കേന്ദ്ര സര്ക്കാര് 2025-26 സാമ്പത്തിക വര്ഷത്തിലെ ബജറ്റില് കൊണ്ടു വന്ന നികുതി വ്യവസ്ഥകള് ഇടത്തരക്കാര്ക്ക് വലിയ ആശ്വാസമാണെന്ന് പറയപ്പെടുന്നെങ്കിലും പലകോണുകളില് നിന്നും ഇപ്പോഴും ആശങ്കകള് വന്നു കൊണ്ടിരിക്കുന്നു. മധ്യവര്ഗത്തെ നോട്ടമിട്ടുകൊണ്ട് അവതരിപ്പിച്ച ബജറ്റിലൂടെ കേന്ദ്ര സര്ക്കാര് ലക്ഷ്യംവെയ്ക്കുന്നത് എന്താണെന്ന ചോദ്യം പ്രസക്തമായി തുടരുന്നു. ധനമന്ത്രി നിര്മല സീതാരാമന് ശനിയാഴ്ച ബജറ്റ് പ്രസംഗത്തില് പുതിയ ആദായനികുതി സ്ലാബ് പ്രഖ്യാപിച്ചപ്പോള്, വാര്ഷിക വരുമാനം 12 ലക്ഷത്തില് താഴെയുള്ള ആളുകള്ക്ക് പരമാവധി ആനുകൂല്യം ലഭിക്കുമെന്ന് വ്യക്തമാക്കി. 12 ലക്ഷം രൂപ വരെയുള്ള വരുമാനത്തിന് ആദായനികുതി നല്കേണ്ടതില്ലെന്നാണ് ധനമന്ത്രിയുടെ പ്രഖ്യാപനം. പ്രത്യക്ഷമായി നികുതി നല്കുന്നവര്ക്ക് ഇത് ഗുണം ചെയ്യുമെങ്കിലും പരോക്ഷമായി നല്കി വരുന്ന നികുതിയിലേക്ക് ഈ സൗജന്യം വന്നു ചേരുമെന്നാണ് വിലയിരുത്തുപ്പെടുന്നു. അതിനുള്ള അതിവിദഗ്ധ തന്ത്രമാണ് ബജറ്റിലൂടെ കേന്ദ്ര സര്ക്കാര് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.
മധ്യവര്ഗം എത്ര വലുതാണ്, ആനുകൂല്യങ്ങള് എത്രയാണ്?
ഏകദേശ കണക്കനുസരിച്ച്, ഒരു വ്യക്തിയുടെ വാര്ഷിക ശമ്പളം 13 ലക്ഷം രൂപയാണെങ്കില്, പുതിയ നികുതി സ്ലാബ് കാരണം അയാള്ക്ക് 60 മുതല് 70 ആയിരം രൂപ വരെ നികുതി ലാഭം ലഭിക്കും. പുതിയ നികുതി സ്ലാബ് അനുസരിച്ച് 4 മുതല് 8 ലക്ഷം രൂപ വരെ വാര്ഷിക വരുമാനമുള്ള ആളുകള്ക്ക് ഇനി അഞ്ച് ശതമാനം നികുതി മാത്രമേ നല്കേണ്ടി വരൂ. 8 മുതല് 12 ലക്ഷം രൂപ വരെ വാര്ഷിക വരുമാനമുള്ളവര് 10 ശതമാനം നികുതിയും 12 മുതല് 16 ലക്ഷം രൂപ വരെ വാര്ഷിക വരുമാനമുള്ളവര് 15 ശതമാനം നികുതിയും അടയ്ക്കേണ്ടി വരും. ഇതുവരെ 12 മുതല് 15 ലക്ഷം വരെ വാര്ഷിക വരുമാനത്തിന് 20 ശതമാനം നികുതി നല്കണമായിരുന്നു. ഇന്ത്യയില്, മധ്യവര്ഗത്തിന്റെ നിര്വചനത്തില് വാര്ഷിക വരുമാനം 5 മുതല് 30 ലക്ഷം രൂപ വരെ (2020-21 വിലയെ അടിസ്ഥാനമാക്കി) ഉള്ളവരെ ഉള്പ്പെടുന്നു.
ഇന്ത്യയുടെ ഉപഭോക്തൃ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെക്കുറിച്ചുള്ള പീപ്പിള്സ് റിസര്ച്ചിന്റെ കണക്കനുസരിച്ച്, നിലവില് (2025) രാജ്യത്തെ ജനസംഖ്യയുടെ 40 ശതമാനം മധ്യവര്ഗത്തിന് കീഴിലാണ്. 2016ല് 26 ശതമാനം പേര് മധ്യവര്ഗ വിഭാഗത്തില് പെട്ടവരാണ്. ഇന്ത്യന് സമ്പദ്വ്യവസ്ഥ ഇപ്പോള് ആവശ്യക്കാരുടെ അഭാവത്തില് ബുദ്ധിമുട്ടുകയാണ്. ചരക്കുകളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും ഏറ്റവും വലിയ ഉപഭോക്തൃ ഗ്രൂപ്പായ മധ്യവര്ഗം പണം ലാഭിക്കാത്തതിനാല് അവരുടെ വാങ്ങല് ശേഷിയെ ബാധിക്കുകയും സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയിലെ ആവശ്യം കുറയുകയും ചെയ്തുവെന്ന് പറയപ്പെടുന്നു. കമ്പനികള് ഉപഭോഗത്തില് ഇടിവ് കാണുന്നതിനാല്, അവര് ഉല്പ്പാദനം വര്ദ്ധിപ്പിക്കുകയോ പുതിയ നിക്ഷേപം നടത്തുകയോ ചെയ്യുന്നില്ല. ഇത് സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചയെ ബാധിച്ചു.
2024-25 സാമ്പത്തിക വര്ഷത്തില് ഇന്ത്യയുടെ സാമ്പത്തിക വളര്ച്ചാ നിരക്ക് 6.4 ശതമാനമാണ്, ഇത് കഴിഞ്ഞ നാല് വര്ഷത്തിനിടയിലെ ഏറ്റവും മന്ദഗതിയിലുള്ള വളര്ച്ചയാണ്. സാമ്പത്തിക സര്വേയില്, വളര്ച്ച 6.3 മുതല് 6.8 ശതമാനം വരെയാണ് കണക്കാക്കുന്നത്, ഇത് മാന്ദ്യത്തിന്റെ അടയാളമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. 2047 ആകുമ്പോഴേക്കും ‘വികസിത ഇന്ത്യ’ (ഇതാണ് മോദി സര്ക്കാരിന്റെ ലക്ഷ്യം) എന്ന ലക്ഷ്യം കൈവരിക്കുന്നതിന്, കുറഞ്ഞത് 8 ശതമാനമെങ്കിലും തുടര്ച്ചയായ വളര്ച്ച ആവശ്യമാണ്.
ഇടത്തരക്കാരുടെ നേട്ടത്തില് നിന്ന് സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയ്ക്ക് എന്ത് നേട്ടമാണ്?
ഇടത്തരം നികുതിദായകര്ക്ക് ആദായനികുതിയില് കൂടുതല് ഇളവ് നല്കാനുള്ള സര്ക്കാരിന്റെ ഈ ശ്രമം ഡിമാന്ഡ് വര്ദ്ധിപ്പിക്കുമെന്നും ഇതുമൂലം സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയുടെ ചക്രം വീണ്ടും അതിവേഗം തിരിയുമെന്നും വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. താഴെ മധ്യവര്ഗം പണപ്പെരുപ്പവുമായി പൊരുതുകയാണ്. ഇത്തരമൊരു സാഹചര്യത്തില് പുതിയ നികുതി സ്ലാബിലൂടെ പ്രതിവര്ഷം 70 മുതല് 80,000 രൂപ വരെ ആദായനികുതിദായകരുടെ കൈകളിലെത്തുന്നത് വലിയ കാര്യമാണ്. ഈ പണം ഉപഭോഗത്തിന് പകരം സമ്പാദ്യത്തിലേക്ക് പോയാലും അത് വലിയ നേട്ടമാണ്. കാരണം സമ്പാദ്യം ആത്യന്തികമായി ഉപഭോഗത്തെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നുവെന്ന് സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധര് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു. ‘മധ്യവര്ഗം ഉപഭോക്താവും ജീവനക്കാരനും തൊഴിലുടമയുമാണ്, മൂന്നും ഒരുമിച്ച്. െ്രെഡവര്മാര്, വീട്ടുജോലിക്കാര്, മറ്റ് സഹായികള് എന്നിവരുടെ സേവനവും മധ്യവര്ഗം സ്വീകരിക്കുന്നു. അതുകൊണ്ട് തന്നെ തന്റെ കൈയില് അവശേഷിക്കുന്ന അധിക പണം ഇത്തരം സേവനങ്ങള് നല്കുന്നവരുടെ കൈകളിലും എത്തുകയും ഈ പണം വിപണിയിലെത്തുകയും ചെയ്യും. അതുകൊണ്ട് തന്നെ ആദായനികുതിയില് കൂടുതല് ഇളവ് നല്കുന്ന നടപടി ഇടത്തരക്കാര്ക്കും രാജ്യത്തിന്റെ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയ്ക്കും ഒരുപോലെ ആശ്വാസകരമാകും. എന്നാല് ഇടത്തരക്കാരുടെ പോക്കറ്റുകള്ക്ക് ആശ്വാസം നല്കി സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ ഉയര്ത്താനുള്ള സര്ക്കാരിന്റെ തന്ത്രത്തെ ചില വിദഗ്ധര് ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു.
ഇടത്തരക്കാര്ക്ക് നേരിട്ടുള്ള നികുതി ഇളവ് നല്കുന്നതിനേക്കാള് ഡിമാന്ഡ് വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിന് പരോക്ഷ നികുതി നിരക്ക് കുറയ്ക്കുന്നത് കൂടുതല് ഫലപ്രദമാണെന്ന് തെളിയിക്കുന്നുവെന്ന് ഇന്സ്റ്റിറ്റിയൂട്ട് ഓഫ് സോഷ്യല് സയന്സസിലെ ചെയര് പ്രൊഫസറും പ്രശസ്ത സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധനുമായ അരുണ് കുമാര് വ്യക്തമാക്കുന്നു. ദേശീയ മാധ്യമങ്ങള്ക്ക അനുവദിച്ച അഭിമുഖത്തിലാണ് ഇക്കാര്യം വ്യക്തമാക്കുന്നത്. ദരിദ്രരായ ഉപഭോക്താക്കള്ക്ക് പോലും പരോക്ഷ നികുതി നല്കേണ്ടിവരുമെന്ന് അവര് പറയുന്നു. ഇന്ത്യയിലെ ഒട്ടുമിക്ക സാധനങ്ങള്ക്കും സേവനങ്ങള്ക്കും ഈടാക്കുന്ന പരോക്ഷ നികുതിയായ ജിഎസ്ടിയുടെ നിരക്കുകള് 28 ശതമാനം വരെയാണ്. ഏകദേശം 1.4 ബില്യണ് വരുന്ന ഇന്ത്യയിലെ ജനസംഖ്യയില് 9.5 കോടി ആളുകള് മാത്രമാണ് നികുതി ഫയല് ചെയ്യുന്നത്, അവരില് 6 കോടി ആളുകള് പൂജ്യം റിട്ടേണ് സമര്പ്പിക്കുന്നു. അതിനാല് 3.5 കോടി ആളുകള്ക്ക് മാത്രം നികുതി ഇളവ് പരിധി വര്ധിപ്പിക്കുന്ന നടപടി വിപണിയില് ആവശ്യം വര്ധിപ്പിക്കുന്നതില് ഫലപ്രദമാകില്ല. ഡല്ഹി നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് അടുത്തിരിക്കുന്നതിനാലും ഇടത്തരക്കാരുടെ പരിധിയില് വരുന്ന സര്ക്കാര് ജീവനക്കാര് ഇവിടെ താമസിക്കുന്നതിനാലും ഇടത്തരക്കാര്ക്ക് ആദായനികുതിയില് ഇളവ് നല്കിക്കൊണ്ട് സര്ക്കാര് ആഖ്യാനം സൃഷ്ടിച്ചുവെന്ന് അരുണ് കുമാര് പറയുന്നു.
നേരിട്ടല്ല, പരോക്ഷ നികുതിയിലാണ് ആശ്വാസം നല്കേണ്ടത്
രാജ്യത്ത് ജിഎസ്ടി കളക്ഷന് തുടര്ച്ചയായി വര്ധിച്ചതായി വിദഗ്ധര് പറയുന്നു. അതായത് പരോക്ഷ നികുതി വഴി ജനങ്ങളുടെ പോക്കറ്റില് നിന്ന് കൂടുതല് പണം സര്ക്കാര് എടുക്കുന്നു. സര്ക്കാര് കണക്കുകള് പ്രകാരം സര്ക്കാരിന്റെ ജിഎസ്ടി കളക്ഷന് തുടര്ച്ചയായി വര്ദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. 2023നെ അപേക്ഷിച്ച് 2024ല് ഇത് 7.3 ശതമാനം വര്ധിക്കുകയും 2024 ഡിസംബറില് 1.77 ലക്ഷം കോടി രൂപയിലെത്തുകയും ചെയ്തു. ജിഎസ്ടിയുടെ രൂപത്തിലുള്ള ഉയര്ന്ന പരോക്ഷ നികുതി കാരണം സാധാരണ ഉപഭോക്താക്കളുടെ ഉപഭോഗശേഷി കുറയുന്നതായി വിദഗ്ധര് കരുതുന്നു. അതായത് സാധനങ്ങള് വില കൂടുന്നതിനാല് ഉപഭോക്താക്കള് വാങ്ങുന്നത് കുറവാണ്.
ഇന്ത്യയിലെ മിക്ക ഉപഭോക്തൃ ഉല്പ്പന്നങ്ങളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും ജിഎസ്ടി നിരക്ക് 18 ശതമാനമോ അതില് കൂടുതലോ ആണ്. ഇതുമൂലം ഈ സാധനങ്ങള്ക്ക് വില കൂടുകയാണ്. ഇത് നിത്യോപയോഗ സാധനങ്ങളുടെ വില്പ്പനയെ ബാധിക്കുന്നുണ്ട്. തൊഴിലവസരങ്ങള് സൃഷ്ടിക്കാന് സാധ്യതയുള്ള സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയില് സര്ക്കാര് നിക്ഷേപം വര്ദ്ധിപ്പിക്കണം. ‘ഇതില് ഗ്രാമീണ വികസനം, വിദ്യാഭ്യാസം, ആരോഗ്യം തുടങ്ങിയ മേഖലകള് ഉള്പ്പെടുന്നു. ഭവന നിര്മ്മാണത്തിലും ഗ്രാമീണ മേഖലയിലെ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങള് ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിലും പണം നിക്ഷേപിക്കണം, അപ്പോള് മാത്രമേ ആളുകള്ക്ക് പണം ലഭിക്കൂ. സാധാരണക്കാരുടെ കൈയില് മിച്ചം വരുന്ന ഈ പണം വിപണിയിലെത്തുകയും ആവശ്യം വര്ദ്ധിപ്പിക്കുകയും സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയ്ക്ക് ഉത്തേജനം ലഭിക്കുകയും ചെയ്യും. ഇടത്തരക്കാര്ക്ക് ആശ്വാസം നല്കുന്നത് സഹായിക്കില്ലെന്നാണ് സാമ്പത്തിക വിദഗ്ധര് ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നത്.