെ സിറിയ കോണ്‍ഫ്‌ലിക്റ്റ് റിസര്‍ച്ച് പ്രോഗ്രാമിന്റെ ഡയറക്ടര്‍ റീം തുര്‍ക്ക്മാനിയും ഡമാസ്‌കസിനെക്കുറിച്ച് സമാനമായ കാര്യങ്ങള്‍ പറഞ്ഞു. അവന്റെ സഹോദരി ഡമാസ്‌കസില്‍ താമസിക്കുന്നു, ഇവിടെ കടകള്‍ അടയുകയാണെന്നും അവശ്യ സാധനങ്ങളുടെ ക്ഷാമം വര്‍ദ്ധിക്കുകയാണെന്നും എടിഎമ്മുകള്‍ കാലിയായി കിടക്കുന്നുണ്ടെന്നും മാധ്യമങ്ങള്‍ക്ക നല്‍കിയ അഭിമുഖത്തില്‍ അവന്‍ പറഞ്ഞു.
എന്താണ് സംഭവിക്കുന്നതെന്ന് ആര്‍ക്കും അറിയില്ലെന്ന് പ്രദേശവാസികള്‍
ഒരു ദശാബ്ദത്തോളമായി തുടരുന്ന ആഭ്യന്തരയുദ്ധത്തില്‍, മറ്റ് നഗരങ്ങളില്‍ സംഭവിക്കുന്ന തരത്തിലുള്ള അക്രമം ഡമാസ്‌കസില്‍ ഒരിക്കലും കണ്ടിട്ടില്ല. ഇതാണ് ഇവിടുത്തെ താമസക്കാര്‍ക്കിടയില്‍ സ്ഥിരത അനുഭവപ്പെടാന്‍ കാരണം. ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള മാറ്റം സംഭവിച്ചാല്‍, അത് വളരെ എളുപ്പമായിരിക്കില്ല. എന്നാല്‍ ഹയാത്ത് തഹ്‌രീര്‍ അല്‍ ഷാമിന്റെ (എച്ച്ടിഎഎസ്) നേതൃത്വത്തിലുള്ള വിമതര്‍ രാജ്യത്തിന്റെ വടക്ക് ഭാഗങ്ങളില്‍ ഒന്നിന് പുറകെ ഒന്നായി പ്രദേശങ്ങള്‍ പിടിച്ചടക്കുന്നതിനാല്‍ ഡമാസ്‌കസിന്റെ പ്രാന്തപ്രദേശങ്ങളിലെ സ്ഥിതിഗതികള്‍ അതിവേഗം മാറുന്നതായി റിപ്പോര്‍ട്ടുകളുണ്ട്. ഡമാസ്‌കസിന്റെ പ്രാന്തപ്രദേശമായ ജര്‍മാനയില്‍ പ്രതിഷേധക്കാര്‍ ബാഷര്‍ അല്‍ അസദിന്റെ പിതാവ് ഹഫീസ് അല്‍ അസദിന്റെ പ്രതിമ തകര്‍ത്തതായി വീഡിയോ ദൃശ്യങ്ങള്‍ കാണിക്കുന്നു. പൊതുജനങ്ങള്‍ക്കിടയില്‍ കിംവദന്തികള്‍ സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനായി, ‘സ്ലീപ്പര്‍ സെല്ലുകള്‍’ ദമാസ്‌കസിലെ പൊതു സ്ഥലങ്ങളുടെ വീഡിയോ ക്ലിപ്പുകള്‍ സോഷ്യല്‍ മീഡിയയില്‍ പങ്കിടുകയും അവ പിടിച്ചെടുത്തതായി അവകാശപ്പെടുകയും ചെയ്യുന്നതായി സിറിയയിലെ സര്‍ക്കാര്‍ വാര്‍ത്താ ഏജന്‍സി അവകാശപ്പെട്ടു.
അതേസമയം, പ്രസിഡന്റ് ബാഷര്‍ അല്‍ അസദ് രാജ്യം വിടുമെന്ന അഭ്യൂഹം സിറിയന്‍ സര്‍ക്കാര്‍ നിഷേധിച്ചു. ഇതുകൂടാതെ, തലസ്ഥാനത്തിന് ചുറ്റും ‘വളരെ ശക്തമായ സൈനിക വലയം’ ഏര്‍പ്പെടുത്തിയതായി ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം അറിയിച്ചു. എന്നിരുന്നാലും, വിമതരുടെ കൈകളില്‍ അകപ്പെട്ട നഗരങ്ങള്‍ക്കും പട്ടണങ്ങള്‍ക്കും ഗ്രാമങ്ങള്‍ക്കും കാര്യമായ സുരക്ഷ ഒരുക്കുന്നതില്‍ സര്‍ക്കാര്‍ സേന പരാജയപ്പെട്ടു. കഴിഞ്ഞ ഒരാഴ്ചയായി, എച്ച്ടിഎഎസിന് വടക്കുപടിഞ്ഞാറന്‍ നഗരങ്ങളായ അലപ്പോയെയും ഹമയെയും ഒരു അപ്രതീക്ഷിത ആക്രമണത്തില്‍ പിടിച്ചെടുക്കുകയും അതിവേഗം മുന്നേറുകയും ചെയ്തു. ശനിയാഴ്ച രാത്രി, തന്ത്രപ്രധാനമായ ഹോംസ് നഗരം പൂര്‍ണ്ണമായും പിടിച്ചെടുത്തതായി എച്ച്ടിഎഎസിന് അവകാശപ്പെട്ടു. നഗരത്തിലെ സൈനിക ജയിലില്‍ നിന്ന് 3,500 തടവുകാരെ മോചിപ്പിച്ചതായി സംഘം അറിയിച്ചു.
സിറിയയിലെ മൂന്നാമത്തെ വലിയ നഗരമാണ് ഹോംസ്, തീരപ്രദേശങ്ങളെ തലസ്ഥാനമായ ഡമാസ്‌കസുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു. സര്‍ക്കാര്‍ സൈന്യം നഗരം ഒഴിപ്പിക്കുന്നുണ്ടെന്നും ‘സുരക്ഷിതമായി പിന്‍വാങ്ങാന്‍ ഒരു കൂട്ടം മുതിര്‍ന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥര്‍ ഞങ്ങളുമായി ഏകോപിപ്പിക്കുകയാണെന്നും’ വിമത കമാന്‍ഡര്‍ ഹസന്‍ അബ്ദുള്‍ ഗനി അവകാശപ്പെട്ടു. സോഷ്യല്‍ മീഡിയയില്‍ പോസ്റ്റ് ചെയ്ത ഫൂട്ടേജുകളില്‍ സര്‍ക്കാര്‍ സേനയുടെ വാഹനവ്യൂഹം ഹോംസ് നഗരം വിട്ടുപോകുന്നതായി റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്യുന്നു. എന്നാല്‍, ‘ഭീകരര്‍ ഹോംസിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുന്നുവെന്ന റിപ്പോര്‍ട്ടുകള്‍ അടിസ്ഥാനരഹിതമാണ്’ എന്നും സര്‍ക്കാര്‍ സേന നഗരത്തില്‍ ‘ശക്തമായ പ്രതിരോധ സ്ഥാനം’ സ്വീകരിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും സിറിയയുടെ പ്രതിരോധ മന്ത്രാലയം പറഞ്ഞു. തെക്കന്‍ മേഖലയില്‍ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ദേര വിമത സഖ്യം പിടിച്ചെടുത്തു, അതേസമയം എച്ച്ടിഎഎസിന് അതിന്റെ ചില മേഖലകളില്‍ മുന്‍തൂക്കമുണ്ട്. ഇപ്പോള്‍ അവര്‍ തെക്ക് നിന്ന് ഡമാസ്‌കസിലേക്ക് നീങ്ങുന്നു.
എച്ച്ടിഎഎസ് മേധാവി അബു മുഹമ്മദ് അല്‍ സുലാനി ഹോംസ് പിടിച്ചടക്കലിനെ ‘ചരിത്രവിജയം’ എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുകയും കീഴടങ്ങിയവരെ ഉപദ്രവിക്കരുതെന്ന് തന്റെ പോരാളികളോട് അഭ്യര്‍ത്ഥിക്കുകയും ചെയ്തുവെന്ന് പാശ്ചാത്യ മാധ്യമങ്ങള്‍ റിപ്പോര്‍ട്ട് ചെയ്തു. ബ്രിട്ടന്‍ ആസ്ഥാനമായുള്ള സിറിയന്‍ ഒബ്‌സര്‍വേറ്ററി ഫോര്‍ ഹ്യൂമന്‍ റൈറ്റ്‌സ് (എസ്ഒഎച്ച്ആര്‍) പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ബഷര്‍ അല്‍ അസദിനെ എതിര്‍ക്കുന്ന വിമത പോരാളികള്‍ ഹോംസ് നഗരത്തില്‍ പ്രവേശിച്ച് നിരവധി പ്രദേശങ്ങള്‍ പിടിച്ചെടുത്തു. ഡമാസ്‌കസിനെ ഒറ്റപ്പെടുത്തുകയും അസദിന്റെ കുടുംബത്തിന്റെ ശക്തികേന്ദ്രമായി കണക്കാക്കുന്ന തീരപ്രദേശങ്ങളില്‍ നിന്ന് വിച്ഛേദിക്കുകയും ചെയ്തതിനാല്‍ ഹോംസ് വിമതരുടെ കൈകളിലേക്ക് വീഴുന്നത് സിറിയന്‍ പ്രസിഡന്റ് ബാഷര്‍ അല്‍ അസദിന് കനത്ത തിരിച്ചടിയായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു.
ന്യൂനപക്ഷമായ അലവൈറ്റ് വിഭാഗത്തില്‍ നിന്നുള്ളവരാണ് അസദിന്റെ കുടുംബം. സിറിയയുടെ തീരപ്രദേശങ്ങളില്‍ ഇതിന് ആധിപത്യമുണ്ട്. 2011 ല്‍ ആഭ്യന്തരയുദ്ധം ആരംഭിച്ചപ്പോള്‍ വിമതരുടെ ശക്തികേന്ദ്രമായി മാറിയ ഹോംസിന്റെ വിജയം വിമതരുടെ പ്രതീകാത്മക വിജയമാണ്. ഡമാസ്‌കസിന്റെ പ്രാന്തപ്രദേശങ്ങള്‍ മോചിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങള്‍ തുടരുകയാണെന്നും ഞങ്ങളുടെ കണ്ണുകള്‍ തലസ്ഥാനമായ ഡമാസ്‌കസിലേക്കാണെന്നും വിമത കമാന്‍ഡര്‍ ഹസന്‍ അബ്ദുള്‍ ഗനി പറഞ്ഞു. ജോര്‍ദാന്‍ അതിര്‍ത്തിയോട് ചേര്‍ന്നുള്ള ദേരയും സുവൈദയും പിടിച്ചെടുത്തതായി തെക്കന്‍ ഭാഗത്ത് മുന്നേറ്റം നടത്തുന്ന വിമത ഗ്രൂപ്പുകള്‍ പറയുന്നു. സിറിയന്‍ ഒബ്‌സര്‍വേറ്ററി ഫോര്‍ ഹ്യൂമന്‍ റൈറ്റ്‌സിന്റെ കണക്കനുസരിച്ച്, ഈ പോരാട്ടത്തില്‍ ഇതുവരെ 800 പേര്‍ കൊല്ലപ്പെട്ടു. ഐക്യരാഷ്ട്രസഭയുടെ കണക്കനുസരിച്ച്, വിമതരുടെ പിടിയില്‍ നിന്ന് പലായനം ചെയ്യുന്ന അലവികള്‍ ഉള്‍പ്പെടെ 3.7 ലക്ഷം ആളുകള്‍ ഇതുവരെ പലായനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. യുദ്ധം രാജ്യത്തിന്റെ വടക്ക് ഭാഗത്തുള്ള സാധാരണക്കാരുടെ അവസ്ഥ വഷളാക്കിയതായി ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ പറയുന്നു.